سرمایه سالم را فراری ندهیم

پاسخ وزیر فرهنگ به سؤال نمایندگان درباره پولهای مشکوک در سینما:

«ســرمایه را نباید فراری داد اما ســرمایه باید ســالم باشــد و ســالم بماند.» این سیاســت وزارت ارشــاد اســت درباره ســرمایهگذاری در حــوزه فرهنگ و هنر. پاســخی که وزیر فرهنگ و ارشــاد اسامی به سؤال نماینــدگان مجلس دربــاره ورود پولهای مشــکوک به ســینما بــه خبرنــگاران داد: «به نظــرم در این بــاره باید دو بحــث را پــا بــه پــای هــم پیــش بــرد؛ نخســت اینکه سرمایهگذاری در حوزه فرهنگ و هنر باید مورد استقبال قرار گیرد یعنی نباید ســرمایه را از این حــوزه فراری داد چــون این به نفع فرهنگ و هنر نیســت. مــا باید به این سمت حرکت کنیم کسانی که عاقه دارند چه شخصی، چــه ملــی و چه ترکیبــی از این دو بــه ســرمایهگذاری در حــوزه فرهنــگ و هنر ترغیب شــوند. امــا بعضی حرف و حدیثها باعث میشــود اینها عطایــش را به لقایش ببخشند. از آن طرف هم طبیعی است که سرمایه وقتی در این حوزه وارد میشود باید سالم باشد و سالم حرکت کند تا بتواند تضمینی برای استمرار باشد. هر سرمایه اگر بهطور ناســالم در حیطهای وارد شــود یا سالم وارد شود ولی ســالم خارج نشــود بعد از مدتی آن حیطه را دچار فســاد میکند که دیگر ســرمایهگذاری وارد نشــود. چون بعد از مدتی امنیت حرکت را از بین میبرد.»

بــه گــزارش ایســنا، ســیدعباس صالحی در حاشــیه سومینروزجشنوارهنمایشهایآیینیوسنتیباحضور در تئاتر شهر و پیش از دیدن نمایش «بازی نامه نوروز» گفت: «ما به عنوان وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی در ایــن دوره از یــک طــرف تشــویق ســرمایهگذاران بخش خصوصی را دنبال میکنیم به اینکه در حوزه فرهنگ و هنر سرمایهگذاری کنند. این سرمایهگذاری هم فرهنگی اســت و هم میتواند اقتصادی باشــد اما از ســوی دیگر باید به سامتی آن هم فکر کرد. یک راه برای حفظ این ســامتی این اســت کســانی که در این حوزه هستند و در واقع صنوف، خودشــان پاسداران ســامت باشند چون اگر بخواهیم مســئولیت را از دولت بگیریم گاهی مسیر سخت و غیرقابل کنترل میشود. ضمن اینکه نهادهای قضایی هم کار خود را میکنند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسامی تاش میکند تا در این میان حرکت کند.»

■ سؤالمجلسازوزیرارشاد

ظهــر دیــروز احمد مازنی عضو کمیســیون فرهنگی مجلــس در گفت گــو با مهر، به گزارشهایی اشــاره کرد کــه در این کمیســیون مطرح شــده و به شــبهاتی درباره ســرمایهگذاری در بعضــی از فیلمهای ســینمایی و آثار شــبکه نمایــش خانگی دامن زده اســت. مازنــی انتظار و برداشــت نمایندگان از وزیر فرهنگ و ارشــاد اســامی را مــورد تأکید قرار داد که در کنــار نظارتهای محتوایی در ســینما، نظارت مالی را نیز مدنظر خود داشــته باشد و افزود: «در کنار شــوراهای مختلفی که در ســینما برای بخشهای مختلف ایجاد شــده، باید شورایی نیز ایجاد شــود که بــر پولهایی کــه وارد ســینما میشــود نظارت داشته باشد تا افرادی با قصد پولشویی از سینما استفاده نکنند.»

پس از حاشــیههای ایجاد شده بر سر سرمایهگذاران ســریال «شــهرزاد» بــود کــه مســأله پولهای کثیــف در سینما به صورت جدی مطرح شد اما ورود سرمایههای مشــکوک به ســینما به اوایل دهه 90 برمیگردد؛ زمانی که بابک زنجانی در ســینما سرمایهگذاری کرد و سودای عکــس انداختــن بــا بازیگــران و محبوب شــدن در ســر داشت. داریوش باباییان تهیهکننده سینما به خبرگزاری صداوسیما گفته که بیش از 100 فیلمنامه از کارگردانان و تهیهکنندگانمطرحسینمابهدفتربابکزنجانیرسیده بــود و آنهــا خواهــان این بودنــد که روی فیلمنامهشــان سرمایهگذاریشود.

زنجانی سودای سرمایهگذاری در سینما را با خود به اوین برد اما پرونده پولهای کثیف بســته نشد. نامهای دیگری هم به لیست سرمایهگذاران مشکوک سینمایی اضافه شد؛ از فردی که صاحب آژانس هواپیمایی است و در اماکــن مختلف عنوان کرده که عاقهمند اســت در ســینما ســرمایهگذاری کنــد تــا بیتکوین بــازی که حاال هوس عکس انداختن با چهرههای مطرح سینمایی به سرش زده. نظر سینماگران درباره پولهای کثیف در این حوزه جالب است. مسعود دهنمکی میگوید: «دستمزد بازیگــران آنقدر باال رفته که بدون پول کثیف نمیشــود فیلمساخت.»محسنتنابندههممعتقداست:«حرف زدن در رابطه با پول و پول کثیف راهی به جایی نمیبرد، چون جزء الینفک نیمه صنعت رو به رشد سینماست.» گزارشی که ایرنا ســال گذشته منتشر کرد زوایای دیگری از این پدیده را نشــان داد: «یکی از مهمترین معضات این ســرمایهها بــاال رفتن بیمنطق و نجومی دســتمزد عوامل و بخصوص بازیگران فیلم است بطوری که چند سال پیش با 700 تا 800 میلیون امکان ساخت یک فیلم بلند فراهم بود ولی با باال رفتن دســتمزد ســلبریتیها، ایــن مبلغ فقط بــه عنوان حقوق یک بازیگر مشــهور در پروژههــای اینچنینــی برابری میکند و این تازه شــروع فاجعه است که به عوامل دیگر نیز تسری مییابد.»

با وجود این چنانکه حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی میگوید: «متر و معیار تشخیص پول کثیف در اختیار سازمان سینمایی نیست. سازمان سینمایی طبعاً از ورود ســرمایه اســتقبال میکند اما منتقدان میگویند ورود پــول کثیــف ممکــن اســت ســاختارهای ســینما را دچار مشکل کند و اصل سینما آسیب ببیند. از این نظر همــکاری و تعامل مثبت صنوف و ســازمان ســینمایی میتواند در پیشگیری از این معضل مؤثر باشد. مطلعم کــه خانه ســینما در حال بررســی ایــن موضوع اســت و امیدوارم بزودی نتایج آن اعام شود.»

گرچــه پیشــتر ابراهیــم داروغــهزاده معــاون ســابق نظارت و ارزشــیابی ســازمان ســینمایی و دبیــر دو دوره اخیر جشــنواره فیلم فجر پاســخی به مدعیان پولشویی در پروژههای سینمایی داده بود: «کل سرمایه در گردش ســینمای ایران حدود 200 میلیارد تومان در سال است. وقتی کسی 11 هزار میلیارد تومان اختاس کرده، چطور این میزان را با 10 میلیارد تومان میتواند پولشویی کند؟ پولشویی یعنی ما01 هزار میلیارد پول داریم ببریم جایی یک چرخشــی انجــام دهیــم و برگردانیــم. اصاً بحث پولشــویی با پــول کثیف دو بحــث کاماً متفاوت اســت. فــردی 11 هزار میلیــارد متهم به اختاس اســت، بانک سرمایه و وزارت آموزش و پرورش متهم اصلی هستند، جالب است که تمام رسانهها آن 11 هزار میلیارد و بانک ســرمایه و وزارت آمــوزش و پــرورش ...و را ول کردهانــد، چســبیدهاند به یــک پــروژه نمایش خانگی کــه کل این پروژه 10 میلیارد تومان ســرمایهگذاری داشــته که اتفاقاً بازگشــت ســرمایه نیز داشــته اســت و همین را دستاویز کردهاند و به تمام هنرمندان ســینما توهین میکنند که چــرا پول گرفتیــد و فیلم خــوب بازی کردیــد؟! هنرمند سینما باید پول بگیرد و فیلم بازی کند.»