روند کاهشی مصرف شیشه و افزایشی گل
گزارش میدانی «ایران» از کمپ معتادان مرد در تهران
بــرای نوشــتن گــزارش از زوایــای مختلف اعتیاد، سر زدن بههیچ جایی بهتر از کمپ نمیتواند کمککننده باشــد. بــا گذراندن یــک ســری مراحــل اداری باالخــره اجازه ورود بــه کمــپ مــردان بزرگســال چیتگر را پیــدا کــردم. از ورودی کمــپ رد شــدم، فضای بزرگی پر از دار و درخت. یک لحظه بــا خودم فکر کردم جایی بــه این خوبی و خــوش آب و هوایــی، معتاد بعــد از ترک هم قطعاً میلی به دل کندن از این محیط نــدارد. امــا وقتی با چنــد نفــر از معتادان کمپ حــرف زدم فهمیدم هیچ بهشــت برینی باالتر از این نیســت که با تن ســالم زیر ســقف خانه خــودت به خــواب بروی. بایــد خــودت را جای یک معتــاد بگذاری تا بفهمی اعتیاد از مرگ عزیز هم بیشــتر خرابــت میکند، انگار هر روز به تماشــای مردن خــودت مینشــینی. کمــپ یعنی میخواهــی بــه مــردن پایــان دهــی برای تولدیدوباره...
عبــاس دیلمــیزاده، مدیرعامــل جمعیــت خیریه تولد دوبــاره درباره این جمعیت به «ایــران» توضیــح میدهد: ایــن مرکــز از بازماندههــای مراکز اقامتی بــدون دیوار ایــران اســت. داوطلبها هر زمــان کــه اراده کننــد، میتواننــد مرکز را ترک کنند. روند درمانی و برنامه درمانی مــا بســیار متفاوت اســت چرا که فــرد در طــول درمــان بایــد ترغیــب شــود کــه در محیــط بمانــد و مرکــز را تــرک نکنــد. در مراکــزی کــه دیوارهای بلنــد دارد، امکان خــروج وجود نــدارد. این در حالی اســت که روند درمان و برنامه درمانی ما بســیار متفــاوت اســت و فــرد در طــول درمــان ترغیب میشــود که در مراکز باقی مانده و فضا را ترک نکند.
رئیس انجمن سازمانهای غیردولتی آســیایی کاهــش تقاضــای مــواد مخــدر )ADNA( در پاســخ بــه ایــن ســؤال که آیا پیگیــر وضعیت معتــادانًبعــد از ترک و خروج از کمپ هستید یا کا رها میشوند، بیان میکند: بعد از خروج، ارتباط با مرکز بهصورتدائمحفظمیشود.افراددوباره به مرکز مراجعه میکنند و ساعتهایی از روز را در مرکــز میگذرانند حتی بهصورت روزانــه برخی از افــراد مراجعــه میکنند. گروهــی هــم کــه مراجعــه نمیکننــد، مددیــاران بهصورت تلفنی بــا خانوادهها تمــاس مســتمر دارنــد و وضعیــت آنهــا رصد میشــود. این رصدکردنها دوجنبه دارد. اول اینکه بــه خانوادهها توصیههای الزم داده میشــود تــا بدانند چطور باید با فرد رفتار کنند. جنبه دیگر این اســت که با به دســت آوردن دادهها متوجه میشویم بیمار در چه وضعیتی قرار دارد.
وی دربــاره رونــد افزایشــی یا کاهشــی برخــی مــواد میگویــد: در طــول زمــان بهصــورت کامــل و نقطــه به نقطــه رصد انجام نشــده، بــا وجــود ایــن، در بازههای زمانــی مختلــف، دادههــای متفاوتــی به دست میآید. بهعنوان مثال میزان شیوع مصرف شیشه نسبت به چند سال گذشته کاهشــی بــوده، امــا مصــرف گل رونــدی افزایشــی داشته است. مشکل اینجا است کــه در حــال حاضر شــاهد روند افزایشــی چندمصرفیبودنهستیم.مسألهدیگری کــه ایــن روزها بــا آن مواجه هســتیم ماده مخدر جدیدی از خانواده شیشــه است که در افغانستان در حال تولید است و بزودی وارد بازار میشــود و احتمــاالً طی ماههای آینده با افزایش مصــرف این ماده مخدر نوظهورروبهروباشیم.
دیلمــیزاده با اشــاره بــه اینکه حتی با پیشــرفتهترین امکانات مجهز پلیسی در هیچکجایدنیانمیتوانجلویورودمواد مخدرراگرفت،بیانمیکند:بایدبپذیریم هرچقدرسیستممقابلهایمجهزباشدباز هم وجود ماده مخدر در تمام کشــورهای دنیاامریبدیهیاست. ■ احتمال بازآموزی در کمپ
این تصور در جامعه وجود دارد که با ورود به کمپ، افراد ارتباطات جدید پیدا میکننــد و احتمــال اینکه بــا موادمخدر جدید و دوستانی با اخاقیات منفی آشنا شــوند باال اســت، مدیرعامــل جمعیت خیریه تولد دوباره در این زمینه میگوید: هیــچ وقــت نمیتــوان نوجــوان و جــوان را محصور بــه اتاق و چهاردیــواری خانه کرد، این بحث دقیقاً شــبیه این است که بگوییم بچه را نباید به مدرســه فرســتاد چون ممکن اســت از یکسری از دوستان آموزشهای نادرست بگیرد. در کمپها هــم وضعیت بــه همیــن منوال اســت، با وجــود ایــن، هنر مدیــران مراکــز ترک اعتیــاد باید به گونهای باشــد کــه بتوانند نکات بهتر برای زندگی بهتر را به جوانان آموزش دهند. ■ شیوعصنعتیهاوسنتیها
دیلمــیزاده بــا اشــاره به اینکه شــیوع شناســی بهصــورت خودمعرفــی صورت میگیرد،توضیحمیدهد:انگموادمخدر ســنتی کمتــر اســت و اظهارکــردن آن از ســوی افراد ســادهتر اســت و همین دلیل میتوانــد اعــداد و ارقــام را در ارائه آمارها بهصورت معنــاداری جابهجا کند. شــاید یکــی از مهمترین دالیلی که آمار مصرف موادمخــدر ســنتی را باال بــرده نیز همین باشد.