راه دشوار قانع شدن!
در پایــان نشســت کمیســیون انرژی مجلس شــورای اســالمی بــا وزیر نفت، جملــهای بهنقــل از وزیــر در رســانهها بــا ایــن مضمــون منتشــر شــد: قانــع نشــدند و قصد قانع شــدن هم ندارند! اینکه نمایندگان مردم قانع نشــوند، اتفاقــی دور از ذهن و عجیب نیســت و در ســالهای گذشــته وزیــران زیادی بهکمیســیونهای تخصصی مجلس شورای اسالمی رفتهاند و با عدم اقناع نماینــدگان مواجــه گردیدهاند؛ امــا نکته مهم در این جملــه بخش دوم آن است که،ًنمایندگان قصد قانع شدن نداشته باشند!
اصــوال بــرای قانع شــدن چند پیش شــرط اصلی مــورد نیاز اســت؛که در روایــات ما هم به آن اشــارات فراوانی شــده اســت. اولین شــرط بــرای قانع شدن پرهیز از پیشداوری و باور به شنیدن است. به تعبیر قرآن کریم: َ ُ ِ َ ْ «یستمعونَ ْ َْ القولَ فُ َ َ ُ ِ بعون َ ْ أحسنه...»
َ باور به اینکه در اثر شــنیدن مطالب گوینده، میتواند تغییری در دیدگاه ما بهوجود آید و متأســفانه گاهی مشــاهده میشــود که ما در شــنیدن دچار مشــکل هســتیم، یعنی تصمیممان را گرفتهایم و قرار است مراحل قانونی را برای اجرای تصمیم هایمان طی کنیم.
دومین شرط برای قانع شدن، عدم انتفاع از نتیجه تصمیم است، اینکه ما در نتایج حاصل از تصمیمات ذینفع نباشیم و همه دغدغه و مسألهمان رســیدن بــه حقیقــت باشــد و نتیجه تصمیــم حاوی منافــع یــا تأمینکننده اغراض شخصی نباشد.
سومین شرط قانع شدن باور بهرعایت انصاف و تحقق عدالت در اتخاذ تصمیمهای شــنونده اســت. گاهی در نقش یک قاضی عادل ظاهر شدن و تصمیمهای عادالنه گرفتن بســیار دشوار است؛ ما فکر میکنیم قضاوت در دادگاه و توسط قاضی اتفاق میافتد چه اینکه، ما در زندگی روزانه؛در خانه، دانشگاه و اداره؛ به طور دائمی در معرض قضاوت هستیم و این قانع شدن میتواند عادالنه یا غیرعادالنه باشد.
چهارمیــن شــرط برای قانع شــدن شــجاعت اســت؛ اینکه مــا بتوانیم به گونــهای قضــاوت کنیم که برخــی انتظــار آن را ندارند و حتــی موجب تکدر خاطر آنان شود.
نماینــدگان مجلــس همیشــه در خطــر قضاوتهایی هســتند که ممکن اســت در آن منافع کشــور فــدای منافع گروهــی؛ قومی، محلــی و منطقهای شــود. لــذا باید گاهــی برای قانع شــدن خــود از «وجیه المله» بودن دســت برداریــم و حتــی بــه رضایــت مردمی کــه نماینده آنــان هســتند، موقتاً فکر نکنیم.
زیــرا گاهی منافع و مصالح کشــور با مصالح گروهــی از موکلین در تضاد قــرار میگیــرد و بایــد مصالح کل کشــور مــورد اولویــت نماینده باشــد. پس میتوان اینگونه نتیجه گرفت که، شــجاعت نمایندگان مردم در قانع شدن ایشــان مؤثــر اســت و اینکه موج بــه راه افتــاده بــرای اســتیضاح، نماینده را نترساند، چه اینکه بزرگان ما فرمودهاند: َ "الُ ِ َْ ْ َتستوحشواِ فیَ طریقاْل ُه َدى َِِّلقله ِِ ْ أهله..»
َ ِ ِ امیدوارم آنچه برشــمرده شد، دالیل عدم قانع شدن نمایندگان محترم کمیســیون انرژی در مواجهه با وزیر نفت نباشــد؛ چه اینکه با وزیری روبهرو هستیم که نمیخواهد «وجیه المله» باشد.