ایران در مسیر جاده ابریشم

فصلی نو در روابط تجاری«تهران- پکن»

گــروه اقتصــادی / ایــران و چیــن فصــل تــازهای از روابــط اقتصــادی خــود را آغاز میکنند، در این فصل صحبت از توسعه همکاریها در قالب صادرات غیر نفتی و ایجاد فضای جدید برای تجار اقتصادی است.

چیــن ســال گذشــته ۲ هــزار و ۰۰۱ میلیــارد دالر واردات داشــته اســت، که ایــران در هــزار و ۰۰4 میلیارد دالر کاالی صادراتــی به چین هیچ ســهمی ندارد، امــا در ۰۰۷ میلیارد دالر میتواند نقش آفریــن باشــد، چه بســا طی ســالهای اخیــر از ۰۰۷ میلیارد دالر ســهم اندکی داشتهایم. برای اینکه بتوان بازنگری در سهم صادرات غیر نفتی ایران به چین را دنبــال کــرد، کمیتــه تخصصــی برای گسترش صادرات غیر نفتی ایجاد شده است. در این کمیته اتاق بازرگانی ایران و چیــن بــا همــکاری چیــن میخواهــد بســتههای صادراتــی ایــران را بررســی کند و به ســمت نظم دهی صادرات به چشــم بادامیها برود. میزان صادرات ایران به چین هیچ زمان پیوســته نبوده و همواره صادرات کشــورمان به چین با سکتههایی مواجه شده است. یک زمان صادرکننــدگان در صــادرات زعفــران برنامهریــزی کردنــد و توانســتند بــه موفقیتهایی هم در بازارگشایی برسند ولــی در هیــچ دورهای حضورها پررنگ و ادامه دار نبوده اســت. مشــکل اصلی در قطــع و شــکننده بودن صــادرات که تنها درمورد چین تجربه نشده و درباره اکثر کشــورها رخ داده، نبود شرکتهای منسجم و هماهنگ صادراتی در ایران است.

بــه اعتقــاد کارشناســان، فعــاالن اقتصــادی کشــورمان به هیچ بــازاری به

صورت بلند مــدت نگاه نمیکنند و تنها ســودآوری مقطعــی خــود را میبیننــد. این در شــرایطی است که صادرکنندگان ســایر کشورها به بازارهایی که دست پیدا میکننــد برنامهریــزی حداقل ۰۲ ســاله دارنــد. آنهــا بــرای مانــدن در بازارهــای هــدف خــود افــق و چشــمانداز طوالنــی ترســیم میکننــد و این نگاه بــرگ برنده آنها در نگه داشتن بازارها میشود.

نمونه بارز این اتفاق را در تجار چینی میتوان دید.

تجــار چینــی وقتــی بــه یــک بــازار میرســند از تمــام ابزارهــا بــرای حفظ و نگهداریآنمیکوشند.حالدرمقطعی که ایــران با انواع تحریمها روبهرو اســت فعــاالن اقتصــادی بایــد تــالش کنند که وقتــی به بازاری دســت پیــدا میکنند به صورت همــه جانبــه از آن مراقبت کنند و بداننــد کــه در صادرات ســلیقه و ذائقه کشورهدف مهم و استراتژیک است.

مجیدرضــا حریــری رئیــس اتــاق بازرگانــی ایران و چین، میگویــد: از هزار و ۰۰4 میلیــارد دالری کــه چیــن کاال بــه کشــورش وارد میکنــد، ایــران نمیتواند هیچ ســهمی داشته باشــد، چرا که ایران در تولیــد آن خودکفایی یا توان صادراتی ندارد. نمونه آن تکنولوژیهای پیشرفته، تولیــد هواپیمــا ...و اســت. امــا در ۰۰۷ میلیــارد دالر کاالیــی کــه در گمرک چین ثبت میشــود(به چین صادر میشــود) میتواند سهم خوبی داشته باشد.

او ادامــه میدهد: اتاق بازرگانی ایران و چین میخواهد ظرفیتهای صادراتی کشورمان که اکنون بالقوه است را بالفعل کنــد. از ســویی در برخــی از کاالهــا مــا صادرات انجام میدهیم ولی منســجم نیســت بدین جهت قرار است صادرات

غیر نفتی ایران به چین هدفمند شــود و تجار با برنامهریزی سراغ این بازار بزرگ جهانــی برونــد. او میگویــد: مــا در اتــاق ایــران، کمیته تخصصی برای گســترش صــادرات تشــکیل دادیــم. امیدواریم در هفتههای آینده نمادهایی از برنامههای اتاق در حوزه گســترش صادرات صنایع دستی و توریسم به چین را نهایی و اعالم کنیم.

رئیس اتــاق بازرگانی مشــترک ایران و چین با اشــاره به اینکه سیاست دولت چین، تسهیل واردات به این کشور است، میگویــد: بخش عمــدهای از مشــکالت صادرکننــدگان ایرانی به این کشــور حل شــده اســت. حریــری میگویــد: ایــران میتوانــد صنایع کوچک و متوســط را به چین صادر کند، به عنوان مثال صادرات ماشین آالت بافت نانو که مورد استقبال چیــن هــم قــرار گرفتــه اســت.از دیگــر کاالهای صادراتی ایران به چین میتوان به گالب، گیاهان دارویی، فرش ماشینی، فرش دســتباف، صنایع دستی و زعفران اشاره کرد. ■ کاالیایرانیدرسفرهچینیها

رئیس اتــاق بازرگانی ایــران و چین عنــوان میکنــد: تجــار ایرانــی بایــد به گونــهای صــادرات خــود را برنامهریزی کنند که کاالهای آنها سر سفره چینیها بیاید و یــا آنها در زندگی روزمره خود از آنهــا بهره ببرند. وقتی ما ســنگ آهن، نفــت و گاز و محصــوالت پتروشــیمی بــه چین صادر میکنیم، آنهــا در مورد کاالی ایرانی هیچ تعریفی ندارند حال اگر ما به ســمت سفره اقتصاد و زندگی روزمــره آنها برویم صــادرات هدفمند میشود.

او ادامــه میدهــد: تجــار و فعــاالن

اقتصادی باید بدانند که کاالی با کیفیت بــاال از ســوی چینیهــا خریــد میشــود و نبایــد اینگونه بــازار صادراتــی را ببینیم که وقتی در ایران فروش داریم، در ســایر کشورها هم میتوانیم صادرات را انجام دهیم. در ایران به خاطر ممنوعیتهای واردات رقیب نیست اما در سایر کشورها رقبای سرسختی وجود دارد. ■ اشکاالتصادرات

او دیگــر اشــکال اساســی در صادرات ایــران را فروش نفت میداند و میگوید: ۰5 تــا ۰6 درصد صــادرات ایران را نفت، گاز و محصــوالت پتروشــیمی شــامل میشــود ایــن در شــرایطی اســت کــه

میتــوان تنــوع صادراتی را دنبــال کرد و اقتصاد را به نفت گره نزد.

رئیــس اتــاق بازرگانــی ایــران و چین عنــوان میکنــد: در ۰۱ ماهــه ســالجاری ایــران ۱۱ میلیــارد دالر به چیــن صادرات انجــام داده اســت و ایــن عــدد بــا توجه به پتانســیل کشور بســیار کم است، سال گذشــته میزان صادرات ایران 9۱ میلیارد دالر بوده است.

او درباره مشکالت پولی و بانکی تجار میگویــد: نمیگویــم در مســأله بانکی و مــراودات پولی مشــکلی نیســت امــا در صــادرات نســبت بــه واردات مشــکالت بســیار کمتر اســت و صادرکننــدگان غیر

نفتی با پیچیدگی خاصی روبهرو نیستند. ■ فارغازتحریمها

او تصریح کرد: طی ماه های گذشته، مشــکالت مرتبط با روابط تجــاری ایران و چیــن حــل شــده و برقــراری ارتباطات تجاری آسان تر شده است، این در حالی اســت کــه تــالش داریــم تــا بخشهــای اقتصــادی دو کشــور را به هــم نزدیکتر کنیــم. حریــری میگویــد: برقــراری ارتباطــات تجاری و مالــی بانکی بین دو کشور به شکل مناسبی پیش نمیرود اما از گذشــته وضعیت بهتر شده است. این نشان میدهد حداقل با چین تا حدودی فارغ از تحریمها هستیم.