قیمتتعادلی راه ثبات بازار ارز

نــرخ ارز همزمــان بــا افزایــش قیمــت بنزیــن رونــدی صعــودی را آغاز کرده اســت. علت این همزمانــی، ناآرامیهــای اجتماعــی اســت که با تغییر قیمت این حامل انــرژی اتفاق افتاد. چرا کــه پس از هــر ناآرامــی، جامعه و اقتصــاد دچار نااطمینانــی میشــود و نااطمینانــی عامــل فرار سرمایه است. در این مدت بخشــی از ســرمایه و اسکناسهای ارز موجــود در بــازار از کشــور خارج شــده اســت. اگرچــه ایــن روند با تغییــر قیمت بنزیــن همزمان بود امــا میتوان عوامل دیگری را نیز در این ســیر صعودی ســهیم دانست؛ از جمله ناآرامیهای عراق. اکنون مهمترین شــریک اقتصادی ایران، کشور عراق است. البته اینکه در عراق مشــکلی رخ میدهد و نرخ ارز در ایران افزایش پیدا میکند، نشــان دهنده اهمیت عراق برای تجارت ایران اســت. بنابرایــن توصیــه أکید میشــود که روابــط اقتصادی و تجــاری میان ایــران و عراق گســترش بیشــتری پیدا کنــد. حتــی میتوانیم پیمان تجــارت آزاد بــا این کشــور امضا کنیــم و مرز گمرکــی و تجاری میان دو کشــور را برداریم و اجازه دهیم که کاالها به راحتی مبادله شوند. از نظــر ترانزیتی نیز الزم اســت کــه خطوط آهن در حــال احداث را هرچه ســریعتر بــه اتمام برســانیم و این امــکان به وجــود بیاید که کاالها بین دو کشور با سرعت و سهولت بیشتری جابه جا شود. ارتبــاط با عــراق برای اقتصاد ایــران و ارزآوری حائز اهمیت اســت. اما عامل دیگر افزایش نرخ ارز، رشد تقاضا برای سفرهای سیاحتی اســت. هرســال در ماه دســامبر کــه ماه آخــر میالدی اســت نرخ ارز افزایــش پیــدا میکنــد. البتــه اگــر قیمــت ارز همزمــان بــا افزایــش سفرهای تفریحی خارجی کاهش یابد، خارج از قاعده خواهد بود. لــذا باید اجازه دهیم در مواقعی که تقاضای ســیاحتی وجود دارد، ایــن نرخ افزایشــی باشــد. اما اینکه دوبــاره نرخ دالر را در ســال آتی میالدی به 11 هزار تومان کاهش دهیم، بهصالح کشــور نیست. این سیاست آغاز شده از دهه 1350 باید مورد بازنگری قرار گیرد. از آن دهه، ما سیاست پول ملی قوی را در پیش گرفتهایم. اما در تناقض با سیاســت تمام کشــورهایی اســت که در چند دهه گذشــته توسعه پیدا کردهاند. کشــورهایی مانند کره جنوبــی، چین، ژاپن سیاســت پول ضعیف را در پیــش گرفتنــد تا نــرخ ارز را باالتــر از قیمت تعادلی قــرار بگیرد. در ایــران نیز، اگــر بتوانیم قیمت ارز و همینطور انرژی را بهســمت قیمــت تعادلی یــا باالتر ببریم، رشــد اقتصادی به کشــور بازخواهد گشــت؛ تــورم بلند مــدت رو بــه کاهش خواهد گذاشــت و اشــتغال افزایش مییابد. چرا که با دو دشمن اصلی اشتغال در کشور یعنی کاالی خارجــی و توســعه صنایــع انرژی بــر بهجای صنایــع کارگر بر مقابله میشــود. ما باید نرخ ارز را روی قیمــت تعادلی قرار دهیم. در مورد ارز مهمترین مسأله این است که جهش اتفاق نیفتد و باید از این چرخه خارج شویم.