اتیوپی؛ در یک دو راهی خطیر

آبیی احمد دیروز جایزه صلح نوبل را در شهر اسلو نروژ دریافت کرد اما اتیوپی، کشور او با وجود همه تاشهای خستگی ناپذیر وی به عنوان نخست وزیر این کشــور، در یک دوراهی خطیر قرار گرفته که یک ســوی آن میتواند یک انتقال قدرت مسالمتآمیز در پی انتخاباتی موفق در ماه مه 2020 باشد و سوی دیگر ماجرا، کشــیده شدن این کشور به بیثباتی هرچه بیشتر، درگیریهای فزاینده قومی و در نهایت بازگشت به عصر مخوفترین دیکتاتوریها.

اتیوپی طی دهه اخیر رشــد اقتصادی چشــمگیری را تجربه کرده که بر پایه آن دولــت این کشــور توانســته اســت بر حجــم خدمات اجتماعی، بهداشــت عمومی جامعه و میزان تحصیات مردم بیفزاید. افزون بر آن از زمان روی کار آمدن دولت آبیی احمد در آوریل ،2018 این کشور توانسته است به آزادیهای سیاســی و رفرمهای اقتصادیای نایل آید که در ســالهای اخیر در این کشــور فقیر آفریقایی نادر بوده است. احمد را باید برنده بحق این دوره جایزه صلح نوبل دانست زیرا هزاران زندانی سیاسی را به جامعه آزاد برگردانده و بازگشت سیاســیون تبعیــد شــده را هم بامانــع اعام کــرده اســت. او همچنین برخی احزاب را که ممنوعالفعالیت شــده بودند، از این قید و بند خارج ســاخته و با گفتوگــو با ســران اریتره به یــک توقف 20 ســاله در روابط این دو کشــور پایان بخشیده است.

در عیــن حــال اتیوپــی از هرگونه بحــران و درگیری هم رها نبوده و همســو با پیشــرفتهای سیاســی فوق درگیریهای قومی و قبیلهای در برخی ایالتهای اتیوپی شدت گرفته اســت. ضرر این درگیریها برای دولت آبیی احمد این بود که بهطور غیرمســتقیم متهم به دســت داشــتن در این ناآرامیها از طریق کم کردن میزان مراقبتهای خود از مناطق ناآرام و غیر فعال پلیس و ارتش در این مناطق شد. یک مشکل ویژه سیاسی در اتیوپی این است که طبقه محروم مانده از پیشرفتهای اقتصادی مورد بحث به قصد تافی کم توجهی دولت به آنها با نیروهای ملی مخالف دولت یا خیزشهای مختلف قومی و استانی در اتیوپی همسو شده و آنها را در ستیز با دولت آدیسآبابا همراهی و تقویت میکنند.

در این میان بهرغم قدرت گرفتن دولت مرکزی در اتیوپی هنوز خیزشهای قومی و قبیلهای در اکثر ایاالت این کشور ادامه دارد و دولت نتوانسته ریشههای آن را که به تفاوتهای عمیق عقیدتی و آیینی مربوط میشــود، بخشــکاند. از نظر اکثر مردم اتیوپی بهترین نوع سامت اجتماعی و سیاسی کسب مصونیت الزم برای بیان حرفها و نیازهایشان پس از سالها استقرار دیکتاتوری در این کشور است و از آنجا که هرگز فضای سیاسی در اتیوپی کامل و بینقص نبوده، امــروز حتــی تحــرک الزم و مثبــت در میان احــزاب اتیوپی در قبــال انتخابات ســال 2020 این کشــور مشــاهده نمیشــود و این در حالی است که آبیی احمد بــدون واهمه از تبعــات چنین انتخاباتی مقدمات اجرایــی آن را فراهم آورده و از گروههای سیاســی خواسته اســت، با حضور هرچه وسیعتر گرمابخش این انتخابات باشــند. ترس از ازدیاد روند مســلح شــدن گروههای مخالف دولت، یک واهمه همیشگی در صحنه سیاست اتیوپی بوده و امروز که برخی رهبران جناحی و حزبی خبر از مخالفت خود با انتخابات سال آینده میدهند، چنین وحشتی ریشه دارتر میشود.

ProjectSyndicate:عبنم*