اینچنین آشفتگی ما را نزیبد ساربان
این روزهــا بازار کتاب نیز از تالطمهای موجود اقتصادی در امان نمانده اســت. به سان سایر اجنــاس، کتاب هــم بــا فاصلههــای زمانی نه چندان زیاد، افزایش قیمت مییابد و ثباتی بر بازارش حاکم نیســت. این باال رفتن قیمتها تا آنجا که از ساختار ظروف مرتبطه اقتصادی تبعیــت میکند قابل فهم اســت امــا از منظر نامتــوازن بــودن درون ســاختاری، نیازمنــد درنــگ و تأمل و تذکر اســت. اهالــی فرهنگ و مطالعه همگی در مییابند که ناشــران نیز ناگزیرند برای باقی ماندن و ادامــه دادن، قیمــت کاالی خود را افزایش دهنــد و لذا چنانچه روند این صعود قیمتها بر اصولی معین و در قالب چارچوبی مشــخص صورت پذیرد با اعتراضی همراه نخواهد بود؛ اما متأسفانه بینظمی، ناهماهنگی و عدم تبعیــت از اصول واحد قیمتگذاری چنان بر بازار کتاب حکمفرماســت که اوالً درک آن و ثانیاً همراهی با آن را الاقل در میان مدت و دراز مدت، اگر نگوییم غیرممکن که سخت میگرداند.
ناشران مختلف متناسب با توان اقتصادی، آسیبهای وارد آمده از بــازار متالطــم، میزان و نحوه دریافت کاغذ، اعتبــار و اتوریته خود، نویسندگان و مترجمانشان و در نهایت، میزان انصافی که واجد آنند، دست به قیمت گذاریهای متفاوت میزنند و فضایی ناهماهنگ و
بیپرنسیب به وجود میآورند که حاصلش استیصال، دلمشغولی و تــوان بریدگی اهالی کتــاب در خرید این کاالی فرهنگی-اقتصادی خواهد بود. کافیست قیمت گزینی چند ناشر را مقایسه کنید؛ خواهید دید، اولی کتابش را بر اســاس صفحهای ۰51 تومان در آورده، دومی مبنا را صفحهای ۰۰2 تومان گرفته، سومی به این هم قناعت نکرده و هر صفحه را ۰52 تومان حســاب کــرده و چهارمی و پنجمی ...و به فراخــور دالیل پیش گفته، قیمتی متفــاوت را برگزیدهاند. در فضای اقتصادی موجود، افزایش قیمتها در سطحی متعارف و منطقی، قابــل درک و همراهیانــد امــا ناهماهنگیهــا و قیمــت گذاریهای بیحساب و کتاب و دلبخواهی بعضی از ناشران که کتاب را به کاالیی لوکس و دور از دسترس طبقه متوسط بدل میکند، نه تنها قابل دفاع نیســت که محتاج نظارت و تصویب مصوباتی سختگیرانه از جانب نهادهای فرهنگی مســئول است تا دستکم، نظم و کنترلی بر بازار آشــفته کتاب حاکــم گردد و افزایــش قیمتها رونــدی قابل قبول و منطقی به خود گیرند. بدیهی اســت ادامه آنچه در حال روی دادن اســت، تقاضا را در بازار کتاب به حداقل میرســاند و ســبد فرهنگی خانوادههــا را روز بهروز تهیتر خواهد ســاخت. در جامعه ما که آمار مطالعه چندان رضایت بخش و مطلوب نیست، عامل مورد اشاره در همافزایی با دیگر موانع موجود، از میزان مطالعه خواهد کاست و مشکالت فرهنگی ما را افزون خواهد کرد.