بلند پروازي از 96 تا 2016

9 اســفند ســالروز تولد منصور برزگر سرمربي ســابق كشــتي ايران اســت. مرد نام آور كشــتي ايران كه بیش از سه دهه فقــط بهعنوان مربي و ســرمربي در تیم ملي كشــتي آزاد فعالیت كرد و افتخارات زيادي را هم در اين ســالها براي كشــتي ايــران رقم زد. هدايت تیم ملي كشــتي آزاد ايران در دهه 90 میلادي كه پر از ســتارههاي نامي بود، كار آســاني نبود اما با اين حال برزگر توانســت در آن ســالها موفقیتهــاي زيادي را با ايــن تیم رقم بزند. شــايد مهمترين مدال هم در آن ســالها در بازيهــاي المپیك 1996 آتلانتا به دســت آمد. بازيهايي كه رســول خادم بعد از گذشــت حدود ســه دهه توانســت به مدال طلاي المپیك برســد. هر چند كه منصور برزگر معتقد اســت كشــتي ايران در آن ســال به حق خود نرسید و از بازيهاي 96 بهعنــوان بدترين خاطره خود ياد ميكند. همه اينها بهانهاي شــد بــراي اينكه دقايقي را با منصــور برزگر گفتوگو كنیم. آقاي برزگر 9 اســفند ســالروز تولدتان را به شما تبريك ميگويیم. خيلي ممنون هســتم. خوشحالم از اينكه يادي از من كرديد. چند ساله شديد؟ خيلي زياد نيست . وارد 71 سالگي شدم.

تا به حال بــراي روز تولدتان هم هديه گرفته ايد؟

بله فراوان يعنــي همین روز دوشــنبه هم هديهاي گرفتید؟

بله از خانوادهام هديه گرفتم. بهترين هديه كه تا به حال گرفتید از چه كسي بود؟

بهترين هديه را از نوهام گرفتم. ببخشــید ســوال ميپرسم اما امكانش هست بگويید چه چیزي هديه داد؟

)با خنده ( نوه دختريام كه شــش ساله اســت، رفت و از بين وسايل شخصي خود هديهاي برايم به مناسبت تولدم آورد.

71 ســال عمر پر بركت كه آرزو ميكنیم تا سالهاي ديگر هم در كنار خانواده باشید.

خدا را شكر ميكنم كه بخش زيادي از اين عمر را در كنار كشــتي و خدمت به مردم سپري كردم. چند سال در كنار كشتي بوديد؟

از 16 ســالگي وارد كشــتي شدم و حدود 54 سال در كنار كشتي بودم.

اين همه ســال كه بخش عمدهاي از آن را دور از خانواده بودي، ســخت نگذشت؟

بهترين روزها و زمانهاي زندگيام را كنار تشــك كشــتي گذرانــدم. هرگز احساس سختي و خستگي نداشتم . وقتي كنار تشك بودم نميدانستم كه زمان كي و چگونه ميگذشت.

كنار تشــك همیشــه استرس و نگراني از عملكرد كشتيگیران وجود دارد و مربیان همیشــه از سختي كار ميگويند اما شما....

ببينيد ســختي و اســترس هميشه وجود دارد اما لذت مربيگري باعث شده تا لحظاتي را كه در كنار كشــتي بودم جزيي از عمرم ندانم.

حتمــا در اين ســالها خاطرات فراواني را هم داشــتید، ميتوانید از بهترين خاطرات خود بگويید؟

در دوران قهرمانــيام، قهرماني در مســابقات جهاني تهران بهترين خاطرهام است. بدترين هم بازيهاي المپيك مونترال بود كه نقره گرفتم.

دوران مربیگري چگونه گذشت؟ حتما با بیش از ســه دهه مربیگري در تیم ملي هم خاطرات زيادي داريد.

بله فراوان خاطره دارم. مســابقات جهاني 1995 آتلانتا كه توانســتيم كشتي ايران را بــه جايگاه واقعي خود برســانيم، بهترين خاطرهام است. بدترين خاطرهام هم به آتلانتا بر ميگردد. بازيهاي المپيك 96 كه تلخ ترين نتايج را گرفتيم.

اما ســال 96 تیم خیلي خوب كار كرد. يك طلا، يك نقــره و يك برنز نتیجــهاي بود كه تا ســالها آرزوي رسیدن به آن را داشتیم!

بله اما ميتوانســتيم خيلي بهتر از اينهــا نتيجه بگيريم. تيــم 96 بهترين تيم تاريخ كشــتي ايــران بود. بايــد طلايي و محمــدي و اكبر فلاح در اين بازيها مدال ميگرفتند اما اين اتفاق به خاطر حواشــي كه وجود داشت، رخ نداد.

آقاي برزگر درباره اين حواشــي توضیح بدهید؟

نميخواهم گذشته را نبش قبر كنم. سالها از اين ماجرا گذشته است.

نتايــج 96 براي خیليها ســوال شده است. ما چند ســال قبل هم به اين موضوع پرداختیم و آن موقع هم خیليها گفتند كه برخي از حواشــي باعث شد تیم نتیجه دلخواه را نگیرد اما كسي نگفت اين حواشي چي بوده است؟

اينكه الان من بعد از ســالها بگويم كه فلاني در آن ماجرا مقصر بوده، ســودي ندارد اما هميشــه معتقد بودم كه كاش به ايــن رقابتها نميرفتــم و محمد طلايي، عباس حاج كناري، غلامرضا محمدي و اكبر فلاح هم در اين بازيها مدال ميگرفتند.

مدال گرفتن يا نگرفتن ارتباطي با رفتن يا نرفتن شما داشت؟

ببينيد اين بچهها از دســت من در ميرفتنــد، ميرفتند پيش صنعتكاران و يا از دســت او در ميرفتنــد ميرفتند پيش طالقانــي به هميــن دليل نتوانســتيم به موفقيتي كه ميخواســتيم برسيم. بدترين تيمهــا به دليل يكدســتي توانســتهاند به موفقيت برســند اما بهترين تيمها به دليل نبود اين يكدستي و همدلي نتوانستهاند به موفقيت برسند.

ميتوانیــد نمونهاي را در اين باره بگويید؟

بله هميــن الان تيم ملي كشــتي آزاد ايران بخــش عمدهاي از موفقيت خود را مديون يكدســت بودن تيم است. رييس فدراسيون كشــتي و سرمربي تيم ملي هم راي و هــم نظر هســتند در چنين مواقعي كشتي هم تكليف خود را ميداند.

همه اين افرادي را كه شما از آنها نام برديد و معتقد بوديد بايد در سال 96 مدال ميگرفتند، بعدها با هدايت شــما به مدالهاي جهاني رســیدند. ميخواستم بدانم به نظر شما كدام يك از شاگردان شما بهترين بود؟

هر كدام از ايــن افراد خصوصيات منحصــر به فردي داشــتند و همه بهترين بودند. عباس جديدي پهلوان بود و رســول خادم بســيار باهوش. بقيه هــم همينطور. عليرضــا دبير و يــا عليرضا حيــدري كه واقعا كشــتيگيران فوق العــادهای بودند و يا عليرضا رضايي كه بســيار بچه خوب و با محبتي بود.

عكسي از شما در آرشیو است كه متعلق به بازيهاي 2004 آتن اســت. جايي كه شما در كنار علیرضا رضايي به شدت گريه ميكنید.

بله خوب يادم اســت. واقعا از باخت رضايي مقابل تايمازوف ناراحت شدم.

خیلي كــم پیش آمــده چنین تصويــري از يــك ســرمربي بــا كشتيگیرش منتشر شــود كه با آن شدت مربي با كشتيگیرش گريه كند. شما واقعا توقع داشتید، رضايي مقابل تايمازوف برنده شود؟

بله به نظرم ميتوانســت اين كار را انجام دهــد. واقعا 4 الي 5 دقيقه تايمازوف هيچ كاري نتوانست انجام بدهد و اگر كمي عليرضا دقت ميكرد ميتوانســت به مدال طلا برسد واقعا حيف شد.

شــما ارتباط بســیار نزديكي با شاگردان خود داشتید.

البته بايد به يك نكته مهم اشــاره كنم؛ اينها هيچكدام شــاگرد من نبودند! نه جديــدي، نه خادم و نه حيدري و نه بقيه . همه اينها را مربيان ديگر ســاختند و من از آنها در تيم ملي كشــتي استفاده كردم. بله من با آنها ارتباط خوبي داشتم و همين الان هم با بسياري از آنها ارتباط نزديكي دارم.

و همین ارتباط نزديك باعث شده تا بگويید كاش به آتلانتا نميرفتم اما بقیه مدال ميگرفتند!

حتما اگر مســابقات جهاني 1995 در كشــوري به غير از آمريكا برگزار ميشد ميتوانستيم بهعنوان قهرماني جهان برسيم. حتما اگر المپيــك 96 در جايي به غير از آمريكا بود، عباس جديدي ميتوانســت به مدال طلا برســد. اين طلا و مدالهايي كه سايرين ميتوانستند در المپيك 96 بگيرند، ميتوانســت زندگي اين كشــتيگيران را تغييــر بدهد. من مربي هم آرزويم موفقيت تيم و كشتيگيران است.

شما هم در مقاطعي رفت و برگشت داشتید.

خب من بــه طور متنــاوب مربی بودهام. نزديك ســي ســال در كشتي بودم امــا مداوم نبوده ســالهايي بوده كه رفتم و برگشتم. يكي از همين رفت و برگشتها در دهه 90 بود كه به نظرم در كســب نشدن نتيجه دلخواه در بازيهاي المپيك آتلانتا و مسابقات جهاني 95 تاثير گذار بود.

آقاي برزگر با ورود شما به عرصه مربیگري خیليها اعتقاد داشــتند، وضعیت سنگین وزن كشتي آزاد دچار تغییراتي شد.

تاريــخ را اگر مــرور كنيد متوجه ميشويد كه منهاي دهه 50 ميلادي ما در ســنگين وزن دچار مشكل بوديم. البته در مقطعي ابوالفضــل انوري هم آمد و چند تا مدال گرفت اما تا قبل از حضور من وضعيت خوبي در ســنگين وزن نداشتيم. اين را نه اينكه من بخواهم بگويم بلكه تاريخ را ورق بزنيد متوجه خواهيد شــد. ســال 1974 مســابقات جام جهاني بود كه من و خرمي برنده شــديم. جوادي و فرح وشي مساوي كردند و بقيه كشتيگيران ما كه در سنگين وزن بودند در كمتر از 10 دقيقه ضربه فني شدند.

مدال ارزشــمند مرحوم علیرضا ســلیماني هم ميتواند سند محكمي براي حرفهاي شما باشد.

بله. عليرضا با من توانســت قهرمان جهان شــود. البته مــا در اوزان ،90 80، 100 و 130 كيلوگــرم تا ســالها مدعي مدال بوديم و موفقيتهاي زيادي را كسب كرديم. دلیل اين موفقیتها چه بود؟

بعد از حضورم در تيم ملي كشــتي آزاد بهعنــوان ســرمربي تمرينات ســبك وزنهــا را از ســنگين وزنها جــدا كردم. روشــي متفاوت را براي سنگين وزنها در نظر گرفتم و همينها به موفقيت ســنگين وزنهاي اين رشته كمك شاياني كرد.

آقاي برزگر شما در دوران قهرماني هم يكي از ستارههاي اين رشته بوديد و موفقیتهاي زيادي را كسب كرديد اما رقابت شما با آشور علياف همیشه در اذهان باقي ماند.

يكي از بهترين كشــتيگيران آن موقــع وزن 74 كيلوگرم كه من در آن وزن به ميدان ميرفتم، آشور علي اف بود. البته من به روسهــا بباز نبــودم و در مجموع خيلي كم باختم. به جــز دوران جواني كه چند باري طعم شكست را كشيدم در بقيه موارد موفق بودم.

در مجموع چند بار با آشــور علي اف مسابقه داديد؟

با علي اف 6 بار كشتي گرفتم. چهار بار بردم و دو بار هم باختم. آخرين كشــتي را هم در لــوزان برگزار كرديم كه 16 بر 5 برنده شدم.

بهترين مبارزات شــما در دوره قهرماني هم به همین كشتيگیر مربوط ميشود؟

شايد بخشي از بهترين مبارزاتم در دوران قهرماني بوده باشــد اما خاطره انگيز ترين رقابتم با داته ژاپني بود كه در ســال 1975 بــود كه وقتي اين حريف ژاپني را با ضربه فني شكســت دادم ساكارزه سرمربي وقــت روسها آمد و به من تبريك گفت به خاطر كشتي فوق العادهاي كه گرفتم.

يكي از موضوعات مهمي كه الان مطرح ميشــود، كم شدن ستارههاي كشتي در سطح دنیا است.

در دورهاي كه ما كشتي ميگرفتيم و يا حتي در دورهاي كه مربيگري ميكردم در دهه 90 وضع كشــتي به لحاظ داشتن ســتارههاي مطــرح در ســطح دنيا خيلي متفاوت بود. علاوه بر ابرقدرتهاي كشــتي دنيا، برخيهاي ديگــر از جمله مغولها و ژاپنيها هم خيلي خوب بودند.

طبیعتــا حضور ســتارهها علاقه مندان زيادي را هم به سالنهاي كشتي ميكشاند؟

ســال 1971 مســابقات جهاني در صوفيه 30 هزار تماشــاگر داشت. مسابقات را اصلا نميشد در سالن كشتي برگزار كرد، بلكه رقابتها را در زمينها و استاديومهاي فوتبال برگزار ميكردند.

چرا كشــتي با اين افت ســتاره مواجه شد؟

مارتينتــي كه رييس فدراســيون جهاني كشــتي شــد تغييرات زيادي را به وجود آورد. شــايد يكي از دلايل كم شدن ســتارهها در كشتي تقســيم مدالها بين كشــورها بود كه مارتينتي اين كار را انجام داد.

اما به نظر ميرســد كه علاوه بر مديريت مافیايــي مارتینتي عوامل ديگري هم نقش داشت.

بلــه عوامل ديگري هم بودند. البته در ساير عوامل هم نقش مارتينتي مهم بود. قبلا مســابقات كشتي در ســه روز برگزار ميشد اما برگزاري مســابقات در يك روز خيلي كيفيت مسابقات را از بين برد.

بنابراين شما يكي از موافقان طرح برگزاري مســابقات كشتي در دو روز هستید؟

ببينيد، اينكه مسابقات در چند روز برگزار شــود چند ويژگي مهم دارد. يكي از اين ويژگيها به شــرايط جسماني كشتي مربوط ميشود. كشتيگيري كه در يك روز 5 بار كشتي ميگيرد، خيلي كيفيت كارش پايين ميآيد. تماشــاگران هم الان يك روز ميآيند و مسابقه كشتيگير محبوب خود را ميبينند و ميروند. در حاليكه در گذشته طرفداران يك كشــتيگير محبوب سه روز بايد ميآمدند سالن مســابقات تا مبارزات كشــتيگير مــورد علاقه خــود را ببينند. الان ورزشهــاي رزمي اين تماشــاگران را به ســوي خود كشيده اند. مبارز در هر روز يك مسابقه برگزار ميكند و اين تماشاگران زيادي را به ســوي خود ميكشاند. الان هم يك طرحي بــه اتحاديه جهانــي رفته كه مسابقات كشتي را در چند روز برگزار كنند.

به نظر شما كشــورهاي صاحب ســبك دنیا از اين طرح در اتحاديه جهاني حمايت ميكنند؟

نميدانم چه اتفاقــي خواهد افتاد بايد ديد. به هر حال هر كشــوري براساس نيازها و داشــتههاي خــود تصميم گيري ميكنــد و بــه همين دليل بايــد ديد چه اتفاقي ميافتد.

آقاي برزگر با وجود علاقه وافري كه به كشــتي داشتید، در اين سالها كه از عرصــه مربیگري در كشــتي فاصله گرفتید، براي بازگشت وسوسه نشديد؟

واقعــا بــراي افرادي كه ســالها در كشــتي كار كردند، دور بودن از اين رشــته بســيار ســخت اســت اما با اين حال گاهي ديگر انــرژي لازم براي اين كار باقي نميماند و به اين نتيجه ميرســي كــه بايد ميدان را به جوانترها بدهي. هر از گاهي وسوســه به سراغم ميآيد اما نه ديگر توان اين كار نيست.

تولد شما بهانهاي شد براي اينكه با شــما درباره خیلي از موارد حرف بزنیم، اگر شــما حرف خاصي داريد، ميشنويم؟

خيلي ممنون هستم . حرف خاصي ندارم فقط براي همــه جوانان ايران زمين چه در عرصه ورزش و چه در ساير عرصهها آرزوي موفقيت ميكنم.

در لابلاي مصاحبه منصــور برزگر يك پرونــده قديمي دوبــاره باز شــد. پروندهاي مربوط به 20 ســال پيش كه براي بازيهاي المپيك 1996 آتلانتا اســت. در آن بازيها بعد از 28 ســال توسط رسول خادم به مدال طلا رسيديم. عباس جديدي هم ميتوانست طــلا بگيرد اما نقرهاي شــد و البته امير رضا خادم هم برنز گرفت.

كسب ســه مدال در بازيهاي المپيك هميشــه يك اتفاق خوب بــوده ضمن اينكه ميتوانســتيم صاحب دو مدال طلا شويم اما عباس جديدي با آشــكارترين ناداوري تاريخ مواجه شد.

با اين وضعيت منصور برزگر از اين نتيجه به عنوان تلخترين خاطره دوره مربيگرياش نام ميبرد.

20 ســال از آن بازيها گذشت و در ريو كشــتي ايران باز هم نتيجهاي مشابه آتلانتا را گرفت.

طلاي حسن يزداني، نقره كميل قاسمي و برنز حسن رحيمي سه مدالي بود كه در ريو گرفتيم تا تكرار نتيجه آتلانتا باشد.

امروز بابت نتيجه ريو جشن گرفتيم اما برزگر ميگويد نتيجه 20 سال پيش بدترين خاطره بوده است.

همه هست و نيست امروز كشتي به نتايج ريو گره خورد اما برزگر معتقد اســت نتايج 96 توقعات را برآورده نكرده است.

اين دو رفتــار و گفتار ميتواند نشــان دهنده يك ويژگي خاص برزگر باشد. منصور برزگر مربي بلند پروازي كه هيچ وقت به كم قانع نشد و همين رمز ماندگاري برزگر است.

افتخارات دوران قهرماني برزگر بازيهاي المپيك

نقره - 1976 مونترآل -74 كيلوگرم

قهرماني جهان

طلا -تهران -74 1973 كيلوگرم نقره -مينسك -74 1975 كيلوگرم نقره -لوزان -74 1977 كيلوگرم

بازيهاي آسيایي

طلا -تهران -74 1974 كيلوگرم

افتخارات دوران مربيگري

شــروع فعاليــت مربيگري از ســال 1978 مسابقات جهاني مكزيك پايان فعاليت مربيگري سال 2006 مسابقات جهاني چين حضور در 4 المپيك 2000 ،96 92، و 2004 چندين مرتبه كســب عنوان نايب قهرمانی و سومی جهان و همچنين كسب مدالهای مختلف در بازی های المپيك كســب عنوان بهترين مربی جهان از ســوی فدراسيون جهانی كشتی