سوال از باشگاههای ایرانی: میخواهید «فروشنده» باشید؟

ماجرای جدایی طارمی از پرســپولیس در روزهای گذشته فراز و فرودهای زیادی داشــته. ظاهرا جدایی مهاجم تیم ملی تقریبا قطعی شــده و او امروز رضایتنامهاش را از باشــگاه میگیرد. موضوع بحث ما اما تردیدهای پرســپولیس در این ماجرا و در واقع سردرگمی مدیریت باشگاه برای گرفتن تصمیم نهایی بود.

در روزهای گذشــته مشخص نشد پرسپولیس واقعا میخواهد طارمی را بفروشد یا اعالم رقم باالی صدور رضایتنامه سنگ بزرگی پیش پای این مهاجم برای حفظ اوست. بخشی از موضعگیریهای باشگاه هم تحت تاثیر واکنشها و خشم هواداران بود.

پرســپولیس در دو فصل گذشــته در انتخاب مربی و خریدهایش عملکرد دقیقی داشــته و نشــان داده با برنامه پیش میرود، ولی مورد طارمی نشــان داد برای فروش بازیکنانش برنامه و اســتراتژی مشــخصی ندارد. این بالتکلیفی فقط شامل پرسپولیس نمیشــود و در هدفگــذاری اقتصادی باشــگاههای ایرانی اصوال بــرای فروش بازیکن برنامهای تعریف نشده است.

در فوتبال جهان باشــگاههای انگشتشماری هستند که در ردیف فروشندهها قرار نمیگیرند. اگر رئال مادرید، بارســلونا، بایرن مونیخ، پاریسنژرمن و منچستریونایتد را کنار بگذاریم، اکثر باشــگاههای اروپایی نمیتوانند مقابل فروش بهترین بازیکنانشــان مقاومت کنند. این بخشــی از چرخه اقتصادی باشــگاهها برای درآمدزایی، تنظیم تراز مالی، ادامه حیات و پیشرفت است.

در روزهای گذشــته لیون بابت فروش سه ستاره تیمش حدود 100 میلیون یورو درآمد داشته. موناکو که به نیمهنهایی لیگ قهرمانان رسید، بخشی از بازیکنان اصلیاش را میفروشــد. حتی یوونتوس که هر ساله بهترینهای لیگ ایتالیا را به ترکیبش اضافه میکند، مخالفتی با این امر ندارد و بعد از انتقال ســال گذشــته پوگبا، امسال در حال چانهزنی با چند باشگاه برای فروش آلکس ساندرو است.

باشــگاهها در شروع هر ســال برای ترکیب اصلیشــان برنامهریزی میکنند، ولی اگر پیشــنهاد وسوسهکنندهای برای یک بازیکن برســد از فروش او ابایی ندارند. برای جایگزینی هم اگر گزینه مناســبی در تیم نباشــد، سراغ فهرست بازیکنانی میروند که از قبل برای هر پســت آماده دارنــد و یکی از آنها را جذب میکننــد. درباره برخی از بازیکنان باشــگاه حتی اختیار مقاومت در برابر جدایی را ندارد، چرا که در قرارداد آنها بند مشخصی با رقم دقیق برای فسخ قرارداد تعیین شده است.

باشگاههای ایرانی به چند دلیل تا به حال به فروش بازیکن فکر نکردهاند. قراردادها معموال در فوتبال ایران کوتاهمدت اســت و رقم قرارداد حکم دســتمزد ساالنه بازیکن را دارد. آنهــا به جای مذاکره با باشــگاه با بازیکن طرف هســتند. در واقع بازیکنان را معموال بدون پرداخت رقمی به باشگاه مبدا میخرند و هنگام فروش هم رقمی دریافت نمیکنند. این طبیعت قراردادهای یکساله اســت. دلیل مهم دیگر دستمزدهای باالی فوتبال ایران در مقایســه با فوتبال اروپاست که انتقال ستارهها به لیگهای این قاره را پیچیده میکند.

پرســپولیس اما این بار در شــرایط غیرمنتظرهای گرفتار شــده. باشگاهی که هر ســال میتواند بهترینهای لیگ را بخرد، با درخواست باشگاههای خارجی برای خرید ستارهاش روبهرو شده. در واقع پرسپولیس برای اولین بار در موضع یک باشگاه فروشنده قرار گرفته، بدون اینکه برای آن آمادگی و برنامهای داشته باشد. واکنشهای احساسی باشگاه در روزهای اخیر هم نتیجه این ناآمادگی ذهنی است.

آمادگــی قبلی بــرای فروش بازیکن چند مزیت دارد: -1 باشــگاه در زمان تنظیم قــرارداد به این مورد توجه میکند و برای آن نقشــه دارد. -2 باشــگاه هنگام فروش بازیکن پیشزمینه ذهنی دارد و شــرایط انتقال را بر اســاس منافع اقتصادی باشــگاه تعیین میکند. -3 باشــگاه بازیکنان جانشینی را در ذهن دارد و تیم از نظر فنی آسیب نمیبیند.

انتقال طارمی میتواند تجربه خوبی برای پرســپولیس و ســایر باشگاههای فوتبال ایران باشد که کشف و پرورش پدیدههای جوان ایرانی و حتی خارجی را جدیتر بگیرند و برای آن برنامه داشته باشند.