نجاتباگلدروقتاضافه
دولت،گرهگشایبحرانمالیباشگاهها
از دو مــاه پيــش، از همان روزها كه خبر شــكايت كاوه و آندو اعالم شــد، رســانهها-الاقل ما در ايران ورزشي- يكسره مطالبي مينوشتيم كه موضوع جدي است و كنفدراسيون فوتبال آسيا روي باشگاههاي بدهكار حساس شده؛ مماشاتي هم در كار نيســت و نميشود با كدخدامنشي يا وساطت فدراسيون اين پرونده را بست اما واكنش باشگاه استقالل به هشدار رسانهها نشان از بيتفاوتي آنها داشت كه مســاله را جدي نگرفته و در مصاحبههاي خود ميگفتند: «مشــكلي نيست و همه چيز آرام است». حتي گاهي به رسانهها هم كنايه ميزدند كه اين بزرگنمايي و حاشيه سازي است و ماجراي بدهي باشگاهها به سادگي قابل حل است.
چند ماه پيش فدراســيون فوتبال وقتي مســاله را بغرنج ديــد و بيتفاوتي باشــگاهها را مشاهده كرد، مهدي تاج در سفري به مالزي براي 4 نماينده بدهكار ايران حدود 2 ماه زمان خريد تا باشــگاهها در فرصت مناســب به مشكالت خود رســيدگي كنند اما تا روز آخر اولتيماتوم از باشگاه استقالل هيچ اقدامي صورت نگرفت تا شــنبه كه رسانهها با شدت بيشــتري پايان مهلت قانوني و خطر حذف از آســيا را هشدار دادند، باشگاهها از خواب چند ماهه بيدار شدند و با فدراسيون جلسه تشكيل دادند. فدراســيون فوتبال كه باشگاهها را درمانده و مستاصل ديد بازهم براي آنها از ایافســي فرصت گرفت اما پرسش اين است كه باشگاهها در فرصت دوماهــه قبلي كدام اقدامات را انجام دادند و اساســا چرا كار آنها بايد به دقيقه 90 بكشد؟
باشگاه اســتقالل كه يكشنبه ظهر در فاصله 24 ساعت تا پايان ضرب االجل ایافسي بيانيهاي را روي سايت خود قرار داد و از طلبكاران خواست كه به باشگاه مراجعه كنند، چرا اين اقدام را دوماه پيش در برنامه خود قرار نداد تا ســر فرصت و با حوصله به مشــكالت طلبكاران رسيدگي كند؟ اگر كنفدراسيون فوتبال آسيا اين بار نميپذيرفت كه مهلت مجددي به باشگاههاي ايراني بدهد تكليف چه بود؟ آيا فاجعهاي كه رســانهها هشدار ميدادند االن اتفاق نيفتاده بود و باشگاه بزرگي مثل استقالل به همين ســادگي از گرفتن مجوز حرفهاي محروم نمیشد و آسيا را از كف نميداد؟
اكنــون هم زمان زيادي در اختيار باشــگاههاي ما - بخصوص اســتقالل كه طلبكاران بيشتري دارد و بدهياش سنگينتر است- نيست. تنها مديران باشگاهي ما از فشار پايان ضرب االجل رهايي يافته و ميتوانند شب را آسوده بخوابند و اال در چشم برهم زدني اين مهلت 8 روزه(كه يك روز از آن هم سپري شد) هم تمام ميشــود و اگر باشگاهها راه حلي اساسي و درست نينديشند، بازهم به 24 ساعت پاياني ميرسيم و همين آش و همين كاسه.
باشگاههاي ما بايد از اين ماجرا درس بگيرند كه دوران قراردادهاي بيحساب و كتاب تمام شــده و نميتوان به راحتي بازيكن يا مربي را كنار گذاشت و اخراج كرد. با اين شــرايط باشــگاهها مجبورند ابتدا تمام جوانب را بســنجند و پيش از امضــاي هر قراردادي، آينده و عواقب قرارداد خود را در نظر بگيرند و بر اســاس درآمد، كارآيي بازيكــن و مربي و بقيه فاكتورهاي مهم، پاي برگه قرارداد را امضا كنند. معضل امروز باشــگاههاي ما نتيجه ناآگاهي مديران پيشــين و حتي فعلي است كه بي مسووليت تعهداتي را پذيرفتهاند و با خيال آنكه از جيب خود چيزي نميپردازند و در دوران مديريت آنها نظارتي بر عملكردشــان نبوده و نيســت، با تصميمات غيرحرفهاي خود فوتبال باشگاهي ما را به چاه بدهيهاي بزرگ انداخته و به ورشكستگي رساندهاند.
اينبار بحران مالی اســتقالل و پرســپوليس با كمك وزارت ورزش و تصميم دولت حل میشــود اما فردا هم در راه است، فردايی كه اگر همين سياق مديريت در استقالل و پرسپوليس تكرار شود، بازهم بدهیهای انباشته گريبان اين دو تيم را خواهد گرفت.
خصوصیســازی كه وزير ورزش بحثش را بارها مطرح كرده، اگر با ساز و كار قانونی و حرفهای و با ضوابط ســختگيرانه مديريتی و اقتصادی انجام شود، آنگاه شايد اميدی به فردا باشد، فردايی كه استقالل و پرسپوليس مصرف كنندگان فوتبال نباشــند، بلكه توليد ثروت كنند و برای اقتصاد فوتبال الگوی باشگاهداری باشند. دولت اگر میخواهد هردم مســوول پرداخت بدهیهای اســتقالل و پرسپوليس نباشــد، بايد ديدگاههای حاكم در اين دو باشگاه را تغيير دهد، تغييراتی اساسی كه با دو كار انجامشــدنی است: خصوصیســازی و حضور مديرانی كه به مديران دهههای اخير استقالل و پرسپوليس بیشباهت باشند. اميدواريم تاوانی كه اينبار پرداختيم، پندی برای تحول باشد، تحول در ساز و كار باشگاهداری.