قرارداد « آدی چای»

محمد رضا ســاكت، مدير تيمهاي ملي مقابل دوربين نود تالش زيادي داشــت تــا قرارداد خريد لباس از شــركت آديداس را توجيه كند. بحث او با عادل فردوسيپور روي خط زنده هم ادامــه پيدا كرد، ولي باز هم نتوانســت مجري برنامه را قانع كند. استدالل ســاكت اين بود كه شركت آلماني به خاطر قانون تجارت ايران حاضر نشــده قرارداد اسپانسرينگ عقد كند و تنها به فروش پيراهن به فدراســيون رضايــت داده. ايــن توجيه اما طرفداران عادي فوتبال را هم قانع نكرده و بايد پرسيد مديران بازاريابي فدراسيون چطور تن به اين توافــق دادهاند و از يكي از مهمترين منابع درآمدشان چشمپوشي كردهاند؟ قراردادی كه حتی می توان به تركمنچای تشبيه كرد. بهانه كودكانه آديــداس در حالي اين بحــث را مطرح كرده كه نمايندگيهاي رســمياش در ايران فعالند و البسه تيمهاي مختلف خارجي را ميفروشند. حتي برخــي از اين فروشــگاهها پيراهن تيم ملي را هــم عرضه كردهاند و قاعدتا مشــكلي براي فروش پيراهن تيــم ملي در ايران وجود نــدارد. حاال هــم انتظار مــيرود پيراهن تيم ملي در آســتانه جام جهاني در اين فروشگاهها موجود باشــد و مردم بتوانند آن را تهيه كنند. در واقع مديران فدراســيون به راحتي تسليم طرف آلماني شــدهاند و از اين جزييات بديهي گذشتهاند. اين قــرارداد حتي اگر فرض كنيم كه آديداس اجازه فروش محصوالتش در ايران را نداشــته باشد هم يكطرفه و ناعادالنه است. جام جهاني صحنــه يگانهاي اســت كه تمام مســابقاتش پوشش رســانهاي گســتردهاي دارد و فرصتي بــراي عرصه و نمايش برندهاســت. برندي كه روي ســينه يك تيم در جام جهاني مينشيند موقعيت بينظيري براي معرفي و تبليغات دارد. شايد آديداس كه بيشترين سهم را در ميان البسه تيمهاي صعود كرده بــه جام جهاني دارد، نيازي به اين تبليغ احســاس نكند، ولي باز هم نميتوان به ســودي كه از فروش پيراهنهاي تيم ملي در خارج از ايران دارد، اشــاره نكرد و از اين امتياز در قرارداد چشمپوشــي كرد. جمعيت چند ميليوني ايرانيهايي كه در خارج حضور دارند، مشــتريان جدي براي پيراهن تيم ملي محسوب ميشوند و قطعا آديداس در آستانه جام جهاني فروش خوبي خواهد داشــت. اين شركت عالوه بر فروشگاههاي رســمي فرصت دارد پيراهن تيم ملي را در فضاي مجازي هم بفروشد و از اين طريق درآمد بيشتري داشته باشد.

چشمپوشي از ساير برندها فدراســيون فوتبال اصرار داشت كه با آديداس قرارداد ببندد و اين يكي از داليل مهمي است كه حاضر شده تن به پيشنهاد اين شركت بدهد و از قرارداد اسپانسرينگ صرفنظر كند. ساكت در مصاحبه با برنامه نود هم اصرار داشــت كه سه شركت معتبر وجود دارد، يعني عالقهاي به بررسي پيشنهادهای ساير برندها نداشته است. در جــام جهانــي بــه جز اين ســه شــركت معتبر، شــش برند ديگر هم حضــور دارند كه كيفيتشــان تاييد شده اســت و در ليگهاي مهم اروپا مثل ليــگ برتر، الليگا و ليگ ايتاليا هم با تيمهاي مختلف قرارداد دارند. فدراسيون اگر توجه بيشــتري به بحث درآمدزايي داشت، ميتوانســت با اين شــركتها هم وارد مذاكره شــود و بهترين پيشنهاد را انتخاب كند. اصرار روي آديداس كه حضور پررنگي در جام جهاني دارد و حامي مالي چند مدعي قهرماني اســت، كار را به جايي رســانده كه فدراسيون مجبور شــده براي معتبرترين مسابقات فوتبال جهان لباس بخرد. هركــدام از اين برندهاي كوچك از پيشــنهاد فدراســيون فوتبــال و حضور در صحنه جامجهاني استقبال ميكردند و احتماال پيشنهاد بهتري ميدادند. فدراســيون ممكن اســت بخواهد تــوپ را به زمين كيروش بيندازد، همانطور كه ساكت در مصاحبهاش از نامه سرمربي تيم ملي براي رفع مشكالت تيم ملي خبر داد و يكي از آنها لباس تيم ملي بود. كيروش پيش از اين حساســيت زيادي به كيفيت البســه تيم ملي نشان داده، ولي انتقادات قبلــي او متوجه محصوالتي بود كه به اســم برندهاي خارجي عرضه شده بود و بعدا مشــخص شــد كه در ايران و با كيفيت پايين توليد شــده. بعيد است البسهاي كه در ليگ برتر انگليس يا الليگاي اســپانيا استفاده ميشــود، آنقدر بيكيفيت باشــد كه تيم ملي نتواند از آن اســتفاده كند يا كيروش بخواهد آن را زير سوال ببرد.