آنهابااسکیبهدنیامیآیند
هر چهار سال یک بار نروژ برای چند روز بهرهوری باالی یک کشور اسکاندیناوی را ندارد. تلفنها بیجواب میمانــد، مکالمات کوتاه میشــود و کالسهای درس خالی است.
کریســتینا نیگارد، یک مدیر بازاریابی در اســلو میگوید: «فکر میکنم این طبیعی است. این لحظهای است که میتوانیم به جهان نشان بدهیم ما که هستیم. البتــه بدون اینکه بخواهیم خودســتایی کنیم، این در مرام نروژیها نیست.»
با این حال وقتی «ماریــت بیورگن» در روز آخر المپیک زمستانی پیونگچانگ مقتدرانه فاتح اسکی 30 کیلومتر کراسکانتی زنان شد، میتوانستیم نروژیها را بابت کمی خودســتایی ببخشیم. او آنقدر فاصله گرفته بــود که هنــگام عبور از خط پایان حتــی در افق دید حریفانش قرار نداشــت. این ورزشــکار 37 ساله با این طال تعداد مدالهایش در ادوار المپیک زمســتانی را به 15 رساند و پرافتخارترین ورزشکار تاریخ این مسابقات شــد (نفر دوم و سوم این فهرست هم نروژی هستند)، ولی مهمتر از آن تعداد مدالهای نروژ به 39 رســید تا کاروان این کشــور در صدر جدول مدالها قرار بگیرد. نروژ توانست با رکورد بیشترین مدال طال در یک دوره المپیک زمســتانی )14( که متعلق به کانادا بود برابری کند و همچنین رکورد مجموع مدال )37( که توســط آمریکا با جمعیت 60 برابر در ســال 2010 ثبت شده بود را ارتقا دهد. نروژ رکورد بیشــترین مدال در ادوار المپیک زمســتانی را هم با فاصله زیاد نسبت به آمریکا و آلمان در اختیار دارد.
«آفتنپوســتن»، روزنامه نــروژی درباره نمایش بیورگن نوشــت: «به سختی میتوان پایانی بهتر از این را تصــور کرد. این پایانی بینقص برای المپیک بود، نه فقط بــرای خودش که برای نروژ. صفات تفصیلی برای بازگویی این موفقیت کم میآورند...»
تمــام ادوار المپیک زمســتانی برای این کشــور اســکاندیناوی بــا جمعیــت 5/3 میلیــون نفــر یک گردهمایی عمومی است، موقعیت اضطراری که هنگام مراسم اهدای مدال تشدید میشــود. یک نظرسنجی قبل از المپیک زمســتانی نشــان میداد 25 درصد از مردم نروژ انتظار دارند که بتوانند هر روز حداقل یکی از مســابقات مهم بازیها را در محل کار ببینند، در حالی که 12 درصد حتی حاضر بودند سلســله مراتب شغلی را زیر پا بگذارند.
خیلی از شــرکتها حاضر نشدند ریسک مشاجره با کارمندانشــان را بپذیرند (اکثر مســابقات به خاطر اختالف ســاعت در کره جنوبی تا ظهــر به وقت نروژ ادامه داشــت). فردریک ینسن، مدیر یک دفتر کاریابی میگوید: «مشکلی با اینکه کارمندان چند دقیقه کار را تعطیل کنند و تلویزیون ببینند ندارم. بعد از آن همه ما بهتر کار میکنیم، اینطور نیست؟ نمیتوانم خشم مردم را اگر نتوانند مسابقه را ببینند تصور کنم.»
ارنا سولبرگ، نخست وزیر نروژ که تصویر زل زدنش به صفحه موبایل یا تبلت هنگام مراســم توزیع مدالها منتشر شده، موافق این رویکرد است و میگوید: «شاید تماشــای بازیهــا در کوتاهمدت بهــرهوری را کاهش دهد، ولی وقتی ورزشکاران نروژ موفق میشوند، مردم خوشحالترند و این یعنی تولید باالتر.»
معلمان مدارس مجوز نانوشتهای داشتند تا هنگام مســابقات مهم کالسها را مقابل صفحه تلویزیون دایر کنند و جلد روزنامهها عکس ورزشکاران نروژی بود که مدالشــان را مقابل دوربین نمایش میدادند، در حالی که همزمان بــه آنها یادآوری میکردنــد نباید مغرور شوند. آفتنپوستن در جریان بازیها یادداشتی منتشر کرد که مردم نروژ نباید بابت این موفقیت غره شــوند، چرا که از ناکامــی بزرگ بازیهای 2006 تورین زمان زیادی نگذشته، وقتی این کشور در جدول مدالها رتبه نازل ســیزدهم را به دســت آورد. این روزنامه در ادامه هشــدار داده بود: «اگر این اتفاق بیفتد سوئدیها یک بار دیگر به ما میخندند.»
نروژیهــای مســنتر معتقدند که اشــتیاق ملت برای این بازیها با آخرین میزبانی این کشــور در شهر لیلهامر در ســال 1994 قابل مقایسه بود؛ دوران ماقبل گوشیهای هوشــمند که مردم را منزویتر کرده است. در آن دوره مردم به قدری ســرگرم المپیک زمســتانی شدند که در روز افتتاحیه دزدان توانستند تابلوی مشهور «جیغ»، اثر ادوارد مونش را از گالری ملی سرقت کنند!
دلیل اصلی اشتیاق نروژیها به المپیک زمستانی تنها حس غرور بابت موفقیت ورزشکارانشــان نیست. اکثریت مردم نروژ در رشــتههایی که تماشا میکردند فعالنــد یا در گذشــته فعالیت کردهاند. سیاســت این کشور «ورزش برای همه است» و تا قبل از 13 سالگی روی «تفریح به جای رقابت» تاکید دارد، به طوری که در رویدادهای ورزشــی کودکان ردهبندی وجود ندارد. بدین ترتیــب 93 درصد کودکان و جوانان عضو حدود یازده هزار باشگاه ورزشی در این کشور هستند.
کامیال الرســن، یک طراح صنعتی معتقد اســت وقتی تیم رکوردشــکن پیونگچانگ که اکثر اعضایش از المپیــک لیلهامر الهام گرفتهاند بــه خانه برگردند، بیتردید با استقبال فوقالعادهای روبهرو میشوند: «ما کشــور بزرگی نیستیم. بر اســاس ضربالمثلی محلی همه نروژیها با اسکیهایشان به دنیا میآیند، با این حال وقتی باالتر از کشــورهایی مثل آمریکا، روسیه و آلمان میایســتیم، احســاس غرور میکنیم. همچنین خیلی از ما احساســاتی را که ورزشــکاران در جریان مسابقه پشت سر میگذارند کامال درک میکنیم و آنها نماینده واقعی ما هستند.»