دايره بسته ورزش

ســعيد آذري را همه با اين عنوان ميشناســيم: «مديرعامل باشــگاه ذوب آهن اصفهان» اما كمتر كسي به اين موضوع توجه داشته كه آذري بهعنوان مديرعامل باشگاه، نميتواند رييس يك هيات ورزشي در اصفهان باشد. عين اين است كه مديرعامل باشگاه استقالل يا پرســپوليس، رييس هيات فوتبال تهران هم باشد. ناخودآگاه اين مساله در برگزاري مسابقات، اشتراك منافع براي باشگاه و هيات ورزشي ايجاد ميكند و به همين دليل اســت كه اين دو شغل برای يك نفر منع قانوني دارد. شايد باشگاه ذوب آهن در واكنش به طرح اين موضوع مدعي شــود كه آنها نزديك به يك سال است تيمداري در وزنهبرداري را رها كردهاند اما اين براي برطرف شدن منع قانوني كافي نيست.

اما موضوع بحث نه ســعيد آذري است و نه هيات وزنهبرداري اصفهان؛ چه بسا اگر تحقيق بيشــتري صورت گيرد، آذري شايد مسووليتها و شغلهاي ديگري هم داشته باشد كه محل بحث ما نيست بلكه موضوع بر سر دو يا چند شغله بودن مديران ورزشي است. اغلب مديران ورزش ما به جز مسووليت اصلي- آن چيزي كه همه ميدانيم مثل مديريت اســتقالل، پرســپوليس يا كميته فالن و بهمان در فدراســيون ها... - صاحب مسووليتهاي ديگري هم هستند كه كمتر مورد توجه قرار ميگيرد.

خالصه حرفمان را بايد اينگونه بگوييم: مگر در اصفهان يك آدم ورزشي با تجربه و واجد صالحيت وجود ندارد كه امور هيات وزنهبرداري اصفهان را هم به ســعيد آذري بســپاريم؟ ســعيد آذري از چهرههاي آشنا و شناخته شــده وزنهبرداري كشور است و سالها خودش بهعنوان ورزشكار در اين رشته فعاليت داشته اما پرسش ما اين است كه او با دغدغههاي فراوان باشگاه ذوبآهن كه در رشتههاي متعددي فعاليت دارد، فرصت رسيدگي به مسائل وزنهبرداري اصفهان را هم دارد؟

پرسش اساسيتر اين است كه چرا دايره مديران ورزشي تا اين حد كوتاه است و در اصفهان همه چيز حول محور چند نفر ميچرخد يا در اهواز، مشــهد و همه استانهاي ديگر وضع همين اســت كه در اصفهان ميبينيم. باشــگاهي نظير ذوب آهن – تنها در فوتبال- آنقدر كار عقب مانده و انجام نداده دارد كه ســعيد آذري اگر روزي 24 ساعت هم زمان بگذارد، شــايد حاال حاالها از پس حل آنها برنيايد. اين اتفاق در فدراســيون فوتبال و ساير فدراسيونهاي ورزشي هم به شكل ديگري ديده ميشود. علي كفاشيان نايب رييس فدراســيون فوتبال، رييس كميته فوتســال نيز هست يا سيدرضا افتخاري به رغم تمام درگيري و مشــكالت در باشگاه استقالل، به كميته فوتسال فدراسيون به چشــم آب باريكهاي نــگاه ميكند كه پس از مديريت اســتقالل، بيكار نماند و دفتري براي نشستن داشته باشد. شايد به همين دليل است كه سالهاست در فوتبال دايرهاي از مديران دولتي حضور دارند و تنها تغيير جابجا شــدن آنها به صورت چرخشــي روي صندليهاي مديريتي ورزش است.

توان فكري اين مجموعه كوچك و بســته هميني اســت كه در ســالهاي اخير ميبينيم و هيچگاه شــاهد تحول و ايده تازهاي نيســتيم. نه فكري توليد ميشــود، نه ايدهاي شــكل ميگيرد و نه قدم موثري برداشته ميشــود؛ همه چيز بر مدار سنتي و قديمي ميچرخد.

بد نيســت سري به فدراسيونها و باشگاههاي فوتبال در ايران بزنيم. هنوز يادمان نرفته در فدراســيون بســكتبال تا همين چند ماه پيش يك دســتگاه كامپيوتر وجود نداشــت يا هنوز هستند برخي از روســاي فدراسيونها كه توان ارســال يك پيام در شــبكههاي پيام رســان را ندارند و با همان ســبك و سياق تيمشــان را به المپيك و بازيهاي آســيايي ميفرستند. اگر قانون و منع سني نباشد، چه بسا تا ابد صندلي خود را به فرد ديگري نميدهند.

اين داستان ورزش ايران است كه سالها با همين سبك و سياق اداره شده و شايد در ســالهاي اخير كوشش فراواني براي ايجاد تغيير شــكل گرفته اما اين دايره بسته آنقدر محكم است و مقاومت در برابر ورود به آن وجود دارد كه شايد بزرگترين مقامات ورزشــي كشــور هم نتوانند به اين چرخه ورود كنند و اگر وارد هم شوند، چنان گارد و ايســتادگي جلوي تغييرات صورت ميگيرد كه نگو و نپرس؛ از البيهاي قدرت هم كه نميتوان گذشــت. در نتيجه همواره چوبي الي چرخ اســت كه ورزش نتواند درست و دقيق در مسيري كه الزم است حركت كند. خيليها كوشيدهاند تا ورزش را از اين دايره بســته خارج كنند اما تالش آنها همواره بيثمر و كمرنگ بوده و اينكه چگونه بايد قفل زنگار بســته اين دايره كهنه را باز كرد، خودش يك پروژه بزرگ است كه نياز به فكر و انديشه تازه دارد. البته اگر اجازه ورود به افكار و انديشههاي نو داده شود.

خالصه اينكه ورزش ايران با اين همه فضاي كار، محدود به گروه اندكي شــده كه اغلب نه بر اساس توانايي كه با رانت و رابطه روي صندليهاي مديريتي جلوس كردهاند. البته اگر همه مثل سعيد آذري صاحب تخصص ورزشي بودند، شايد دغدغه كمتر بود و با عمل به شيوه «مردي و كاري» ميشد به مشكالت بخش اعظمي از ورزش رسيدگي كرد اما مساله ورزش چند شغلههايي هستند كه اولويتشان هم ورزش نيست؛ بگذريم از تخصصي كه ندارند و تجربه كهنهاي كه اين روزها به كار نميآيد.