معماریغلطدرفوتبالایران
مخالفت مدیرعامل باشــگاه ذوبآهن بــا ورود دوربینهای صدا و ســیما به محل برگزاری این تیم مقابل پارس جم شــاید در ظاهر دلیلی جز قرار ندادن پســوند ایران در مقابل نام ذوبآهن پس از اعالم همگروههای آسیایی نداشت اما ماجرا نشات گرفته از کم توجهیهای این ارگان تاثیرگذار به فوتب ال اســت. بدون شک اگر صداوسیما حق پخش تلویزیونی را همان گونه پرداخت میکرد که فوتبال انتظار دارد، باشــگاه ذوبآهن اکنون با جرایم سنگینی ازســوی سازمان به واسطه ممانعت با ورود دوربینها به ورزشگاه فوالد شــهر، مواجه میشــد اما بیمیلی به پرداخت حقوق واقعی فوتبال موجب فزونی گرفتن چالشها شده است. مساله حق پخش در سالهای اخیر به حدی پیچیده به نظر میرسد که حتی برخالف رویه ســابق مبالغی از ســوی صداوسیما به فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ برای اخذ مجوز ورود به ورزشگاهها پرداخت نشده است. با این حال فدراسیون فوتبال در لیگ هجدهم همواره با صداوسیما در این راستا همکاری داشته تا یک سوی این ماجرا که بینندههای میلیونی هستند، از تماشای بازیهای تیمهای محبوب خود محروم نشوند.
بدون شــک اگر عموم باشگاههای فوتبال ایران در زیرمجموعه شرکتهای وابسته به دولت قرار نداشتند، شاید صداوسیما هیچ گاه تا قبل از پرداخت حق پخش و توافق مالی با باشگاهها اجازه حضور در ورزشگاهها را نمییافت و نمیتوانست برنامههای زنده فوتبالی را پوشــش دهد اما از یکسو وقتی به ماهیت اغلب باشگاهها در فوتبال ایران مینگریم به این باورمیرســیم که باشگاهها درایران وابســتگی عمیقی به دولت دارند و بدون حمایت آنها قادر به ادامه حیات نیســتند و شــاید اصل از این جیب به آن جیب شدن سبب شده صداوسیما نیز تمایلی به جدی گرفتن ماجرا از خود نشان ندهد.
این وضعیت گرههای اصلی در انتقال باشــگاهها به بخش خصوصی هم هست و باید باور داشت مادامی که موضوع حق پخش حل نشود، بخش خصوصی هم وارد باشگاهداری نخواهد شــد و یا اگر هم چنین شــود، آنگاه اختالفها با صدا و سیما به نقطه اوج خواهد رســید به این دلیل که در چنین شرایطی الاقل باشــگاههای بزرگی همچون استقالل و پرســپولیس که حمایت میلیونی مردم را پشت خود دارند، بدون دریافت حقوق چشمگیر خود حاضر به همکاری با صداوســیما نخواهند بود. در واقع چالشی که اخیرا میان باشگاه ذوبآهن و صداوســیما به وجود آمده، بدون شک اگر باشگاهها به بخش خصوصی واگذار شوند، در وسعت بیشتر میان باشگاههای پرتماشاگر و سازمان صداوسیما نیز تکرار خواهد شــد وچه بسا این اختالف آنقدر عمیق باشد که باشگاهها از طریق رسانههای خود اقدام به پخش زنده بازیها کنند که در این شرایط صدا و سیما نیز بینندههای میلیونی خود را از دست خواهد داد. در عصر جدید رسانههای ارتباط جمعی این فرصت به وجود آمده که از طریق اینترنت و در کسر ثانیه اخبار به شکل تصویری (فیلم و عکس) به بیرون منتشر شــود و بدیهی است اگر باشــگاهها خصوصی شوند و تمایلی از سوی صداوسیما نبینند به این موضوع فکر کنند. با این حال اما تجربه چندین ساله صداوسیما دراجرا و پخش چنین بازیهایی هیچ عقل ســلیمی را به ســمت کارگردانی و پخش خصوصی نمیبرد و همان بهتر که صداوسیما با کوله باری از تجربه متولی این مهم باشد اما در چنین فضایی هم که اکنون حاکم است نه باشگاهها به حقوق واقعی خود میرسند و نه اینکه فوتبال دروازههای تازهتــری را پیــش روی خود خواهد دید و الزم اســت که متولیان هر ســه طرف؛ یعنی فدراسیون فوتبال، باشگاهها و سازمان صداوسیما برای پیشرفت و مهمتر از همه خصوصی شدن باشگاهها در این راستا با یکدیگر به تعامل واقعی و اصولی برسند.