فوتبال ایران بیگانه با بازبینی و فرجامخواهی

بازبینی در فوتبال انگلیس که ســالها اســت به اجرا در میآید، صرفا به جهت بازگردانــدن اخطارهای بازیکنان نیست. گاهی اتفاق میافتد که خطای بازیکنی از چشم داور دور میماند کــه اتحادیه فوتبال انگلیس با بازبینی رفتار آن بازیکن، تغییرات مقتضی را انجام میدهد.

یکی از قوانینی که به تازگی در فوتبال انگلیس اعمال میشــود، محرومیت به جهــت فریب داور اســت. اتحادیه فوتبــال انگلیس برای بازیکنانی کــه در جریان بازی دور از چشــم داور اقدام به تمارض کنند، دو جلسه محرومیت در نظر میگیرد. قانونی که باعث شده در بازیهای لیگ جزیره به ندرت شــاهد بروز چنین رفتاری باشیم. رویه بازبینی نه تنها فرصت فرجامخواهی بــرای تیمها را پدیده آورده بلکه به ســامت برگــزاری رقابتهای فوتبال این کشــور کمک قابل توجهی کرده اســت. دراللیگا نیز قانون فرجام خواهی وجود دارد اما باید انگلیس را سرآمد همه کشورهایی دانست که تصمیمگیری درباره وقایــع بازی را تنها به عهده داوران نمیگذارد و فضــا را برای اعمال قوانین تازه بعد از بازی نیز باز میگذارد.

تفکر ظهور سیستم کنترل هوشمند VAR نیز از همین نقطه نشــات میگیرد. اینکه صحت برگزاری رقابتها باالتر برود و داوران بتوانند در جریان قضاوتهای خود تصمیمهای درستتری را اعمال کنند تا حقوقی از تیمی ضایع نشود.

تصمیمگیــران در فوتبال ایران اخیرا در شــرایطی به استفاده و بهکارگیری از این سیســتم پرهزینه تاکید دارند و خواســتار تامین منابع الزم برای ورود چنین سیستمی به چرخه فوتبال ایران هســتند که اساسا در سالهای گذشته هیــچ عاقهای به نفــس بازبینی از خود نشــان ندادهاند. پرسشــی که در میان این تضاذ ذهــن را عمیقا درگیر خود میکند این اســت که اگر تصمیمگیران فوتبال ایران اعتقاد دارند که با بهره گرفتن از این سیســتم به قضاوت بازیهای لیگ برترکمک شود و مانع از تضییع حقوق تیمها در مواردی خاص شــوند، چرا در همه این ســالها که لیگ حرفهای به جریان افتاده، قانون بازبینی را اعمال نکردهاند؟

بارها اتفاق افتاده بازیکنی درلیگ بیجهت از داور کارت زرد یا قرمز دریافت کرده و بازیهای مهم تیمش را از دست داده اســت. نمونهاش محرومیت اشکان دژاگه از بازی بزرگ تراکتورســازی مقابل ســپاهان که بهزعم اغلب کارشناسان کاما غلط بود.

موارد ریز و درشت بسیاری هم بوده که برخی بازیکنان به دلیل رفتارهای غیرورزشــی، تمــارض و حتی خطاهای ســفت و ســخت روی بازیکنان حریف از چشــم داور دور ماندهانــد و اخطاری دریافت نکردهاند که اگر فرصت بازبینی در فوتبال ایران وجود داشت، بدون شک تصمیمهای مناسب در مواجهه با خاطیان و یا آنها که بیجهت محروم شــدهاند، اتخاذ میشد اما هیچ عزمی برای به اجرا درآمدن این قانون درفوتبال ایران وجود ندارد. دوربینهایی که در ورزشــگاهها قرار دارند، همواره فرصــت بازبینی را برای کمیته انضباطی فدراســیون فوتبال پدید میآورند تا رفتار بازیکنان به دقت زیــر ذرهبین قرار بگیرد و صرفا این دوربینها نباید به جهت انتقال تصاویر برای تماشاگران مورد استفاده قرار بگیرد.

بهکارگیری VAR شاید در ظاهر لیگ برتر فوتبال ایران را متفاوت جلوه دهد اما کمک گرفتن از این سیستم محدود بــه زمان برگزاری مســابقه و بیشــتر در محوطه جریمهها اســت اما دیگر دوربینهایی که در ورزشــگاهها قرارگرفته فرصتی طایــی را ایجــاد خواهد کرد تا آنچــه در جریان بازیهای لیگ رقم میخورد را با دقت و موشــکافی بیشــتر به تجزیه و تحلیل گذاشــت و درنهایت نیز تصمیم مناســب را اتخاذ کرد.