سریالها زیر ذرهبین ناظر کیفی؟!

با ش �روع ماه مبارک و پخش سریالهای مناسبتی ای �ن ایام باز هم اس �م ناظر کیف �ی در تیتراژ آثار جلوی چش �م مخاط �ب رژه خواه �د رفت. هر زمان که عنوان پ �روژه به میان میآید، عنوان مهم دیگ �ری که پ �س از مدیر میآید ، »ناظ �ر پروژه« است. کسی که مسئولیتش نظارت بر حسن انجام کار اس �ت، حالا میخواهد این کار، ساخت یک آسمانخراش باش �د یا ضبط یک آلبوم موسیقی. برای روشنتر شدن به موضوع که نقش و جایگاه ناظر کیفی در س �ینما و تلویزیون است در ابتدا به سراغ مس �ئولیت »ناظر ضبط« در تولید یک آلبوم موس �یقی میرویم. وظیفه ناظر ضبط این اس �ت که در حین ضبط آهنگ در اس �تودیو، حواس �ش ب �ه صحیح اجرا ش �دن نُتها توس �ط خواننده و نوازندگان باش �د. این فرد که آهنگس �از است، از خارج از تیم انتخاب میش �ود ت �ا بهاین دلیل که او با اثر مورد نظر آشنا نیست، کار ضبط موسیقی دقیقتر انجام ش �ود. به این ترتیب است که وقتی یک آلبوم موسیقی بیرون میآید بهسختی میتوان در آن، نُتی را پی �دا کرد که خارج از ملودی اثر و ریتم نوشته ش �ده توسط آهنگساز باشد اما با این که بس �یاری از س �ریا لها و فیلمهای ایرانی نیز از مش �اوره کارشناس �ی با عنوان »ناظر کیفی« بهره میبرند، داس �تان و صحنه ها پُر است از نُتهای خ �ارج و گافهای فن �ی و محتوایی؛ درحالی که انتظار میرود در هماهنگی میان دست اندرکاران س �اخت س �ریال و ناظر کیفی که عموما از درون س �ازما نهای ذیربط معین میش �ود، بسیاری از گافها، قبل از پخش رفع شده باشد؛ که در موارد بس �یاری این چنین نیست و نمونههای محدودی از آن را در مطلب »گاف هایی که ناظران کیفی را به چالش کشاند! « درهمین صفحه میخوانید؛ در ادامه با یادآوری سریال »در مسیر زاینده رود« باید گفت که اگر توجهی به امور کیفی در این مجموعه وجود داش �ت باید فکری به حال لهجه اصفهانی این سریال میش �د که توسط بازیگران تهرانی به غمانگیزترین ش �کل ممکن ادا میشد تا جایی که صدای مردم اصفهان را هم درآورد. درتوجیه همین کمبودها، برخی از کارشناسان اینطور بیان میکنند که انتظار بینندگان از ناظر کیفی بسیار بیش از حد اختی �ارات این عنوان اس �ت و در واقعیت، بهای چندانی به این کارش �ناس داده نمیش �ود و هنوز تعریف دقیقی از ای �ن وظایف و حوزه اختیارات پُست سازمانی مذکور وجود ندارد. در همین حال اعتقاد بر این است که یک ناظر کیفی نهتنها نباید از یک کارگردان کمتر بدانند بلکه باید اشراف قابل قبولی روی بسیاری از حوزههای هنر داشته باشند. از سوی دیگر، یک ناظر کیفی باید یک روانشناس قدرتمند نیز باش �د تا بتواند نظراتش را در تعامل با عوامل س �اخت و بازیگ �ران مجموعه درمیان بگذارد و مش �کلات فنی و محتوایی را به چالش بکش �د که اگر غیر از این باشد، فضای کار دچار اختلاف ش �ده و همه در مقابل کارشناس مربوطه جبهه میگیرند. درمجموع بدون نهادهای نظارتی نمیت �وان انتظار بیرون آم �دن یک اثر کم عیب و نقص را داش �ت اما ای �ن نهادهای نظارتی فقط به ناظر کیفی محدود نمیش �ود، اگر منتقدان هنری مطبوع �ات نتوانند با قدرت تم �ام به نقد یک اثر هنری بپردازند، فیلمسازی که از محدوده نظارت ناظر کیفی باخیال راحت گذر کرده اس �ت، بازهم در خود هیچ محدودیتی برای ساخت یک اثر بهتر و رفع ایرادات اثر قبلی در خود نمیبیند.