Gerakan pelajar selamatkan rakan
“Saya tidak suka lelaki itu dan saya benci perkahwinan paksa,” sambungnya sambil membetulkan tudungnya. Sesekali matanya menjeling ke arah bilik darjah yang kosong.
Mali adalah antara negara yang mencatatkan kes perkahwinan kanakkanak paling tinggi di dunia. Menurut Tabung Darurat Kanak-Kanak Antarabangsa Bangsa-Bangsa Bersatu (UNICEF) dianggarkan satu dalam tujuh kanak-kanak remaja berkahwin pada usia 15 tahun dan lebih 50 peratus dipaksa menjadi isteri tatkala usia mencecah 18 tahun.
Amalan perkahwinan bawah umur di Mali ini bertujuan mengukuhkan ikatan antara keluarga, mengurangkan kemiskinan dan mengelakkan stigma sekiranya remaja perempuan mengadakan hubungan seks sebelum berkahwin.
Di selatan Mali, kes menculik remaja perempuan untuk dijadikan isteri semakin meningkat dan sukar ditangani, kata aktivis dan pihak berkuasa tempatan. Ada sesetengah remaja yang bernasib baik berjaya melarikan diri atau dilepaskan, tetapi ramai yang dipaksa berkahwin dan melakukan kerja rumah tangga dan dipisahkan terus daripada keluarga mereka.
SOKONGAN RAKAN SEKOLAH
Kes sebeginilah yang menggerakkan semangat pelajar sekolah untuk membantu menyelamatkan rakan mereka daripada mengalami nasib sama. Kumpulan pelajar kini mengajar rakan sekelas mengenai kesihatan seksual dan reproduktif, selain memberi pendedahan berkenaan perkahwinan dan kehamilan bawah umur. Semua ini dilakukan untuk membantu pelajar remaja dan mangsa.
Penculikan Fatmata selama sebulan itu berakhir apabila rakan dan guru sekolah bekerjasama dengan pemerintah dan pihak berkuasa tempatan mengenakan tekanan kepada penculik dan keluarganya. Tekanan yang berpanjangan itulah akhirnya memaksa mereka membebaskan Fatmara sebelum sempat dia bersetuju berkahwin.
“Kami bangga dapat memainkan peranan dalam mencegah perkahwinan itu dan berunding untuk memastikan dia dapat kembali ke sekolah,” kata Marceline Moumkana, 16, rakan sekelas Fatmata.
MELAWAN KETAKUTAN DAN MALU
Di kawasan pedalaman Mahou, yang terletak
440 kilometer di barat Bamako (ibu kota Mali), perkahwinan bawah umur dan penculikan kanakkanak sudah menjadi budaya. Lelaki yang menculik kanak-kanak perempuan biasanya tidak mampu membayar mas kahwin atau mengalami masalah mencari calon isteri. Jika si penculik mengadakan hubungan seks dengan remaja perempuan itu, si mangsa akan dianggap ‘sudah tercemar’ untuk mengahwini orang lain dan dengan ini keluarga mangsa terpaksa menerima lelaki berkenaan sebagai menantu.
“Remaja perempuan akan dibawa ke kampung lain dan dikahwinkan di sana. Sukar untuk menganggarkan jumlahnya kerana ia sudah menjadi perkara biasa,” kata pengetua sekolah di Mahou, Sonou Diarra.
Bagaimanapun, katanya, sejak 2015, di sekolah itu tiada seorang pun daripada 900 pelajar perempuan di situ dikahwinkan apabila kempen Selamatkan Kanak-Kanak dilancarkan secara besar-besaran bagi meningkatkan tahap pendidikan mereka termasuk membincangkan pelbagai isu merangkumi
Penculikan Fatmata berakhir apabila rakan,
guru bekerjasama dengan pemerintah