PENERAJU TEKNOLOGI FOTONIK MALAYSIA
Gaya rambut kerinting dan kembang serta minat mendalam dalam bidang sains menyebabkan Profesor Ulung Universiti Malaya (UM), Prof Datuk Dr Harith Ahmad, 63, mendapat jolokan sebagai Albert Einstein Malaysia dalam kalangan pelajar dan rakan setugas.
Bagaimanapun, Harith berkata beliau lebih mengagumi penerima Hadiah Nobel Fizik, Max Planck yang membangunkan teori kuantum dan Louis de Broglie, seorang ahli fizik yang berjaya membuktikan gelombang dan zarah boleh dihubungkan dengan satu persamaan.
Harith mula berkhidmat di Jabatan Fizik, Fakulti Sains, UM pada usia 26 tahun dan kini beliau menyandang jawatan Pengarah Pusat Penyelidikan Fotonik UM.
Beliau menjadi rakyat Malaysia pertama yang mendapat latihan dalam bidang sains fotonik iaitu kajian mengenai teknologi cahaya untuk penghasilan laser serta gentian optik.
Teknologi fotonik digunakan dalam telekomunikasi, industri automotif, perubatan dan pembinaan bangunan.
Menerusi pimpinan beliau, pusat penyelidikan itu menjadi sebuah makmal penyelidikan bertaraf antarabangsa dan banyak menjalinkan kerjasama bersama universiti luar negara, sekali gus diiktiraf sebagai Pusat Kecemerlangan Pengajian Tinggi (HiCOE).
Sehingga kini, lebih 100 siswazah tempatan dan luar negara dilahirkan dan sudah menghasilkan lebih 500 jurnal penerbitan antarabangsa selain menjalin kolaborasi dengan ahli akademik dari Indonesia dan Thailand.
Anak kelahiran Alor
Setar, Kedah ini memperoleh sarjana muda kelas pertama dalam bidang fizik dari UM dan Sarjana dalam teknologi voltan tinggi sebelum berangkat ke Universiti
Wales bagi memperoleh ijazah kedoktoran dalam teknologi laser.
Beliau juga adalah saintis dan inovator yang memiliki 10 paten peranti gentian optik bersama dengan Telekom Malaysia (TM).
Berkongsi cerita mengenai pembabitannya dalam bidang fizik, Harith berkata, sejak kecil dia memang meminati bidang sains dan sentiasa menanam impian untuk menjadi saintis yang menyumbang kepada negara menerusi penyelidikan.
“Ketika di tahun akhir
pengajian sarjana muda fizik di UM, saya bertemu dengan pemeriksa luar iaitu seorang jurutera dari Universiti Swansea yang mempengaruhi saya untuk berkecimpung dalam bidang sains fotonik.
“Beliau adalah orang pertama mengatakan bahawa bidang fotonik mempunyai masa depan yang cerah serta memberi galakan supaya saya menyambung pelajaran dalam bidang fizik laser (sebahagian daripada bidang fotonik).
“Saya kemudian diberi peluang untuk mengkaji perkara baharu yang seterusnya menjadi lapangan baharu dalam bidang fotonik.
“Bagi mencapai industri berteknologi tinggi sejajar dengan inisiatif Transformasi Nasional 2050 (atau TN50), pertama kita memerlukan graduan doktor falsafah
(PhD) yang menjadi faktor penting bagi syarikat multinasional yang ingin menempatkan semula industri mereka di Malaysia.
“Kualiti akan datang kemudian selepas mereka berkecimpung dalam industri, tetapi selagi peluang itu tidak diberikan kepada mereka bagaimana mereka akan menimba pengalaman dan mampu berdaya saing dengan pakar sedia ada.
“Selain itu satu langkah yang sesuai bagi memastikan kualiti pelajar PhD adalah menghendaki mereka menghasilkan lima penerbitan dalam jurnal antarabangsa sepanjang pengajian.
“Ini wajar menjadi kriteria bagi amalan semua institusi tempatan kerana hasil kerja berkenaan disemak oleh pakar antarabangsa dari universiti terkenal di seluruh dunia, sekali gus akan memastikan kualiti graduan PhD yang dihasilkan di negara ini setanding dengan negara maju seperti Amerika Syarikat, United Kingdom (UK) dan Eropah,” katanya.
Selepas lebih tiga dekad mengabdikan diri dalam bidang sains khususnya kajian teknologi fotonik, Dr Harith akhirnya dinobatkan sebagai penerima Anugerah Profesor Ulung Negara Keempat menerusi kajian berkaitan gentian optik pada tahun 2014.
Anugerah itu adalah penghargaan tertinggi yang diberikan kepada ahli akademik dan sukar diperoleh kerana setiap profesor perlu bersaing dengan 2,000 orang pencabar yang masing-masing mempunyai kelebihan tersendiri.
Menjelaskan mengenai kajian itu, Dr Harith berkata, kepentingan kajian gentian optik adalah untuk membantu sistem perhubungan komunikasi terutama Internet.
Menurutnya, tanpa gentian optik, telefon pintar dan peralatan komunikasi canggih yang lain tidak dapat dihubungkan dengan jaringan Internet secara terus.
Mengulas mengenai bidang sains fotonik di negara ini, Harith berkata, Malaysia terkenal sebagai pemacu bidang yang tertentu dalam fotonik, tetapi agak sukar dikenali disebabkan kedudukan dan lokasi.
“Jika anda di Eropah dan menghadapi beberapa masalah teknikal atau kehabisan sumber, anda boleh merantau ke negara lain dengan kereta api atau mendapatkan beberapa orang pelajar bagi membuat kajian dan mendapatkan hasilnya dalam tempoh singkat.
“Anda boleh menambah dan meningkatkan pengetahuan dengan lebih cepat, tetapi di sini kita agak tidak terdedah, malah Malaysia sebuah negara yang kecil.
“Di Eropah mereka juga mengadakan pelbagai seminar yang memberi peluang kepada pengkaji menjalinkan penyelidikan sesama mereka secara berterusan,” katanya.
Beliau juga berpendapat adalah lebih baik jika rancangan televisyen dan media bercetak di negara ini menghasilkan lebih banyak rancangan dan bahan bacaan yang mengaitkan betapa penemuan saintifik boleh mengubah gaya hidup kita serta membentuk masa depan.