Persediaan Sarawak ke arah ekonomi digital
SARAWAK mengambil langkah berani apabila Ketua Menteri Datuk Amar Abang Johari Tun Abang Openg mengumumkan untuk berganjak daripada ekonomi tradisional kepada ekonomi digital.
Untuk bergerak ke arah ekonomi digital kita perlu melihat ekonomi yang kita ada sekarang yang berasaskan kepada kewangan semata-mata.
Manakala dalam ekonomi digital pula, asasnya ialah modal intelektual yang memberi tumpuan kepada evolusi perniagaan serta inovasi rakyat untuk membangun dan memasarkan produk.
Pegawai Pentadbiran di Unit Pemodenan Perkhidmatan Negeri, Jabatan Ketua Menteri Dr Zaidi Razak berkata, usaha Ketua Menteri untuk menganjak ekonomi Sarawak ke arah digital adalah tepat.
Menurut Zaidi, seluruh dunia kini telah menganjakkan diri daripada ekonomi tradisional kepada ekonomi berasaskan digital.
Sebagai contoh, apabila negara Singapura memulakan ekonomi digital mereka, tidak kurang daripada 10 tahun selepas itu mereka telah menjadi tarikan Google, Facebook sebagai hab jentera pelayan.
Negara China katanya, juga telah menukar landskap perusahaan mereka dengan mengadakan polisi yang kukuh iaitu industri Internet Plus, di mana setiap industri diwajibkan menggunakan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT).
Begitu juga dengan Australia, ketika memulakan ekonomi digital, mereka tidak nampak sangat kebolehan untuk meningkatkan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) mereka.
Tetapi apabila Australia telah berganjak kepada ekonomi digital, KDNK mereka meningkat sebanyak 5.1 peratus dan bernilai AU$79 juta, ujar Zaidi.
Bagaimanapun menurut Zaidi, untuk Sarawak menjadi ekonomi digital sepenuhnya, satu perancangan yang komprehensif perlu dibangunkan dengan teliti dan menyeluruh.
“Ketua Menteri Datuk Amar Abang Johari Tun Abang Openg banyak kali membicarakan mengenai kejayaan ekonomi digital.
“Dalam prasyarat kejayaan ekonomi digital ada lima faktor penting iaitu pendekatan atas bawah, infrastruktur, industri, inovasi rakyat dan pelan komprehensif pembangunan kepakaran rakyat.
“Apa yang diimpikan oleh Ketua Menteri kita adalah untuk melihat Sarawak dapat menyediakan perkhidmatan Internet sebagai destinasi bagi pihak Google dan organisasi besar melabur bagi membangunkan hab jentera pelayan.
“Sekarang ini, kebanyakan hab jentera pelayan di Singapura di Hong Kong dan jika kita dapat membangunkan hab kita sendiri kita akan dapat menarik pemain global masuk ke Sarawak,” ujar Zaidi.
Untuk memastikan perancangan ini tercapai, kerajaan negeri telah memperuntukkan RM1 bilion untuk membangunkan infrastruktur digital agar setaraf dengan negara-negara ekonomi digital yang lain seperti Singapura, China dan Australia.
“Sebagai persediaan ke arah ekonomi digital, kerajaan juga telah memperkenalkan program pembangunan tenaga kerja TVET (Latihan Pendidikan Vokasional Teknikal).
“Selain itu, kerajaan juga telah memperkenalkan program STEM (Sains, Teknologi, Kejuruteraan, Matematik) untuk meningkatkan inovasi rakyat bermula dari peringkat sekolah rendah.
“Ini merupakan sebahagian daripada persediaan kerajaan selain banyak lagi perancangan lain bagi memastikan usaha ini tercapai,” katanya.
Dengan persediaan serta perancangan teliti kerajaan yang disokong pemain industri dan rakyat, Zaidi yakin usaha Ketua Menteri untuk membangunkan Sarawak ke arah ekonomi digital dapat dicapai.
Malah sudah ada contoh kejayaan ekonomi digital di Sarawak iaitu Abbie Hosanna yang menubuhkan The Backyard Tour Guide dan Tonit House yang ditubuhkan oleh Dr Jun Ngo dan Jacqueline Fong dengan bantuan daripada MaGIC (Malaysian Global Innovation & Creativity). Dalam ucapan penggulungannya dalam Persidangan Dewan Undangan Negeri (DUN) pada 22 Mei lepas, Ketua Menteri berkata ekonomi digital adalah mengenai mencari pendekatan baharu untuk mewujudkan pelanggan dan lebih kecekapan dalam ekonomi.
“Sebagai langkah pertama ke arah dunia ekonomi digital, kerajaan negeri akan membentangkan satu ordinan baharu bagi mentadbir urus pembangunan dan pengurusan semua aspek dunia digital pada Persidangan DUN sebelum hujung tahun 2017 ini.
“Ordinan yang dicadangkan ini akan menyediakan rangka kerja perundangan untuk kita menubuhkan satu badan baharu iaitu Sarawak Multimedia Authority (SMA).
“SMA akan diguna pakai oleh Kerajaan Negeri Sarawak dan akan kita tubuhkan pada awal Januari 2018,” kata Abang Johari.
Antara peranan SMA adalah untuk menetapkan polisi dan standard bagi pembangunan Digital Sarawak berkelas dunia dalam beberapa bidang termasuk Infrastruktur Digital, Keselamatan Siber, Kerajaan Digital, EPerdagangan, Pembangunan Bakat, Perkampungan Digital serta Start-Ups dan Pembangunan Penyelidikan (R&D) dalam teknologi digital.
Dalam dunia digital, ‘opening up’ bermaksud data kerajaan, industri dan individu perseorangan adalah dikongsi, supaya data dari semua sumber berbeza dihubungkan untuk menyediakan maklumat baharu yang berguna kepada masyarakat umum.
Perkongsian data kepada seluruh masyarakat ini dipanggil sebagai ‘Big Data’ yang membentuk teras asas kepada ekonomi digital yang harus Sarawak lonjakkan.
‘Big Data’ membolehkan perkongsian data supaya situasi persaingan permintaan dan bekalan dapat dianalisis dan dibawa dalam kawalan.
Dengan ‘Big Data’, rujukan permintaan pengguna dianalisis, produk atau perkhidmatan bertepatan direka, dibuat dan dibekalkan dengan pembayaran sewajarnya dibuat.
“Big Data Sarawak mungkin kecil, tetapi ia adalah langkah pertama dalam ribuan batu perjalanan kita ke arah pembangunan ekonomi digital Sarawak.
“Pangkalan data kita sekarang masih kecil tetapi kita perlu menyediakan kapasiti yang mencukupi untuk berkembang kepada ekonomi digital.
“Big Data Sarawak akan menjadi aset stategik baharu bagi Sarawak dalam tahun-tahun yang akan datang dan kerajaan negeri harus memilikinya,” kata Abang Johari.
Buat masa ini, Sarawak mempunyai purata kelajuan sehingga 100 megabits per saat (100 MBps) bagi setiap isi rumah di kawasan bandar dan mereka boleh disambungkan kepada jalur lebar UNIFI.
Masalah timbul di kawasan luar bandar di mana sebahagian kini sedang ditembusi dengan perkhidmatan satelit yang perlahan dan sangat mahal.
Purata kelajuan di kawasan luar bandar yang mempunyai akses kepada Internet adalah kira-kira 2 hingga 4 MBps (2-4 MBps).
Mereka bergantung kepada isyarat menerusi saluran tanpa wayar yang memerlukan ‘Line-ofSight’ antara dua menara dan di pedalaman Sarawak, banyak lagi menara diperlukan.
“Inilah sebabnya mengapa saya kata 1,200 menara sedia ada di seluruh Sarawak tidak mencukupi dan hanya meliputi pusat bandar, malah pusat bandar juga terdapat banyak titik buta.
“Sebab itu saya kata kita memerlukan sekurangkurangnya 5,000 menara di Sarawak, tambahan 3,800 menara jika kita mahu mencapai citacita kita untuk menjadi Sarawak Digital,” ujar Abang Johari.
Sarawak memulakan langkah pertama dalam merealisasikan ekonomi digital dengan menganjurkan Persidangan Ekonomi Digital dan Infrastruktur ICT Antarabangsa Sarawak (IDECS) pada 3 dan 4 April 2017.
Persidangan di Pusat Konvensyen Borneo Kuching (BCCK) ini disertai kira-kira 1,500 delegasi dari dalam dan luar negara dengan 18 penceramah ternama diundang termasuk Don Tapscott, yang tersenarai sebagai penceramah berpengaruh oleh kumpulan Thinkers50 pada 2015.