David dalam kepimpinan masyarakat Murut pasca kemerdekaan
“Kerana
minat dalam pengabdian masyarakat, saya gemar memerhatikan para pemimpin. Saya mendapati mereka petah berucap dan bijak berkata-kata. Saya mula memikirkan, topik-topik yang selalu menjadi fokus ucapan pemimpin. Saya juga tertarik mempelajari bagaimana pemimpin menyusun kata-kata. Saya teringin mahu mempelajari itu semua (pengucapan awam) tapi tiada tempat untuk belajar.
TEMUBUAL ini memaparkan kisah perjalanan hidup OKK David Jani, pemimpin Murut di Tenom dalam kepimpinan masyarakat sepanjang tiga era Kerajaan Sabah (1979-2017) di bawah Parti Berjaya, PBS dan Umno-BN.
Awal 1970-an ketika mana usia kemerdekaan Sabah belum menjangkau 10 tahun, tidak ramai orang di Tenom meletakkan cita-cita menjadi pemimpin. Namun David melihat pentingnya penglibatan dalam kepimpinan bagi memastikan hasrat penduduk setempat dapat disampaikan kepada pihak pengambil keputusan.
Beliau yang berumur belasan tahun ketika itu berada dalam zaman pemerintahan parti Usno diterajui Tun Mustapha Datu Harun.
Akan tetapi kekangan untuk maju, apa lagi untuk mencari ruang dalam kepimpinan amat terhad. Demikian penjelasan David dalam satu pertemuan santai di Entabuan Tenom, kampung kelahirannya.
“Sekolah pada waktu itu masih berstatus ‘Native Voluntary School’. Bangunan sekolah dibangunkan penduduk menggunakan bahan-bahan binaan yang tumbuh di hutan pinggir kampung. Hanya seorang guru mengajar muridmurid sebuah sekolah. Gaji guru dibiayai penduduk kampung,” katanya.
Begitupun, beliau bersyukur kerana mampu melangkah ke St Anthony Secondary School, Tenom dan menyelesaikan pendidikan menengah. Beliau lebih bersyukur kerana sebahagian perbelanjaan sekolah diperolehnya hasil bekerja sambilan membersih kebun getah taukeh dengan upah 10 sen setiap pokok.
Daripada hasil upah itu juga, beliau mampu membayar yuran RM6.50 sebulan. Di samping itu, harapan dan doa berbentuk pesan ayah yang berkatakata ‘rajinlah bersekolah moga
dapat kesenangan hidup’ turut menjadi berkat untuk David terus berusaha.
“Selepas menamatkan persekolahan, saya tertarik memerhatikan pergerakan dan cara bekerja para pemimpin masyarakat. Saya kagum apabila pemimpin berkenaan mampu melaksanakan suatu kemudahan yang diperlukan penduduk. Saya juga kagum apabila memerhati pemimpin menghulur bantuan kepada penduduk yang memerlukan,” katanya.
Daripada pemerhatian itu, beliau mendapati orang yang berada dalam kapasiti kepimpinan masyarakat adalah dalam kalangan mereka yang mempunyai hubungan rapat dengan pemimpin.
“Namun, sebagai lepasan sekolah yang masih berumur belasan tahun, era pemerintahan Usno, saya belum berkecimpung dalam mana-mana parti politik. Sekitar 1973 itu, saya seringkali mendengar istilah politik tapi belum tahu apaapa tentang politik yang sebenar,” katanya.
Menurut David, beliau tidak mempunyai sesiapa yang boleh memberinya panduan dan pendedahan mengenai kepimpinan, apa lagi politik.
“Kerana minat dalam pengabdian masyarakat, saya gemar memerhatikan para pemimpin. Saya mendapati mereka petah berucap dan bijak berkata-kata. Saya mula memikirkan, topiktopik yang selalu menjadi fokus ucapan pemimpin.
“Saya juga tertarik mempelajari bagaimana pemimpin menyusun katakata. Saya teringin mahu mempelajari itu semua (pengucapan awam) tapi tiada tempat untuk belajar,” katanya sambil menambah, ketika itu sebaran berita televisyen belum meluas di kampung-kampung.
David menjelaskan disebabkan minat yang mendalam, tanpa sedar dia kian kerap berlatih sendirian. Berlatih berkata-kata dan berlatih berucap seorang diri tanpa pendengar. Pelbagai topik dijadikan bahan latihan pengucapan awam.
“Lambat-laun adik-adik menjadi audiens latihan saya,” katanya sambil memberitahu, meski hidup serba sederhana, membantu keluarga menoreh getah dan memelihara kerbau, hasrat melatih diri menjadi pemimpin tidak pernah pudar.
Seperti orang kebanyakan masa itu, ayah David menjual getah di Pekan Tenom setiap minggu. Getah diangkut menggunakan basikal untuk perjalanan kira-kira lima batu dengan menyeberang Sungai Pegalan menaiki sampan atau bot JKR.
Meskipun sudah meninggalkan persekolahan, beliau masih meneruskan pembelajaran dengan menduduki peperiksaan secara persendirian.
Sambil belajar sambil mencari pekerjaan, beliau mula bekerja di kilang papan yang terletak di Nabawan dengan gaji sehari RM8.
Anak kedua daripada enam beradik itu kemudian memulakan kerjaya perkhidmatan awam sebagai penghantar surat (197278) di Pejabat Daerah Tenom. Selepas itu, beliau ditukarkan ke Pejabat Daerah Nabawan sebagai Kerani Daerah (1979). Beliau kemudian ditempatkan di Pusat Penyelidikan Pertanian Lagud Sebrang.
Tidak lama selepas itu, David diminta Ketua Menteri (Tan Sri) Datuk Harris Mohd Salleh yang juga wakil rakyat Tenom untuk meletak jawatan. Beliau meletakkan jawatan 24 jam dengan membayar tiga bulan gaji.
Harris menempatkan David sebagai Setiausaha Bahagian Parti Berjaya Tenom dengan jawatan awam sebagai Pegawai Kemajuan Masyarakat (CDO). Apabila jawatan Pemimpin Kemajuan Rakyat (PKR) mula diperkenalkan awal 1980-an, beliau menjadi PKR Tenom pertama sehingga 1985. Pada masa yang sama, beliau dipilih menjadi Timbalan Pengerusi Majlis Daerah Tenom.