Supuo sinding KD atus paratus id boros tinaru sondiri
BOROS Kadazandusun (KD) mositi atampasi id pogun diti. Koulalaho tulun tokou au moboros (non-speaking attitude) boros tinaru sondiri iri no kobungou okudi pamagatangan dilo tinaru suai kumaa tinaru tokou.
Tinaru tulun tokou siratan diolo sabaagi tulun di natagakan do kointutunan om au agaras o sunduan mongupus tinaru om boros tina (mother tongue).
Atalang iti koulalaho do okito om oilaan dilo tulun suai miagal ko soira monunupu sinding tulun KD poingalib arahi monupu sinding i pilongoton o roiton id boros Malaya.
Pomusarahan diolo monupu sinding miagal dilo nopo nga manu doti daa do osimpad kinongohon do tulun ginumuan i sinding nga au kotunud iti pomusarahan diolo miagal diti. Sinding di supuon apatut parangahan noopo montok tulun KD. Kada soroho do orohian ngawi ilo tinaru suai mokinongou sinding KD di piulamon do boros Malaya. Otukanaan doti yolo tu mada yolo do araag boros diolo soira piroloton do boros KD om loolobi po om nung araat o karangahan di lyrik sinupu. Tulun KD sondiri, nung momusorou taralom, au nogi daa orohian mokinongou sinding miagal di. Haro toi sinding tulun topurak rinalatan boros suai?
Haro nga okuudi om tumanud do kosudangan kinaantakan om do mokikinongou sinding di. Kawagu om soira monupu sinding, tulun KD kada daa pomoguno loyuk i nanu mantad loyuk sinding Hindustan, toi ko susuai tu loyuk dino okon ko loyuk koubasanan tulun KD sundung po tuu do osonong daa karangahan do loyuk dino. Nunu ka do topurimanan do tulun Hindustan nung korongou sinding KD kiloyuk miagal di? Au kasala miagal dilo nga koimamang oh tulun KD tandasan dilo tinaru tangagayo do au kopudali om aiso kreativiti monupu sinding kiloyuk koubasanan tinaru sondiri.
Loyuk kasanangan tulun KD au minog do simbanan. Loyuk dino nopo nga olonoi (sentimental) o karangahan miampai momoguno Chord Major noopo do piano toi ko guitar om sinding KD di timpuuni kiloyuk i kosudong ompoton do tagung om sayau. Mantad boros, sayau om loyuk sinding do ointutun dilo tinaru suai oh tinaru KD. Loyuk sinding KD i ompoton do Chord Minor do moginsaru-saru (iiri nopo) okon ko karangahan do doung KD nga karangahan doung Malaya toi ko Arab.
Au i doti araat karangahan sinding dino nga iri no tu kopogowit ino do totondos mantad tinaru suai do tulun KD nopo nga mubas musui (copycat) om au koilo monupu sinding i kosudong do loyuk om roiton (lyrics) montok do kinongohon do tinaru sondiri.
Tulun KD timpu baino mositi kopuriman do kogunaan tagayo manampasi boros tina (mother tongue) tu kapatayon do boros tina nopo nga kapatayon nogi do tinaru KD id pomogunan diti. Tulun KD nogi mositi agaras sunduan do monokialit sunduan tulun mantad tinaru tangagayo. Nung au, asaladan yolo dilotinaru tangagayo id suang kaantakan om kinaangayan id kopogonuan do komogoton poimpasi id pomogunan diti.