MINSINGILO BOROS KADAZANDUSUN APASI BOROS, APASI TINARU
Nulud di Tatak Barambang
BOROS Kadazandusun (KD) apasi nung gunoon do tikid tulun dilo do mogiboros id nunu nopo pibarasan tikid tadau miagal ko id poimbolutan, id kopogtorungakan makan, id walai sondiri, hinonggo nopo kopogirubaan, id walai panambayangan.
Timpu baino ogumu tulun KD nokoiyon id pogun Malaya om rumayou yolo Kinorohingan hilo. Poingalib po daa osonong nung gunoon do tulun KD boros tinaru sondiri timpu tumimung. Nga korosian do tulun KD tumimung miagal dilo nopo nga au karati i wookon tambalut mantad tinaru suai i arahi mamung id pitimungan dilo. Pongimbarasan totopot do tulun KD timpu baino diti nopo nga au noh songkuro toilalaan diolo, lolobi po om komulakan ngawi, do moboros boros Kadazandusun om Murut (KDM).
Sumusuhut diti nopo iso kosiwatan do mamambasa do mongilo boros KD i tumanud do boros Bundu-Liwan. Poingalib kiguno boros KD nung pidolinon do boros English. Kopisanangan do mambasa diti pinibarasan di Liana om i Ken.
Liana: Nunu pisuayan do boros tokou ‘mingorot-orot’ om ‘minggaso’?
What is the difference between the meanings of our language ‘pretending’ and ‘joking’? Ken: Nokuro tu muhot ko dogo, ika nogi togumu toilalaan boros tokou?
Why do you ask me, it is you who knows our language better than me?
Liana: Kuu! Kada mogolim toilalaan nu. Koilo ko ih nga mingorot-orot ko do au koilo. Kuu! Don’t deny your wisdom. You know but you pretend not to know.
Ken: Oo, koilo oku nodi rati mingorot-orot. Kirati iti do au mintopot id nunu mangan. Oo, now I know what ‘mingorot-orot’ means. It means not doing a thing.
Liana: Ogumu tulun arahi mingorot-orot. Tandasan do tulun suai do minggaso noopo There are many people who like to pretend. Other people think that they are only joking. Ken: Oops! Rati minggaso nopo nga joking. Pounsikou, Liana.
Oops! Minggaso is our word joking. Thank you, Liana.
Liana: Minggaso osonong i nung au pouruan. Mingorot-orot nopo nga araat kopio. Joking is good if not overdone. Pretending is very bad.
Ken: Nokoumbal ko haro tulun miningorot-orot kumaa dika?
Have you ever come across people pretending towards you?
Liana: Asaru.
Often.
Ken: Nunu di minangan nu?
What did you do?
Liana: Tiningkadan ku mambalut tulun ngawi miagal di.
I stopped being a friend to those people.
Ken: Nung kotuka ko diolo insan tadau, nunu boroson nu?
If you happen to meet them one day, what would you say?
Liana: Hi, kangku noopo.
I would just say, Hi.
Ken: Nga haro ma i sumonsog mongudiyo dika ogumu pongudiyaan, lolobi om kusai. But there would be a person who would press on you by asking you many questions, guys especially.
Liana: Nokuro tu boroson nu dogo miagal dino?
Why do you say such to me?
Ken: Olundus ko kopio om ogumu tanakwagu rumahi dika.
You are so beautiful and there are so many guys who like to court you.
Liana: Nokuro tu moboros ko dogo miagal dino?
Why do you say so to me?
Ken: Mantad no do oupus oku dika.
It is because I love you.
Liana: Au no minog boroson nu iri tu nasanganu oku no do songulun. Siou Ken.
You don’t need to say that anymore because I already belong to someone. I am sorry Ken. Ken: (Aiso simbar, minongisu romou om mininsud mantad doros di Lenny)
Liana: Ken! Ken! Kada po ibok, minggaso oku noopo dika di. Au ko karati pinggasaan ku. Ken! Ken! Don’t go away, I am only joking. You don’t understand my joke