Kerajaan digesa bentang usul tolak tiga akta hakis hak Sarawak
KUCHING: Pengkaji dan penulis Sarawak, Lina Soo menggesa Kerajaan Sarawak membentangkan usul menolak Perlembagaan Persekutuan Perkara 1 (2) Pindaan A354 Seksyen 2, Akta Pembangunan Petroleum 144 dan Akta Laut Wilayah 750 pada Persidangan Dewan Undangan Negeri (DUN) akan datang.
Beliau berkata demikian dalam suratnya yang dikemukakan kepada Kerajaan Sarawak menerusi Menteri Muda (UndangUndang, Hubungan Negeri dan Persekutuan dan Pemantauan Projek) Sharifah Hasidah Sayeed Aman Ghazali semasa mengadakan kunjungan hormat terhadap menteri muda itu baru-baru ini.
Menurutnya ketigatiga akta berkenaan telah mengubah status politik dan sempadan Sarawak tanpa persetujuan badan perundangan negeri, suatu yang bertentangan dengan Perlembagaan Persekutuan dan Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).
“Sementara kejayaan Kerajaan Sarawak mempertahankan diri daripada tuntutan Petronas di Mahkamah Persekutuan, bukti hujah berkenaan tidak diterima, proses di bawah perlembagaan digubal DUN akan memperkukuhkan lagi benteng serta perisai yang tidak dapat disangkal bagi melindungi kedaulatan dan hak Sarawak,” katanya.
Antara lain isi kandungan surat itu, Soo berkata tindakan Petroliam Malaysia Berhad (Petronas) memfailkan kes di Mahkamah Persekutuan untuk mengisytiharkan haknya sebagai pengawal selia sepenuhnya sumbersumber petroleum di negeri ini jelas ‘melemahkan’ kuasa dan kedaulatan Sarawak.
Presiden Parti Reformasi Negeri Sarawak (STAR) itu menambah, dengan tindakan Petronas itu, kerajaan persekutuan mungkin sedar Akta Pembangunan Petroleum (PDA) adalah tidak jelas, maka wujud keperluan P e t rona s membawa perkara itu ke Mahkamah Persekutuan agar tiada rayuan boleh dikemukakan.
Menurutnya Sarawak mempunyai kuasa, iaitu pemilikan undang-undang, hak ekonomi dan hak milik minyak, gas dan mineral lain di pelantar benua termasuk perairan negeri.
Kedaulatan dalaman Sarawak ini katanya, berdasarkan undang-undang negeri yang sentiasa dilindungi di bawah MA63, Laporan Antara-Kerajaan, UndangUndang Adat Antabangsa, Undang-Undang Awam Antarabangsa dan UndangUndang Perbandaran Terlindung.
Katanya kerajaan persekutuan mempunyai kedaulatan (kuasa mutlak) berdasarkan undang-undang antarabangsa dalam konteks hak-hak politik, bidang kuasa dan kawalan pentadbiran terhadap hal ehwal ketika berurusan dengan negara lain.
“Adalah menjadi tugas antarabangsa dan perlembagaan kerajaan persekutuan memantau hubungan-hubungan antarabangsa dalam aspek pematuhan alam sekitar dan kawal selia keselamatan, navigasi, meletakkan kabel laut, keselamatan, pencemaran, perkapalan, menjaga hak-hak jalan yang tidak bersalah, mencegah penangkapan ikan haram, struktur laut dan penyelenggaraan rumah api.
“Dan yang dinyatakan dalam Senarai Persekutuan I butiran 8 (j) tertakluk kepada perkara 2 (a), 2 (c) 2 (d) Senarai Negeri II Sarawak di bawah Jadual Kesembilan Perlembagaan Persekutuan dan undangundang perbandaran Sarawak,” ujarnya.
Bagaimanapun katanya, kerajaan persekutuan tidak memiliki petroleum di pantai dan luar pesisir Sarawak, juga tidak menjalankan pengambilalihan wajib minyak dan gas di pelantar benua perairan Sarawak di bawah Senarai Negeri II perkara 2 (a), 29 (c) dan khususnya, 2 (d) Jadual Kesembilan, Artikel 4, 80 (3), 959 (d), 76 (1) (b) dan 76 (4) Perlembagaan Persekutuan.