Gaharu tumbuh subur di hutan tropika
LAHAD DATU: Pokok gaharu merupakan sejenis pokok yang hidup subur di hutan tropika dan telah dimanfaatkan oleh masyarakat dunia sejak dahulu lagi.
Ia kerana, kesemua bahagian pokok berkenaan bermula daripada batang, kulit, bunga, buah, dan rantingnya digunakan untuk menghasilkan perlbagai produk seperti minyak wangi, ubat-ubatan, teh hijau dan kosmetik.
Pokok gaharu ini boleh ditemukan di negaranegara seperti Bangladesh, Bhutan, India, Indonesia, Laos, Malaysia, Myanmar, Filipina, Singapura dan Thailand. Nama saintifik gaharu ialah Aquilaria Malaccensis namun begitu, beberapa sepsis lain dalam genus Aquilaria turut dikenali sebagai gaharu.
Di Malaysia, kebanyakan masyarakat orang asli biasanya akan masuk jauh ke dalam hutan untuk mengambil pokok gaharu dan ada kalanya mereka menceroboh masuk ke kawasan hutan simpan bagi mendapatkan pokok itu.
Berdasarkan kajian, terdapat hampir 400 pokok boleh ditanam di kawasan seluas 0.4 hektar dan boleh menghasilkan pendapatan sebanyak 1.8 juta apabila pokok gaharu telah mencapai usia 7 sehingga 10 tahun dengan anggaran nilai RM5,000 ke RM20,000 sepokok. Ia kerana, semua bahagian pokok itu boleh digunakan untuk pelbagai produk.
Pada masa kini, permintaan terhadap penghasilan produk gaharu dilihat semakin berkembang dan meningkat terutamanya bagi negara luar.
Oleh itu, Persatuan Usahawan Gaharu BumiputeraSabah(PUGBS) telah terpanggil untuk membincangkan beberapa permasalahan yang dihadapi oleh pengusaha gaharu di negeri ini.
Pengerusi PUGBS Jameri Tahir berkata, penamanan gaharu di Sabah setakat ini kurang menarik perkembangannya.
Rentetan beberapa temubual bersama rakan senasib, beliau akhirnya berjaya memanggil dan mengumpulkan seramai 250 penanam dari seluruh Sabah bagi membincangkan masa depan bersama.
Jelasnya, dalam perbincangan itu, keputusan awal telah diambil bagi menubuhkan persatuan yang dinamakan Komuniti Gaharu Sabah, namun Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (ROS) tidak bersetuju dengan nama berkenaan dan setelah beberapa usul dibuat, maka PUGBS telah diterima dan didaftarkan pada November 2017.
“Setelah terdaftarnya persatuan ini, maka kita amat menggalakkan sesiapa sahaja untuk berkecimpung dalam perusahaan gaharu di Sabah yang mana, syarat minima kelayakan ahli adalah berumur 18 tahun dan ke atas, dan sedia mematuhi perlembagaan persatuan serta membayar yuran yang ditetapkan.
“Tentunya juga bersesuaian dengan nama persatuan, kita berhasrat supaya memajukan perusahaan ahli iaitu industri penamanan dan perusahaan hiliran berkaitan gaharu yang berdepan pelbagai halangan besar untuk maju.
“Maka, persatuan inilah sebagai tempat bagi membincangkan isu-isu, masalah, strategi bagi mengatasinya serta langkah-langkah untuk memajukannya,” katanya.
Menyentuh visi dan misi persatuan, Jameri berkata bagi tempoh dua tahun ke hadapanini,beliauberhasrat untuk mengadakan jelajah ke daerah-daerah di seluruh Sabah dalam memberi penerangan berhubung PUGBS dan faedah bersamanya.
Iaitu, menjadi persatuan yang memperjuangkan nasib usahawan agar mencapai apa yang dihasratkan apabila mencebur diri dalam perusahaan gaharu serta mendapat pulangan keuntungan pelaburan.
“Visikitasecaraumumnya adalah menjadikan produk gaharu Sabah pilihan dunia manakala misi PUGBS adalah memberi penyelesaian kepada halangan pengusaha memartabatkan industri gaharu menjadi antara penyumbang utama kepada ekonomi perngusaha, negeri dan negara melalui perusahaan yang mesra alam,” katanya.
Menurut Jameri, setakat ini terdapat lebih 200 ahli penaja namun belum semua mengisi borang dan membayar yuran. Maka, mereka masih berstatus ahli penaja dan belum menjadi ahli berdaftar PUGBS.
Bagaimanapin katanya, usaha akan diteruskan bagi kempen penerangan dan pendaftaran kepada ahli baharu.
Jelasnya, melihat pengalaman rakan-rakan dari negeri lain khususnya di Semenanjung, mereka telah majujauhkehadapan,begitu juga negara pengeluar lain seperti Indonesia, Thailand, Vietnam dan India telah jauh maju mengeluarkan produk mereka.
Namun berbeza dengan negeri Sabah, hanya terdapat Ladang Rimau yang mengeluarkan teh dan sebuah dapur memasak bagi menghasilkan pati minyak gaharu serta cenderahati yang terletak di daerah Papar.
“Setakat ini, pengeluar teras belum ada cerita kecuali teras semulajadi dari pokok kawasan baru diteroka untuk pembangunan pertanian walapun cerita inokulasi telahlamadiSabahmanakala maklumat pasaran yang hanya memenuhi 20 peratus dari permintaan dunia yang dianggar sekitar AS$12-20 bilion.
“Genus gaharu (Aquilaria) telahpun dimasukkandalamapendiks II Akta 686 CITES yang memberi amaran sepsis ini akan pupus jika sumber bekalan terus bergantung kepada tumbuhan liar di hutan,” katanya.
Berdasarkan fakta-fakta berkenaan tambahnya, industri penanaman gaharu termasuk di negeri ini masih mempunyai peluang yang amat besar dimajukan.