Sarawak tidak dapat sebarang keuntungan daripada kekayaan sumber semula jadinya

KUCHING: Walaupun menjadi negeri yang mewah dengan kekayaan sumber semula jadi sebagai pengeluar minyak dan gas, Sarawak sebenarnya tidak mendapat sebarang keuntungan daripadanya.

“Walaupun kaya dengan sumber-sumber seperti minyak dan gas, perkongsian kemewahan yang memanfaatkan negeri pengeluar adalah minimum,” kata Penganalis Ekonomi Profesor Madya Dr Fatimah Kari daripada Universiti Malaya (UM).

Beliau berkata demikian apabila diminta mengulas mengenai Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) pengeluaran minyak dan gas di Sarawak tetapi memberi kekayaan kepada Putrajaya.

Fatimah memuji langkah berani diambil Kerajaan Sarawak dan menegaskan pertumbuhan ekonomi adalah mengenai strategi dan langkah berani.

“Kerajaan Sarawak telah mengumumkan lebihan bajet 2019 iaitu kira-kira RM9.07 bilion dan ini adalah langkah yang baik. Pengenalan cukai jualan ke atas produk O&G, mineral dijangka menjana RM4.4 bilion adalah langkah ekonomi yang baik,” pujinya.

“Hakikatnya bahawa Sarawak dapat mengenal pasti cukai atau pendapatan baharu yang mencerminkan pragmatisme oleh perancang kita,” tambahnya.

Hakikatnya, trend global dan di kebanyakan negara Scandinavia, cukai ke atas sumber-sumber asli adalah perkara biasa kerana ia akan mencerminkan nilai sebarang apa yang dimiliki sesebuah negara, tegasnya.

Pakar ekonomi kanan itu bagaimanapun memberi amaran bahawa Sarawak juga mesti mereka bentuk strategistrategi yang tidak terlalu bergantung kepada bahan api fosil (O&G).

“Ambil perhatian, negara seperti Korea Selatan dan Jepun tidak mempunyai sumber semula jadi,” katanya.

Beliau turut mengingatkan bahawa pengagihan kekayaan yang tidak adil telah memberi kesan kepada pembangunan luar bandar, Sarawak mesti mereka bentuk model pembangunan baharu terutama untuk membangunkan kawasan-kawasan luar bandar dengan memberi fokus utama kepada pendidikan, jalan raya, bekalan air dan elektrik.

“Tiba masanya untuk Sarawak mengadaptasi model pembangunan berasaskan keperluan membangunkan sumber manusia padam asa sama negeri yang berorientasikan perdagangan dan pelaburan.

“Sarawak memasuki pasaran global mesti terus dibangunkan secara langsung dari segi fizikal dan rundingan yang bijak,” katanya.

Sarawak tambahnya, mesti maju bergerak ke arah sektor perkilangan berasaskan tambah nilai berasaskan kemahiran yang berintensifkan pengetahuan.

“Jangan sekali-kali bergantung kepada sektor yang menggaji buruh murah, ini model lama yang tidak akan membawa pulangan,” ujarnya.

Keputusan Pilihan Raya Umum Ke-14 (2018) menyebabkan Sarawak hilang ruang untuk memikirkan semula dan menyusun semula strategi mengikut caranya sendiri.

“Ini bukan suatu yang baharu, tetapi perlu diterjemah kepada realiti menerusi tadbir urus yang baik dan kesanggupan politik,” tegasnya.

Beliau juga berkata Sarawak mesti membernarkan pembangunan luar bandar menjadi peneraju pertumbuhan baharu serantau - dengan penekanan kuat terhadap teknologi, sumber manusia, penciptaan lapangan pekerjaan dan perkongsian kekayaan.

“Ya, ia dapat dilakukan. Semua ini bukan hanya ilusi kerana rakyat Sarawak menentukan nasib negeri ini,” katanya.

Menurutnya lagi federalisme memberikan tumpuan dan peruntukan yang ‘bias’ kepada Sabah dan Sarawak.

“Ini diburukkan lagi oleh kawalan politik kerajaan persekutuan seperti dicerminkan dalam kes wujudnya negeri termiskin/ negeri berpendapatan rendah, kurang membanguan seperti Kelantan, Sabah dan Sarawak,” katanya.

Beliau turut mendedahkan rata-rata bijak pandai membincangkan mengenai ciri-ciri berat sebelah federalisme yang menyumbang kepada pertumbuhan yang tidak sekata.

“Dalam konteks hubungan pusat-pinggiran/ negeri persekutuan, negeri pinggiran seperti Sabah, Sarawak dan Kelantan kurang maju daripada pusat - Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur,” katanya.

Dr Fatimah berkata kerjasama bijak antara pihak berkuasa awam dan swasta mestilah direka dengan tumpuan yang mantap untuk mewujudkan peluang pekerjaan dan pekerjaan untuk rakyat Sarawak.

“Gaji dan pendapatan perlu meningkat seiring dengan produktiviti dan pertumbuhan KDNK,” katanya.

Dr Fatimah memberi amaran kepada kerajaan negeri supaya tidak mengulangi kesilapan lalu terutama dalam bidang pelaburan dana awam yang buruk dan membazir terutama dalam menyediakan kawasan pertumbuhan baharu/ kemudahan awam (bekalan air) seperti apa yang berlaku di Tanjung Manis.

“Sekiranya impak federalisme yang semakin memburukkan lagi ketidaksamaan, tadbir urus yang buruk dan pengawasan serta penilaian yang lemah terhadap pelaburan awam akan terus meluaskan jurang perbezaan antara wilayah dan rakyat,” katanya.