Utusan Borneo (Sarawak)

Belajar kuntau patut ngembuan pengering runding enggau tubuh

-

MIRI: Kelia komuniti Iban tebilang enggau seni ngetanka diri ke dikumbai kuntau lalu mengkang ditampung peturun sida nyentuk ke sehari tu.

Nyadi seni ti majak lenyau pemisa sereta rebak kemaya hari bisi sekeda nadai kala ninga pasal seni tu, seraban orang ti landik ba kuntau tauka dikelala ngena nama ‘guro’ nguji ngidupka seni tu ngambika iya ulih diturun ngagai rebak baru.

Enggau pengarap rebak dudi ulih nampung ngangkatka nama enggau ngemeranka seni ngetanka diri kuntau, teknik ti bebida ari siku guro enggau guro ke bukai, raban guro tu udah ngadaka kelang kuntau sida empu lalu diatu ngiga nembiak ti deka belajarka seni nya.

Nitih ku guro kuntau di Bintulu, Guro Fredrick Tutong, ngiga nembiak baru ti endang bisi pengeran deka belajar enggau nampung seni ukai pekara ti muntang dikereja laban begunaka orang ti bisi pengingin sereta mega kering ari sukut runding enggau batang tubuh.

“Kelimpah ari nya, pekara bukai ti beguna endar iya nya disiplin, lalu sida ti deka nampung seni asal ngetankan diri tu meseti bisi pengepuh enggau ati ti ‘tuchi’.

“Sida meseti ulih nagang pengasai diri empu lalu anang salah guna seni ngetanka diri dikena ngemedis orang bukai, tauka sebarang tuju ti enda manah.

“Baka seni ngetanka diri ke bukai, kuntau tu dikena ngetanka diri, disiplin diri serera mega nempa pengandal dalam diri empu, lalu pekara ti beguna endar, seni tu ditampung sereta diintu ungkup rebak dudi hari,” ku iya.

Ngenang pasal teknik kuntau iya empu, ku Tutong, iya mega ngajar teknik tauka bungai kuntau, ti dikumbai ‘Kuntau Sinding Ujan Panas’.

“Tetiap iku guro bisi teknik sida empu, ti dipelajar sereta ditampung ari guro sida, baka nya mega aku.

“Aku belajarka ‘Kuntau Sinding Ujan Panas’ ke alai teknik tauka bungai iya bebida ari guro bukai,” ku iya seraya nambah, ke alai iya belajarka seni nya ari guro kuntau iya di Jongkong Kabupaten, Putussibau di Kapuas Ulu, Indonesia.

“Kuntau tu dipeturun ari komuniti Dayak Ahe dia (Jongkong),” ku iya seraya nampung, iya berasai benasit endar ulih nampung seni ari komuniti Dayak, menua penatai asal sida.

Iya ngaku, napi mar lebuh keterubah iya nurunka seni nya ngagai raban nembiak, kelebih agi komuniti Iban, laban tebal agi rebak kemaya hari rindu ari seni ngetanka diri moden, dibanding enggau iya ke asal.

Tang sehari tu, Guro Tutong ulih temegah ati enggau pengawa iya laban kelang kuntau iya di Bintulu udah bisi rintai bala nembiak.

Dalam bulan Ogos nyin tadi, bisi 22 iku nembiak udah nembuka pelajar Kuntau Sinding Ujan Panas sida.

Iya netapka timpuh tiga minggu ngajar bala nembiak sereta dikena sida landik ba teknik tauka bungai kuntau.

Dikena ngenukuka sida, ku Tutong, tetiap program tembu, bisi diatur adat lama dikena minta berekat, ngambika semua pekara ti udah dipelajar sida deka gemai pemaik lalu deka dikemeran nyadi gaya idup bepengerai.

“Lalau aku ngagai raban nembiak kemaya hari, anang berasai nangi belajarka kuntau lalu anang ngemaruhka seni ngetanka diri Iban, laban kitai semina deka nampung seni tu ngagai rebak dudi nentuka iya ulih terus diintu.

“Sukung seni ngetanka diri kitai empu ngambika iya ulih diintu, ngambika kitai enda tinggal di belakang dibanding enggau bansa bukai, ke alai pengawa asal enggau main asal diintu memanah sereta diturun ngagai rebak ke diatu enggau dudi hari,” ku iya.

“Lebuh kita udah nembuka kelas kuntau enggau aku tauka sebarang guro kuntau ke bukai, kita meseti ingatka diri meseti ngembuat ati ti liat, bisi pengepuh sereta nemu baka ngemai diri tauka begulai enggau orang bukai. Anang sesekali salah guna seni dipelajar kita ngiga laya enggau orang bukai,” ku iya seraya nambah, ulah ke bansa nya endang enda disagi.

“Seruran kingatka ajar enggau lalau guro kuntau kita empu lalu semina ngena seni kuntau kita ba pengawa ti manah,” ku iya nambah.

Ba lansa ke bukai, siku da agi guro kuntau, Angkah Suring madah iya seruran nangkan bala nembiak iya anang salah guna seni sida, nyengkaum nyadi ‘bayat’ ti ngereja pengawa ti salah.

“Keterubah iya sereta pemadu beguna, kita meseti bisi disiplin enggau bebasaka diri empu sebedau kita bebasaka orang bukai, ari nya baru kitai deka dipebasa. Ari nya mega, kitai enda deka ngenusahka orang bukai,” ku iya nambah.

Iya mega meri terima kasih ngagai Serakup Dayak Sarawak (PEDAS) Pampang Bintulu ari baruh ketuai sida, Pete Bujang, ti udah meri sukung ngagai bala guro kuntau baka iya empu, lalu meransang sida terug ngajar kuntau ngagai rebak baru, kelebih agi komuniti Iban.

Pete ke mega bisi datai rambau pengawa tamat belajar nembiak Guro Tutong dalam bulan Ogos tu tadi madahka diri chukup temegah ati ke alai bisi bala kaban PEDAS nyadi sekeda ari nembiak ke belajar kuntau di kelang nya, ti deka mantu ngetanka seni ngetanka diri.

“PEDAS endang meransang semua pengawa ti ngintu/nyaga pengawa asal enggau main asal komuniti Dayak, ngambika iya ulih ditampung ngagai rebak kitai dudi hari,” ku iya.

 ??  ?? TAMAT: Guro Tuntong (bediri) begulai enggau bala nembiak iya ti udah nembuhka pelajar kuntau sida.
TAMAT: Guro Tuntong (bediri) begulai enggau bala nembiak iya ti udah nembuhka pelajar kuntau sida.
 ??  ?? NAMPUNG: Bala nembiak Guro Tutong ti deka nampung seni kuntau, seni asal ngetanka diri komuniti Dayak.
NAMPUNG: Bala nembiak Guro Tutong ti deka nampung seni kuntau, seni asal ngetanka diri komuniti Dayak.
 ??  ?? LANDIK: Bala guro Kuntau mantaika pengelandi­k diri begulai enggau Guro Tutong (empat kiba).
LANDIK: Bala guro Kuntau mantaika pengelandi­k diri begulai enggau Guro Tutong (empat kiba).
 ??  ?? BIAU: Guro Fredrick Tutong bediri deka bebiau ba pengawa tamat belajar kuntai di kelang iya.
BIAU: Guro Fredrick Tutong bediri deka bebiau ba pengawa tamat belajar kuntai di kelang iya.
 ??  ?? BUNGAI KUNTAU: Siku ari nembiak Tutong mantaika bungai kuntau ngagai bala ke bisi datai rambau pengawa tamat dalam bulan Ogos nyin tadi.
BUNGAI KUNTAU: Siku ari nembiak Tutong mantaika bungai kuntau ngagai bala ke bisi datai rambau pengawa tamat dalam bulan Ogos nyin tadi.
 ??  ?? GURO ANGKAH SURING
GURO ANGKAH SURING
 ??  ?? GURO TOMMY EMONG
GURO TOMMY EMONG
 ??  ?? BEBIDA: Bungai kuntau ari Guro Paul Curtis.
BEBIDA: Bungai kuntau ari Guro Paul Curtis.

Newspapers in Malay

Newspapers from Malaysia