Teknologi meku kriogenik ulih ngemanjaika pengetan buah rian
BINTULU: Bisi nuan nemu nama bida nyata antara rian Malaysia enggau rian Thai?
Postharvest Physiology, Faculty of Agriculture and Food Sciences, Universiti Putra Malaysia Kampus Bintulu, Associate Professor Dr Phebe Ding madahka buah rian Malaysia semina ulih dipulung pengudah buah nya udah chukup mansau.
Ku iya, zon tisu buah rian ti udah mansau sereta bakal deka lemi ngujungka sapar buah pechah ba zon nya.
Nya alai, buah ti udah mansau deka labuh ari dan balat kesuh bau.
“Taja pia, buah ti udah mansau enda entu tan lama, nya kebuah buah enda ulih dibai mindah jauh.
“Tambah mega, pemalat kesuh bau buah rian ngasuh iya ditagang ari dianjung ba gaya buah ke agi baru ngena kapal.
“Tungkus khas diguna kena nganjung rian nengah langit. Nya alai buah rian Malaysia bisi tatak ba makit enti dibida enggau Thai,” ku iya.
Dr Ding madahka kenyau ari rian Malaysia dibantaika ngagai bala temuai ari menua China, sida rinduka buah nya.
Tambah mega, ba China, nitih ku H.E. Dr. Huang Huikang (ex-Duta The People’s Republic of China ngagai Malaysia), rian dikelaku enggau ngidupka baru rega lalu nya dikesema baka ‘sigi buah rian sama rega enggau tiga iku manuk’.
“Juluk nangkup peminta 1.3 juta peranak menua China, nya alai pengawa nanam rian bedandang besai diperansang. Dipelaba enda lama agi klon rian D197 (Raja Kunyit) tauka tebilang agi enggau nama Mao Shan Wang ari bansa China (tauka Musang King disebut peranak Malaysia), deka menuhka makit.
“Ari penyampau tubuh sepenyampau 32 juta, rayat Malaysia ulih nangkup peminta semua buah rian. Strategi patut bisi dikena bejualka buah,” ku iya nambah.
Rian Musang King ti tebilang enggau chura kuning emas enggau asai manis pait endang dikerinduka bala temuai China.
Taja pia ku Dr Ding, ketegal atur kuarantin ba dagang antarabansa, raban bekuasa China enggau menua pengimport ke bukai semina isi buah rian dikemendar dibai tama ngagai semua sida.
Tang ku iya, sida ti rinduka rian deka milih asai buah baru ari isi, ti ditungkus ais.
“Nya alai, baka ni nyual semua buah rian” Diatu, pedagang ba Malaysia ngena teknologi beku kriogenik ngambika buah tan lama.
“Ba dunya, tu ukai teknologi baru ngambika asil betanam meruan baru, taja pia, tu baru ba industri buah segar enggau mensia mayuh,” ku Dr Ding nerang.
Kenyau ari taun 1755, pengawa meku udah mayuh dikena naruh. Datai ba ujung taun 1800 an, pengawa meku mayuh dikena ba pengawa dagang dikena naruh dagin, ikan enggau mentega tan lama.
Udah nya, buah baru nyadi siti ari komuditi ke pemadu beguna ti dibekuka mayuh musim ngetau buah. Udah direkot ke alai pembekuan dagang besai buah berengkah dipejalai dalam taun 1905 ba United States.
Dr Ding madahka pengawa ngenyelap nyadi sebagi ari proses meku lalu nitihka undang- undang termodinamik kedua, pengangat ti datai ari ikas ti tinggi agi ikas ke baruh agi.
“Nya alai, dikena nikika ikas pengagat ari baruh ngagai tikas pengangat ke tinggi agi, ungkus belanja diguna, dikena nyerap pengangat ari kandang ngelingi.
“Ari nya, pengawa ngeye- lap ti diguna kena nyerap pengangat ari kandang ngelingi ngambika ngasilka gis enggau ninggalk ikas ke chelap,” ku iya.
Bisi sekeda penyelap ti tau dikena dalam sistem penyelap. Pengawa milih rengka penyelap ti betul bepelasarka gaya fizikal, termodinamik , rengka kimia ti diperunding ari utai belinut enggau rampa menua.
Bisi beberapa bansa sistem penyejukan bisi dikena ngenyelapka buah enggau sayur.
“Pembekuan cryogenic nyadi chara baru ke alai buah enggau sayur dibantai ba atmosfera baruh -60°C terus ngagai gis berai baka nitrogen tauka karbon dioksida.
“Dua gis tu suah bisi dalam angin enggau 78 peratus nitrogen enggau 0.04 peratus karbon dioksida,” ku iya.
Ku iya nambah, kenyau ari pun taun 1960 an, menua Eropah udah ngena nitrogen lela tauka karbon dioksida nyadi penyeelap beku dalam sistem meku kriogenik sida dikena nginjin dagin, manuk, pemakai tasik, buah, sayur, pasta, produk ari tusu, enggau ke bukai.
Dr Ding madah, kemaya hari, bala pedagang menua tetemuka rian segar ulih dibekukan enggau mantaika iya ngagai lela nitrogen - 90°C pengelama sejam enggau buah beku ulih disimpan ba -18°C pengelama dua taun enggau nadai ngelenyauka asai asal iya, asai, chura enggau gaya isi buah.
Ku iya nambah, pengelebih bukai ari pengawa meku kriogenik iya nya bau buah rian enda lenyau pengudah dibeku.
Bau nyelai buah rian deka meruan bisi lalu buah tau diempa pengudah empat ngagai lima jam lela.
Nyadi utai tanam tropika, asil rian suah bepanggai ba gaya hari. Ari pengangat dunya, mar amat deka melabaka penyampau asil buah rian.
“Laban rega komoditi tu bepanggai ba bekal enggau peminta, teknologi meku kriogenik ngasuh bala pengeluar nyimpan buah lebuh bisi bekal lebih.
“Sida ti betanam, ti kurang kuasa nawar rega komoditi, diatu tau nerima pemaik ari teknologi tu. Ba pekara tu, buah rian ti dibeku mudah agi dijual ari ke enda dibeku,” ku Dr Ding.
Kelimpah ari nya, buah tau dijual enggau dianjung jauh agi, mayuh agi sida ti rindu makai rian deka ngasaika penyamai Raja buah tu ba sebarang maya nitihka peneka sida.
Dikearap ku iya, pengawa bekenaka teknologi meku kriogenik, 800,000 pedagang enggau sida ti nanam rian ba menua tu ulih besemekih enggau seruran bisi rian dijual.