Sarawak deka nentuka kaul ti rat enggau menua Eropah
KUCHING: Sarawak benung nguji nempa kaul ti rat agi enggau menua Eropah, ku Sapit Premier Sarawak Datuk Amar Awang Tengah Ali Hasan.
Nitihku iya, bisi dagang ti chukup nyegenda entara Sarawak enggau Eropah baka ba taun 2022, iya nya penyampau dagang entara nengeri enggau Eropah bisi EUR2.1 bilion (RM10.8 bilion) dirikodka.
“Penyampau nilai eksport kitai ke Eropah iya nya EUR1.7 bilion (RM8.7 bilion) kelebih agi Ferro Alloys aluminium enggau barang bukai. Import kitai ari Eropah iya nya benilai EUR407 juta (RM2.1 bilion) tikelebih agi ke bekaul enggau kereban enggau bahagian pemanasan dan penyejukan.
“Tu ngayanka peluang besai ngangkatka kaul dagang ba potensyel ke apin diserungkai entara dua wilayah,” ku iya dalam maya bejaku ba Kesatuan Eropah (EU) - Malaysia Business Day 2024 di Auditorium Muzium Budaya Borneo kemari.
Awang Tengah ti mega Menteri Dagang Antarabansa, Industri enggau
Pemeranak Puku madahka, Sarawak nyendiaka mayuh peluang dalam ekonomi digital, ekonomi hidrogen enggau eknonomi gadung enggau biru setipak enggau taga nyadi ‘net zero’ tauka ‘sifar beresi’lebuh manggai 2050.
“Kitai (Sarawak) ngembuan juluk nempa menua kitai jemah ila ngena inovasyen dikena ngubah ekonomi ti nuju ngagai pemujur, inkusif enggau pemeruan setipak enggau Strategi Pemansang Pengudah COVID19 2030.
“Ngena chara bekunsi enggau antarabansa begulai enggau EU, kitai (Sarawak) ngarapka bulih penguntung ari betukar penemu, mindahka teknologi enggau pemeranak puku ti setipak enggau visyen kitai deka ngembuan menua ti meruan enggau dalam pemaik sereta lantang,” ku iya.
Awang Tengah mega madahka Sarawak terus ngemansangka industri minyak enggau gis, huluan, tengan enggau hiliran.
“Kitai bisi rizab minyak enggau gis ti chukup besai, iya nya 29 peratus ari penyampau rizab minyak mata Malaysia enggau runrung 60 peratus ari penyampau rizab gas asli Malaysia. Tu siti ari sektor ti deka dikemanasangka enggau meruan,” ku iya.
Iya mega madahka Sarawak iya nya palan pemeranak puku dipilih ungkup produk beteknologi tinggi, elektrik enggau elektronik (E&E) sereta idnustri intesig energi.
“Kitai chukup tegap dalam industri ngaga kapal, 60 peratus limbungan kapal di menua tu di Sarawak. Kitai mega chkup agresif neruska pengawa ngemoden enggau nyual bekaul enggau sektor betanam betupi enggau industri pemakai kitai.
“Ngenang sektor kayu ramu, kitai diatu mekuh agi ngagai produk kayu ti berega tinggi baka kereban dalam rumah enggau ‘kayu kejuruteraan’,” ku iya.
Awang Tengah mega madahka iya nya Sarawak palan ti tebilang, nyengkaum ba temuai ari Eropah.
“Kitai deka terus ngangkatka sektor dagang temuai kelebih agi ba pengawa dagang, bejalai, budaya enggau rampa menua. Dalam pekara tu, kitai deka ngangkatka agi kaul darat, langit enggau tasik kitai. Tu nyengkaum nengah sadang penemu numbuhka kompeni penerebai bilun ke diri empu, pengerembai padang bilun enggau nyerakupka penyangkai kapal.
“Di salam nengeri, kitai mega ngemanahka agi infrastruktur telekomunikesyen, penyambung jalai raya enggau kereban logistik kena ngemudahka pemindah orang enggau barang sereta pemeranak puku,” ku iya.
Berebak enggau tu, Duta Besar Kesatuan Eropah ke malaysia, Michalis Rokas maya bejaku madahka taja pan EU pemeranak puku luar kedua pemadu tinggi di Malaysia enggau lebih 1,600 kompeni beoperesyen di menua tu, penyampau sida bepalan di Sarawak agi mimit, kelebih agi dalam hirdrokarbon enggau minyak sereta sektor gis.
Urung 100 deligit ari diplomat menua EU enggau pengari kompeni EU ngulu pengawa tu ti ngena rambai jaku ‘Sarawak in Focus’ ti diatur begulai entara Eurocham enggau InvestSarawak.