A prufescia d’u Corpus Domini
Achëstu trent’ün de màgiu celebramu a Festa d’u Corpus Domini. U Corpus Domini, tambèn ciamau Festa d’u Santìssimu o Sulanità d’u Corpu e d’u Sanghe d’u Cristu, celebra a vera presença de Gesü Cristu ünt’u sacramëntu de l’Eucaristia. Ün , u Papa Urbanu IV à promülgau u bulu « Transiturus » che, ün sèghitu a ün miràculu che è capitau a Bolsena ün Itàlia, institüiva, u zoegia dopu a dumènëga d’a Santa Trinità, u Corpus Domini. Era a prima vota che ün Papa ümpusava üna noeva festa a tüt’a Gèija de l’Ucidente. Ma, cuma u Papa Urbanu è mortu sübitu dopu a promülgaçiùn d’a noeva festa, nun gh’è stau de sèghitu. Sun, Clemente V () poei Giuane XXII () che l’an fà resciurì e ün , a festa era scàiji üniversala. Da sügüru purëmu se pensà che, sübitu che è stà bastia a gèija San Niculau sciü d’a Roca a u sèculu XIII, se celebrava u Corpus Domini. Ma, fint’a u mezu d’u sèculu XV, a mancança de stabilità pulìtica, ë cuntinüale gherre, ë garruye tra cumbrìcule an propi ümpediu de vëde se desvelupà üna vita suçiala e religiusa munegasca. De fati, à fusciüu spetà a creaçiùn d’a cunfreria d’i batü gianchi, a l’iniçi d’a segunda parte d’u sèculu XV, per assiste a de celebraçiue sulane cun prufescie cum’achëla d’a Semana Santa e, suvra tütu, achëla d’u Corpus Domini che era üna d’ë ciü fervente d’a parròchia San Niculau d’a Roca. Don Pacchiero, cüratu d’achësta parròchia da u fint’a so’ morte ün , ünt’u so « Giornale » d’u de San Giuane d’u , n’à dau a cunferma de l’esistença d’a prufescia d’u Corpus Domini unde, per a prima vota, a Cunfreria d’i batü negri d’a Misericòrdia, che vegnëva d’iesse creà, s’è agregà a chëla d’i batü gianchi. Despoei, u Corpus Domini, giurnu festivu, è sempre celebrau cun sulanità a Mùnegu. Dopu a çeremònia â Catedrala, a prufescia s’üncamina, cun ün testa l’Arcicunfreria d’a Misericòrdia e nümeruse cunfrerie françese e italiane d’i paisi vijìn, seghia da i Ùrdini Uspitaliei, Cavaliei e Puntificali, e d’a Metrisa de Mùnegu. Vegne ün sèghitu, u Santìssimu purtau, suta ün bardachìn tegnüu da qatru batü, da l’Arcivëscu circundau da u so cleru e seghiu da ë Auturitae munegasche e da i fedeli. Marciandu tra i carrugi d’a Roca sci’ün tapissu de petale de roese spantegae da i fiyoei, a prufescia s’arresta davanti d’autae pruvisòrie prun urnae, ciamae depòsiti, per pregà e adurà u Santìssimu ; per primu, ünt’a curte d’unù d’u Palaçi, ün presença d’u Prìncipu Suvràn e d’a So’ Famiya, e dopu sci’a piaça d’a Meria, davanti â Capela d’a Misericòrdia, uratori d’a Veneràbile Arcicunfreria d’a Misericòrdia.