Çentèsimu aniversari d’a morte d’u pintre munegascu Philibert Florence

Philippe, Antoine, Vincent Florence è nasciüu u 23 de zenà d’u 1839, sciü d’a Roca de Mùnegu, de Fortuné Florence e de Magdeleine Ferry; ma è suvratütu cunusciüu da u so stranume «Philibert». À firmau tüt’i ducümenti ufiçiali e ë soe obre cun achëstu prenume. È nasciüu ünt’üna famiya munegasca d’artisti cuma u so pàire Fortuné o u so barba Hercule. Nun se pò dunca se stunà che, da prun zùvenu, se fussa passiunau per u dessignu. Ün 1859, a vint’ani, cun üna bursa cuncessa cun generusità da u Prìncipu Carlu III, se n’è partiu a Ruma per fà seriusi stüdi de dessignu e de pintüra. De returnu da Ruma, è stau üncargau de refà ë fresche d’u plafùn d’a Sala d’u Tronu e, cun diversi pintri, à travayau â decuraçiùn d’ë Sale d’u Palaçi e tambèn d’a Galaria d’Àrcule. È da chëli tempi che, cun u pintre Ernesto Sprega, ün carga de decurà a Capela Palatina, à mantegnüu d’ecelenti ligami. Ün 1863, gh’an cunfiau l’urganizaçiùn d’a prufescia d’u Venardì Santu, ben ciü diferenta d’achëla d’ancoei. Ün achëst’èpuca, de noete cun u lüme d’ë torce, i Munegaschi representavun, ün modupiturescueünpocufantàsticu, ëscened’aPassiùn:Philibert Florence ne à dessignau i costümi per cada rolu. Dopu a morte de so pàire, à ünstalau u so ateliè a Mentùn. À decurau tante bele case d’u mentunascu, vilae che se favun bastì i richi ünglesi e rüssi de l’aristucraçia ma, suvratütu s’è dau prun da fà per ünsegnà u dessignu e a pintüra a ë zùvene erede d’achësti richi osti. Philibert Florence era tantu bravu cun tüt’i modi de pintà, oeri, aquarela, pastel, fresca e gh’avëva üna gran varietà de mutivi: figüre, cumpusiçiue, alegurie, purtrei, paisagi, natüre morte. «Tüt’ë soe obre sun clàssiche ma a freschëssa d’ë curue, a finessa d’u dessignu, a duçù d’ë furme caraterizun u so ingegnu; prova evidenta d’ün stile, se recunüsce sübitu ün’obra de Florence e sempre, se ne desgàgia üna feliçità, ün’armunia che ne permëtun d’afirmà che è stau ün prun gran pintre». Versu a fin d’a vita, cuma vëdeva de menu ün menu, s’è cunsacrau ciütostu a u dessignu e suvratütu a u dessignu â ciuma: è ün achëst’èpuca che à creau i persunagi pitureschi d’u paise (pastre, campagnola coeyendu limui, pescaù ramendandu ree, pescairis e via dicendu…) Ün ciü de l’ateliè mentunascu, se n’è ünstalau ün àutru a Mùnegu-Àutu, carrùgiu Principessa Marie de Lorraine, unde revegnëva tante vote per vëde ë soe due soe e i soi veyi amighi d’a Roca. È mortu u 25 de zenà d’u 1918 ünte l’ateliè de Mentùn. È stau suterrau a u çementeri de Mùnegu ünt’a tumba de famiya. U Cumitau d’ë Tradiçiue d’u tempu d’a presidença de Sciü Alexandre Noghès, cun l’ucasiùn de l’Assemblea Generala Statütària d’u sei de deçembre d’u 1935 «piyandu-se-la cun coe de fà tegne ün mente i numi d’i cumpatrioti sparii che sun stai briusi ünt’ë Arte, ë Sciençe e a Literatüra, emëte u votu che u Cunsiyu Cumünale daghe u nume de Philibert Florence a ün carrùgiu d’u Principatu». U Mera Luì Aureglia è stau d’acordi cun u votu d’u Cumitau d’ë Tradiçiue e à deçidau de dà u nume d’u famusu pintre munegascu, a l’ançièn Carrùgiu de l’Urfelinà, sci’a Roca.