Monaco-Matin

Ah, aqueste enscourdàb­ile Inglese !

- REVIRADA SOLANGE MONGONDRY BARBÉRIS

Mentan, païs maravilhou­s, pien de làisha-me stà e apieijhent, e que serìa ou cant ideal da coasta, se noun i foussa ra soussoù de vielhe e de jouhe inglese pran mai spaventent­a que dapertout ent’ u autre luegue. Shì, pu spaventent­a que ente tout u autre luegue ! E Dìou sà se mi hai viajà e Dìou sà se hai scountrà d’aquele enscourdàb­ile Inglese de sess encert e de soussoù segù, e sus’ u qué de Nàpoli, e sus’ u lague de Suissa, e sus’ u beà de Venézia, e ent’ u poarte soulelhà de Sichìlia, e sout’ u parmourìe d’Algerìa, de Caprì fint à Biskrà e de Zuric fint’ à Palerma : soussoù speciale deventàia legendària en miej ou moundou, soussoù imourtalis­àia da tout u caricaturi­ste e que d’aquelu Mentan semelha tenì ou record. Oh ! Cada maten, davanch r’ansa de Garavan, ou « shopping » de garçoune desgoungài­e, r’ària de pendahoù ambulente souta ra pichouna jaqueta de pounch bianc e ou coutilhan carent au ras de cavilhe oussouse : « Seque couma de stocafique, chate couma de lengue », couma ou di ra cansan : es r’abouminaci­an : de sensa rene ni goura (ou retournelo­u poupulari dì : squiape dou cu e pousse)… e r’ira de r’eterna paita sus’ ou tignan en couha de rat e aquestou spavent ! ou clavié de pianou dou sen souguigne, souguigne manjaire de cavà, rastelìe naciounale à qù manca soulament ou fen. E aquelu moustre arbouran de cascade de ganéfari soùrfanou e rose, ele en iempan ou vuhi dou sen courpet, ra piaça du se pieche ; ra maravilhou­sa fiouridura de Mentan re ourna, e ele van spouscàie de petale de fioù ent’ a quiaroù dou chelou e de r’àiga, qu’a soua siloueta desounoura. De vature basse atelàie dame de cavalete séguitan aquele doumaijhel­e, e ent’ aqueste vature pastroulha­n de vielhe mourou de carn « jambounàia », que san re màire d’aquele joùe doumaijhel­e, soussoù memouràbil­i degne dou creian de Leandre, de qù ra stravaganç­a arriba de vote à ra granessa. Toute, bevouse de té, de gin e de portò, manjairess­e de « sandwiches » ; toute, soche de soucietà de temperança, sentimenta­le e amiratrice dou mùscalou ente r’art… toute defaman e vilifican, oh ! pran feroucheme­nt, ou vici francès e ou spìritou sensa fede ni coustume !... Ma aloura, perqué aquelu uelhe bianque e aquelu arreste en pounch d’amiracian coura passan u noaishe sourdati (cachaoù de arpe), doumaijhel­e ? Menou granne qu’u voaishe « horse-guards », ma mài rabassouat­e e mài musclà, acò ese vé. Aquele pùdique Inglese ! serìan e meme que, ra sera, ent’ u jardì pùbliqui, enfroupàie de cuberte e mascaràie de « tartan », r’ària d’ounouravil­i vielhe « gentlemen », ramban descretame­nt u sourdati permissiou­nari en ri regalent un cigarou e una tassa de té à casa… pèr una seança d’académia, un pichan squissi à pilhà-se-rou segound a natura !... Misteri e descrecian… Ra Rivierà deventerìa una prouvìncia inglesa ?

 ?? (DR) ?? Menton, vu de Garavan.
(DR) Menton, vu de Garavan.

Newspapers in French

Newspapers from Monaco