Monaco-Matin

Natale de tradician

- REVIRADA SOLANGE MONGONDRY BARBÉRIS

D’un temp, per u noaishe antenati, Natale era una festa religiousa : fasìan festa en memòria da Nàshita d’ou Messìa. Aloura, anavan scàijhi toute à guieijha per a messa de Mieja-nuech : ‘n effet u ome, elu tamben, eran presente ent’a guieijha perqué eran Cabelhasse, Batù Negre, o sochi da Garde … En sèguita, fasìan ou cacha-fueg e ou lendeman se retrovavan toute en familha per ou diernà de festa… Noun i eran u regale : u pichou rechevìan un pourtougà o un pastissan en fourma de bugata o … poque cause. Pùhi, apréss ra Granna guerra, u regale per u ‘nfante san stache pu empourtant­e : bugate, juguete… Apréss ra segounda guerra dame re evacuacioù, u mentounasq­ue que san stache per camen, r’arribàia d’u fourestìe e du strangìe… re tradicioù se san perdùe poc à poc. Ahura, Natale ese soubretout ra festa d’u ‘nfante (dame pran de regale per elu e tamben per u granne) e ra « nechessità » d’u paste surabounde­nte. Ancuhi, dame « ou virus », Natale arriba torna diferent : noun se pourerà festejà couma vourerìan : pa d’acampade, ma de reünioù en fasent atencian à tout sensa scourdà-se ou màsquera, re distence, re duberture d’u barcoù …. Per Natale, vou prouposou ra preguiéra qu’ou Papa Franciscou ha dach à ra fen da soua Letra enciclica : « Fratelli Tutti ». Pourerìan, toute, liege aquesta preguiera dapé ou presépiou o r’Erbou de Natale ja que aquela preguiera ese stacha scricha per aquelu que créan e per aquelu que han menga de fede : Preguiéra ent ou Creatoù

Signoù e Pàire de r’umanità,

Tu que hal creà tout u essi umani dam’a meme dignità, fai nàishe ent u noaishe couhe un spìritou de fraire e de soarre. Enspirà-nou un’envéa de rescountra, de diàlogou, de justìcia e de paz.

Te car ajuhà-nou per creà de soucietà pù sane e un moundou pù degn, sensa fam, sensa pouvertà, sensa vioulença, sensa guerre. Qu’ou noaish couhe se duerbe per tout u pòpouli e nacioù da terra, per recounoush­e ou ben e ra belessa que tu hal semenà en cadaen, per stalà de ligame d’unità, de proujete coumparàbi­li, de sperance spartìe. Amen !

Newspapers in French

Newspapers from Monaco