Omahololodhilaadhilogo End SA RS ga lundulula onkalo moNigeria sigo aluhe
Omahololodhilaadhiilo kombinga yokuhulitha po omahepeko haga ningilwa aakwashigwana kopolisi oga eta ehangano lya kola ndyoka tali mbandamitha aaleli. Aanigeria oyendji oya zi mokalungu ya ya momapandaanda osho wo komapandja gosocial media shoka sha kumitha oyendji oshoka Aanigeria hayo naanaa ya tseyika nawa haya yi momapandaanda. Oshikonga shoka sha tseyika nedhina #EndSARS osha li sha taandele. Eponokelo ndyoka lya li lya ningilwa egumbo lyomuleli gwopamuthigululwakalo moLagos osha li sha ulike kutya aantu oya loloka. Aagundjuka oya li ya ponokele megumbo lye, taya yaka mo iinima ye nokala taya mbwindi megumbo lye.
Shoka sha li sha tameke opo ku hanagulwe po oshikondo shopolisi shoka shi tondike koyendji shedhina Special Anti-Robbery Squad (Sars) osha li ashike etameko lyaanyasha sho ya li ya ulike ongeyo yawo naaleli yoshilongo, noya hala pu ye omalunduluko. Mo2017, omupresidente omukulu Olusegun Obasanjo okwa li a londodha kutya limwe lyomomasiku aanyasha onaya ka loloke. Omapopyo ge oga li taga popi kombinga yenenevi alihe ashike okwa li wo e ga ukitha moNigeria, oshilongo shoka osho shi na aantu oyendji menenevi Africa, shi na aantu oomiliona 200, mboka oopelesenda 60 ye li kohi yoomvula 24.
Oyendji mboka ye li moomvula dhokulonga kaye na iilonga nope na oompito oonshona dhokumona
elongo ewanawa. Kuyele nuumvo, omayalulo gepangelo oga li ga ulike kutya 40% dhAanigeria odhi li monkalo yoluhepo.
Ashike mboka oyo taya lele oshilongo oya li ya uva ko pambambo kutya oshike naana tashi ningwa, osho omunyoli Gimba Kakamba a li a lombwele oBBC.
“EndSARS oya li ya talika ko tangokutya otayi ka hula po ashik kuyo yene ngele epangelo inali ninga p osha,” ta ti ngaaka.
“Eitaalo ndika lyaanapolitika lyondhino olyo lye ya kaleka ya mwena sigo okomunute gwahugunina.”
Epulo olyi li mpaka kutya okuza mpaka oshikongangundu shika motashi kay a peni okuza mpaka. Aahololimadhilaadhilo oya li ya sindana sho ya thiminike epangelo lyi tye k osha, ngaashi okuhanagula po Sars, osho wo omalunjduluko ga pumbiwa mopolisi, naashika osha pa aanyasha kutya otaya vulu oku eta omalunduluko nani moshilongo.
Omasikju omashona sho omahololodhilaadhilo ga tameke, aahwahwameko oya li ya vulu oku eta po omikalo dhokuyamukula oompumbwe dhomeendelelo ndhoka tadhi ka holoka. Oya li wo ya gandja omayakulo gopaveta
kwaamboka ye ga pumbwa nokuya po noshitaasi shoradio. Oya li ya gongele iimaliwa sho ya ningi gwethele gwethele. Ashike nando ongawo, open a wo uuwinayi moshikonga shika.
Omanga mboka ya li ye ya komahololodhilaadhilo ya li ye na ombili, yamwe yomaagundjuka oya liyamonoompitoyuuhwapindi.Oya li ya teya oositola, ya mbolokotele momapungul ilo goo s itol a nokuhanagula po oongeshefa dhaanapolitika.
No n m a n d o omi k a l o dhoongundu ndhika ogwa yooloka, ayehe oye n oshinima shimwe inaye shin panda – naashoka osho okuulika kutya inaya panda aaleli yaw.
Aaleli oye shi kutya ondjala noluhepo otayi vulu oku eta iita moshilongo, Kakanda ta ti ngaaka.
“Epangelo olya dhimbulula kutya olyi na okuninga p osha ngashiingeyi,” ta gwedha ko ngaaka.
Presidente Muhammadu Buhari sho a popitha oshigwana mEtine okwa li a uvu ko iinima yimwe pambambo.
Buhari okwa li a pula omahololodhilaadhilo ga hule po nokuya po noonkundathana, ashike ota kala nokudhimbulukiwa sho a li a ningile Aanigeria omambandameko sho ya pula ashike epangelo lyi longe nuuyuuki.
EndSARS nayi tale konahiya, hoka inayi pumbwa okumona oonkondo dhopapolitika, ashike nayi thiminike epangelo lyi gwanithe po omauvaneko galyo opo yi ete omalunduluko mopolisi. Oonkatu ndhoka oonshona odho tadhi ka eta omalunduluko omanene. Esiku ndika enene osho wo aantu sho ya yahwa moLagos momasiku 20 Kotomba otali kla nokudhimbulukwa koyendji monahiya moshilongo. Mboka ye na oonkondo dhopapoliyika ngashiingeyioye wete kutya aanyasha itaya vulu ashike oku talika ya fa nkaaye po, oshoka otaye ke wu toola mo. Oku shi talela momukalo muka, out wete kutya onkalo yopolitika yaNigeria oya lunduluka naanapolitika oye shi dhimbulula kutya nani aagundjuka oye na oonkondoi ngele oya longele kumwe. -BBC