Diego Maradona ta lilwa kuuyuni awuhe
OMANYAKWA gokat anga kokoompadhi ganakanena Lionel Messi naCristiano Ronaldo inaya tsa nando ondjodhi okukala ya fuula nokuhokiwa ngaashi Diego Maradona, osho gumwe gomaadhani aakulu pamwe naye, Ossie Ardiles a ti ngaaka. Omasiku gatatu goluhodhi oga Tameka moArgentina konima sho Maradona a li a si mEtitatu mepipi lyoomvula 60.
Olutu lwe olwa li moCasa Rosada, moka mu na egumbo lyepangelo moArgentina.
“Okukala Diego Maradona oshinima oshiwanawa,” Ardiles osho a lombwele o-BBC.
“Ashike kombinga yimwe, kasha li oshipu nando. Okuza ashike mepipi lyoomvula oonshona, okwa kala e li mekondeka lyiikundaneki. Ka li a putuka ngaashi aanona ooyakwawo. Kehe gumwe okwa li a hala okukala naye, kehe gumwe okwa li a hala ko okapapmbu, onkene osha li oshidhigu noonkondo.
Maradona, ngoka a dhanena oosipana ngaashi Barcelona noNapoli, okwa li oye kaputaina sho Argentina a sindana ekopi lyuuyuni mo1986, a tula mo okoola ndjoka ya tseyika nawa nedhina ‘Hand of God’ naEngland kedhingoloko lyoosipana hetatu dhahugunina.
Omudhani omukulu gwoTottenham Ardiles, ngoka a dhana pamwe naMaradona kekopi lyuuyuni lyo1982, okwa ti okwa li ‘kalunga’ moArgentina, moNaples osho wo muuyuni awuhe.
“Ota ka dhimbulukiwa onga omudhani enyakwa lyokatanga kokoompadhi,” ta gwedha ko ngaaka. “Owu wete ashike sho kehe gumwe ha kala a hala okuya popepi naye.
“Aantu ngaashi [omudhani gwaPortugal noJuventus] Ronaldo, nenge ngaashi Leonel
Messi gwoBarcelona inaya tsa ondjodhi okukala ye holike ngaaka. Shoka osha li oshinima shaMaradona – ethimbo kehe.”
Omakonaakono netando lyomudhimba olya li lya ningwa mEtitatu konima sho a li a hulitha moshanga shomutenya megumbo lye moTigre, popepi noBuenos Aires. Omudhani nomudheuli omukulu gwaArgentina okwa li a tandwa muuluwi kuyele muNovemba nokwa li a pangwa sho a li a pikwa komalovu.
Okathimbo keyimweneno oka li ka holoka muudhano woChampions League mEtitatu osho wo muudhano woEuropa League Metine oshiwike shika.
Messi naRonaldo oyo ya li yamw yomaadhani ya gandja omatumbaleko gawo kuMaradona, omanga omudhani enyakwa gwaBrazil Pele a li a ti ‘esiku limwe otaya ka dhana etanga pamwe megulu”.
Omudhewuli gwoManchester City Pep Guardiola okwa ti Maradona okwa hwepopaleka uudhano wokatanga kokoompadhi muuyuni.
“Omwa li mu na epulakata enene moArgentina omvula ya za ko lya shangwa: “Nonando wu kale wa ninga shike nonkalamwenyo yoye Diego, shoka shin a oshilonga osho shoka we tu ningila moonkalamwnyo dhetu,” omudhewuli omukulu gwoBarcelona noBayern Munich Guardiola ta gwedha ko ngaaka.
“Otashi fatulula nawa shoka e tu pa. Ohokwe ndjoka a tula mokatanga kokoompadhi.
Omudhewuli omukulu gwoTottenham osho wo omudhani omukulu gwaArgentina Mauricio Pochettino okwa ti: “Ondi uvite uululume. Diego, owa li kuume kandje. Ondi na elago okukala nda topolelathana nangoye okatanga kokoompadhi osho wo onkalamwenyo yandje.
OVatican oya li ya ti Pope Francis, ngoka Omuargentina nokuhole etanga, ota ka dhimbulukwa Maradona momagalikano ge.
MoArgentina, uudhano womEtitatu pokati koSport Club Internacional nosipana onkulu yaMaradona yoBoca Juniors owa li wa undulilwa komeho.
Aayambidhidhi oya li ya mbombolokele koBombera, pokapale koBoca Juniors moBuenos Aires, moka oyendji ya li taya lili, nonando yamwepo oya li aashona oku mu mona nokudhimbulukwa uudhano we.
Oya li wo ya gongala poSan Andreas, moka Maradona a kala ha zi, nomoLa Plata, moka a li omudhewuli gwosipana yedhina Gimnasia y Esgrima.
Moshilandopangelo, “gracias Diego’ osha li sha tulwa pomahala mpoka pwa kala pen a uuyelele kombinga yeshina lyokolutenda, omanga aayambidhidhi ya kala nokwiimba “The Hand of God” moondoolopa.
Ook i lomet a omayovi kokule, aayambidhidhi oya li wo ya gongala mokapale koNapoli koSan Paolo, moka a li a tula mo ookoola 81 muudhano 188 sho ta dhanene oNapoli. Omindilo odha li dha temwa.
Maradona ka li ashike omuholi gwuudhano moArgentina, okwa li omunedhina, e holika koyendji – omudhani gwopapolitika. Onkene aantu oyendji oye li moluhodhi. MoSouth America ayihe onkundana oya thika nedhina lye otali tangwa moshitopolwa ashihe.
Puushiind moBrazil, moka Pele gwawo a kala nokukondjitha epapa lyomudhani dhingi muuyuni, onkundana yeso yaMaradona oya li oshinenima – olundji oya kala ya taalethana omolwa aadhanim mbaka yaali. Ashike shika osha li sha egekwa manga shoPele a li a tanga Maradona onga kuume ke omuwanawa.
“Esiku limwe, ngiika, otatu ka thanga etanga pamwe megulu,” ta ti ngaaka.
Omushangwapitithi gwa za koNapoli ogwa ti: “Kehe gumwe okwa tegelela iitaya nomatumbulo getu, ashike otu tya shike monkundana ngandjika yoluhodhi olunene tu li mulo? Ngashiingeyi ethimbo lyoluhodhi. Ethimbo lyiitya onale.
“Out li moluhodhi. Otwa fa ashike omubokisi a dhengwa a gwila pevi. Otwa kumwa. Ongonyo oya ehameka oshilando osho wo osipana.
Esiku lyoluhodhi olya li lya ningwa mEtine moNaples.
Mayola gwoshilando, Luigi de Magistris, okwa li a pula okapale Stadio San Paolo ka lukululwe ka ninge Diego Maradona.
Ta popi no-BBC, Paul Elliot, ngoka a li a dhana a taalela Maradona sho a li koPisa okwa ti: Ondi na okutya osha li oshinima oshiwanawa, omulumentu nguka okwa li e na oshipewa itoo shi pea lwaali.
“Napoli oshithigona shi li muumbugantu waItaly, ashike uuyuni wawo awuhe oya li ye tungile kuMaradona noNapoli.
“Ngele owa tala mpoka osipana ya li manga inee ya mo, okwa li a eta omalundululo nokupa aantu omukumo.