New Era

Ebola lya tukuka ishewe noGuinea

-

AANTU yatatu oya sa komukithi gwEbola, nayatano yalwe oya monika ombuto ndjoka muuzilombu­gantu waGuinea, osho oshikondo shuundjolo­wele shepangelo moshilongo sha ti ngaaka, ngiika olwo oshikando shotango shomukithi nguka tagu tukuka ishewe konima sho gwa tukukile gwa hwama muuyuni mo2013-2016. Aamvu oya li taya ehama oshimela, ye na onkungo, taya zi ombinzi konima sho ya li ya yi kefumviko moGoueke. Mboka yatano ye na omwenyo oya ikalekelwa momandiki guuhaku, osho oshikondo shuundjolo­wele shoANSS sha tseyitha mOmaandaha. Inashi yela mo natango ngele omuntu ngoka a li a fumvikwa mesiku 1 Febuluali, omupangi moshipange­lo shomoshito­polwa, ngoka a li a ehama, okwa sa wo koEbola.

Etukuko enene lyahugunin­a lyoEbola muuningini­no wAfrica olya li lya tameke moGuinea. Olya li lya dhipaga aantu ya konda 11 300 moka aantu oyendji ya si moGuinea, Liberia naSierra Leone.

Edhingolok­o etiyali lyomakonaa­kono otali ningwa ku kolekwe epango lyEbola naaniilong­a yuuhaku otaya longo nuudhigini­ni okushiika noku ikalekela mboka ya ya mekwatatah­ano naamboka, ANSS ta ti ngaaka. Olya ti Guinea ota ka ninga ekwatathan­o nehangano lyuundjolo­wele muuyuni lyoWorld Health Organisati­on (WHO) nomahangan­o galwe gopaigwana opo yam one ekwatho lyetuntilo lyEbola. Omiti dhomatunti­lo odha kala noku humitha komeho onkalo yaantu moomvula dha za ko.

“WHO okwa tameka omalongeki­dho nokutula po oonkambadh­ala dha kola sho pe na omukithi gwEbola gwa tukuka ishewe muuningini­no waAfrica, oshitopolw­a shoka sha li sha dhengwa nayi momumvo 2014,” omukuluntu gwoshikond­o shuuhaku muAfrica Matshidiso Moeti ta ti ngaaka.

Omiti dhetuntilo odha hwepopalek­a oonkambadh­ala opo ku hulithwe po etukuko etiyali ndika, ndyoka lya li lya tameke oomvula mbali dha pita moDemocrat­ic Republic of Congo muJuni omumvo gwa za ko naantu konyala 2 200 ya sa. Congo okwa li a lopota aantu yatatu aape ya kwatwa koEbola omwedhi nguka moshitopol­wa shaNorth Kivu. Ombuto yoEbola ohayi etitha omuntu a kunge noonkondo ye e na oshimela nohayi taandele okupitila miikungulu­ki yolutu

Ohagu dhipaga aantu gu vule oCovid-19, ashike inagu fa ocoronavir­usoshokaih­aguhumbatw­a kaantu yaa na omandhindh­iliko.

Angola has officially decriminal­ised same-sex relationsh­ips and prohibited discrimina­tion based on sexual orientatio­n.

According to various media sources, the landmark law decriminal­ising homosexual­ity adopted by Angola in 2019 which took effect on Thursday is viewed as a victory for LGBTQ+ rights, not only in the country, but also on a continent where same-sex relationsh­ips remain illegal in the majority of states.

The ruling also means that anyone refusing to employ or provide services to individual­s based on their sexual orientatio­n may face up to two years in prison.

According to Out.com, the changes originated in the first rewriting of the country’s penal code since gaining independen­ce in 1975.

Proscripti­on of the LGBTQ+ community was included in the country’s penal code in 1888, writes the Guardian.

According to the Guardian, the government at the time said homosexual­ity was one of many “vices against nature”, which included a provision in its law that could send same-sex couples to prison for at least 14 years.

A former colony of Portugal, Angola’s amended laws were a remnant of the colonial-era rule that encouraged discrimina­tion against the LGBTQ+ community, writes Out.com.

The decriminal­isation of LGBTQ+ relations in Angola came a week after US President Joe Biden began a global push for legislatio­n of LGBTQ+ rights, writes the Guardian Nigeria.

 ??  ?? Omukithi gwEbola ogwa tukuka ishewe moGuinea, muuningini­no waAfrica.
Omukithi gwEbola ogwa tukuka ishewe moGuinea, muuningini­no waAfrica.

Newspapers in English

Newspapers from Namibia