Tekisano ya litapi yakwalulwa mwa Zambezi
KATIMA MULILO – Tekisano ya litapi nekalile famisika mwatolopo ya Katima Mulilo viki yefelile, kasamulaho akufela kwa musha wa kukwala bundui.
Kukwala bundui kukalanga mwakweliyaÑululeilikulumelela litapi kuzwala mwasikiliti sa Zambezi.
Kukwalulwa kwa tekisano ya litapi kutisize tiululo kubao bapilela fakulekisa litapi.
Yomuñwi wabalekisi balitapi Nasilele Mbala nasakoni kupata tabo yahae kwa musika wasicaba mwa Katima Mulilo.
“Nitabile hahulu kuli selukona kulekisa litapi hape, sihulu bana baluna habase bakutezi kwalikolo. Senikona kulekela banake zeshota zene ni sika leka, sina lipotoloto ni libuka. Nilekisa litapi zenyinyani N$15 kuisa mwa N$40 kuze tuna,” nabulezi.
Natalusize hape kuli nekuli tata litapi hane likwalilwe. “Yomuñwi utwaezi kulekela banana sinkwa kazazi, kono nekusi cwalo, kono cwale tekisano haikalile bupilo sebuli bunolo,” neku ekelize Mbala.
Nihaike bundui bukwaluzwi mubihi yoo nalemuhile kuli litapi neli zelikani mwa musika.
Mbala kono una ni sepo yakuli mayemo aka cinca mwaliviki zetaha.
“Libaka halusina litapi zeñata kanako yacwale kikuli kanako ya kukwala, batu nebasika leka tunyandi totu nca kakuli twakale netu shwile, kono viki yetaha lika likaba hande. Muunda ni ona utisa kuli litapi lisike kufumaneha, kono mezi haka kutela fafasi, kukaba ni litapi zeñata,” nekubulezi Mbala.
WINDHOEK – Ehangano lyoMobile Telecommunications Company (MTC) mEtine olya tseyitha kutya otali ka tunga oongulu hamano osho wo okangulu komapungulilo posikola yedhina Omatako Primary School moshitopolwa Otjozondjupa, shika otashi ka ningwa okupitila moprojeka yawo yokuyambula po oosikola dhokuushayi.
Ta popi niikundaneki, omukuluntu gomakwatathano nomahangano gopondje moMTC Tim Ekandjo okwa ti omiliona N$1,2 oya ikalekelwa okutunga oongulu, shoka tashi ka kwathela okukandula po onkalo ndjoka yi li ngashiingeyi ombwiinayi nondhigu oku ilongela sho aanasikola taya longelwa mookamba dhetanga lyegameno ndhoka dha li dha tungwa manga oshilongo inaashi manguluka.
“Shika itashi vulu okutsikila onkene, nombepo yimwe ompe, otu uvite etumba kutya muule woomwedhi ndatu okuza nena, aanasikola yOmatako Primary School otaya ka nongekwa moongulu dhopashinanena ndhoka tadhi ka kumika aanasikola ya ka kuthe ombinga neyitulemo melongo,” Ekandjo ta ti ngaaka.
Ekandjo okwa ndhindhilike kutya edhilaadhilo netulo miilonga lyalyo olya tala unene koosikola dhomomikunda, omolwomwaka ngoka gu li pokati koosikola dhokuushayi naandhoka dhomondoolopa notashi kwathele aanasikola ya adhe oondjodhi dhawo pwaa na omaimbo kutya oya za peni.
“Melongelokumwe nuuministeli welongo ohatu tala koosikola dhokuushayi nohatu tala kwaandhoka dhi na ompumbwe onene. Osikola yaMatako kaya li ya mona ekwatho oshoka aalongwa ohaya longelwa moomatungo omakulu getanga lyegameno ashike omatungo ngoka oga kulupa noonkondo,” ta fatulula ngaaka.
Omanga elalakano lyoprojeka ndjika okuhogolola oosikola mbali moshikako kehe, EkandjookwatiOmatakoPrimarySchooloyo ashiketayikakwathelwamoshikakooshitiyali omolwompumbwe onene moka osikola yi li. Ngoloneya gwoshitopolwa Otjozondjupa, James Uerika okwa ti oprojeka ndjika oye ya pethimbo lya wapa okukwathela epangelo okupitilamuuministeliwelongo,uunkulungu nomithigululwakalo, moprogrma yedhina Friends of Education Initiative.
Uerikua okwa ti wo yo onga oshitopolwa otaya yambidhidha oprojeka ndjika okukwashilipaleka kutya ayihe otayi ka longwa pamuthika nopoondondo dha uthwa. Ta ti wo oprojeka otayi ka gandja iilonga naashika otashi ka kwathela aakalimo yomoTsumkwe. Oprojeka ndjika ya-MTC oya kwathela sigo oompaka oosikola mbali, Sizongoro Combined School moshitooplwa Kavango Uzilo, nOkondaune Primary School moKunene.
EHANGANO lyoondohotola dhOngerki yaKatoolika moKenya olya gandja omayele ge li ompinge netuntilo lyoCovid-19, tali ti inali pumbiwa. Ehangano lyoCatholic Doctors Association of Kenya peha lyetuntilo olya ti mboka ye na omandhindhiliko goCovid-19 naya inyukumine, nenge ya longithe omikalo dhilwe, mwa kwatelwa elongitho lohydroxychloroquine noivermectin. Ashike omikalo ndhoka odha ekelwahi kehangano lyuundjolowele muuyuni- World Health Organisation (WHO), sho pwaa na uuyelele wothaathaa shi na sha nokupanga omukithi gwoCovid-19.
Ongundu ndjika oya li ya popi sho Kenya a taamba ko omata ga pita pomiliona getuntilo lyoAstraZeneca. Oya ti omiti ndhika omalolelo ashike. Ongeleka yaKatoolika moKenya oya ekelahi omayele gongundu ndjika noya li ya popi kutya otaya yambidhidha etuntilo.
“Omupapa Francis oye omutse gwOngerki, nokwa popya sha yela kombinga yomuti gwetuntilo. Omiti dhetuntilo odhi li paveta okutaambwa ko…odhi na okupitila momalolelo gomiti kehe nuuministeli wuuhaku owo wu na oku shi ninga,” osho Archbishop gwaKatoolika Anthony Muheria, ngoka e li omukuluntu gonkambadhala dhokushunitha omukithi pevi moKenya pambepo ta ti ngaaka. Ongeleka yaKatoolika moKenya mo2019 oya li ya tindi etuntilo lyaakadhona ngele tashi ya koHuman Papillomavirus (HPV), nomo2014 oya li wo ya tindi etuntilo lyotetanus.
caption: Kenya okwa li a taamba omiti dhetuntilo oshikando shotango oshiwike sha za ko