Ontotwaveta yokupangula omashenge moUganda
Opaliamende yaUganda mEtine olya kundathana kombinga yontotwaveta ndjoka tayi ka pangula aantu mboka taya ka thamuna kutya yo omashenge.
Aatotiveta otaya ti ompango ndjoka yi li po ngashiingeyi ya indika oondjokana dhomashenge inayi kayi li nawa muule. Okusheka omashenge oshinima sha dhama unene moshilongo shika shuukwatya wuukelesiti shomuuzilo waAfrica, moka omakwatathano gopaihole gomashenge taga vulu okupetha omuntu ondholongo yaaluhe.
Iilongo ya Africa ya adha po30 oya indika omakwatathano giihole yomashenge, ashike oveta yaUganda ngele oya piti, otayi ka kala oyo yotango tayi ka pangula ngoka ta ka tya kutya okwa gama kombinga yomashenge, shi ikwatelela kohengano lyuuthemba womuntu lyoHuman Rights Watch.
Ontotwaveta ndjika yaUganda oya totwa meholamo, naanuwa otayi lalakanene okukondjitha iinima mbyoka tayi tula moshiponga oofamili dhopamuthigululwakalo ndhoka dhi na omukiintu nomulumentu, sha ikwatelela kombaapila ndjoka ya monika koshikundaneki shaReuters.
Otaku ka gandjwa egeelo lyondholongo lya adha poomvula 10 kukehe ngoka ta ka ulika nenge ta thamuna kutya ye eshenge. Otaku ka gandjwa wo egeelo kwaangoka ta ka hwahwameka onkalo yuushenge, nenge ta kwathele moku u kaleka po nenge ta yambidhidha onkalo yopaihulo yomashenge. Oveta ndjika oya faathana naandjoka ya li ya pitithwa momumvo 2013 ndjoka ya hili ko kepaya opo mboka ya monika ondjo miinima ya nika uushenge ya pewe omageelo ga kindja. Nonando ongawo, oya li ya yembwa komahangano gopaigwana osho wo kiilongo yilwe muuyuni.
“Shimwe shomontotwaveta ndjika shoka sha kenya komayego osho shoka kutya otayi ka pangula aantu shi ikwatelela kuukwatya wawo, yo natango otayi yonagula uuthemba womuntu, uundemokoli wokugama hoka wa hala, iinima mbyoka tayi shongola nale moUganda,” ndhoka odha popiwa kuOryem Nyeko, omupekaapeki Omuuganda koHuman Rights Watch ndyoka hali lalakanene okukaleka po uuthemba womuntu. Konima yontotwaveta sho ya leshwa megumbo lyomutumba gwopashigwana, omupopiliko gwomutumba Anita Among okwa li e yi tumu kokakomitiye yi ka nzomonwe osho wo oku yi tuma momakutsi goshigwana omanga inaayi galukila momutumba opo yi tompwe nokuhogololwa. Among okwa li a indile iilyo yopaliamende yi ekelehi omathindilokongudhi, ta popi a ikwatelela koolopota dha zi kiilongo yimwepo yaEurope opo ya ka indike omalweendo okuya miilongo yawo mboka taya ka pititha ontotwaveta ndjoka.
“Onkalo ndjika yokuthindilwa kongudhi kutya ‘ito yi ko koAmerica’, America oshikwashike?” ta ti ngaaka.
Omakonaakono ga ningwa kokakomitiye kopaliamende muJanuali koolopota dhi na sha nehwahwameko lyuushenge koosikola oga eta nale ekuthikuthi lyuutondwe nomiyonena tadhi ningilwa omashenge, osho aagamimbinga yomashenge ya ti ngaaka.