Snelle suv’s
BMW X5, Mercedes GLE, Porsche Cayenne, Volvo XC90
Porsche heeft zijn voortbestaan te danken aan de Cayenne. Sinds de auto in 2002 werd geïntroduceerd, sluist hij zoveel geld naar de spaarkas van Porsche, dat de ontwikkeling van zowel de 997, de 991 als de binnenkort te verschijnen 992 bekostigd kon worden. Van de eerste twee generaties van de Cayenne heeft Porsche 770.000 exemplaren gebouwd. En nu arriveert de derde generatie op onze testbaan. De auto heeft de zware taak het succes van zijn twee voorgangers op z’n minst te evenaren. Een hele kluif, en niet alleen doordat de fullsize suv door het steeds luider klinkende milieuvraagstuk wel een beetje uitgespeeld lijkt te zijn. De Cayenne moet bovendien opboksen tegen verschillende ijzersterke concurrenten, waarvan vooral de Volvo XC90 van zich laat spreken. In deze vergelijkende test zetten we de instapversie van de Porsche Cayenne tegenover de Volvo XC90 T6 AWD, de BMW X5 xDrive35i en de Mercedes GLE 400 4Matic. Welke auto neemt het voortouw?
IN-/EXTERIEUR
Eenvoudige bediening, riante veiligheidsuitrusting en heel veel ruimte in de Porsche Cayenne. Het interieur van de nieuwe Porsche Cayenne is er zienderogen op vooruitgegaan. Het dashboardontwerp is verfrissend eenvoudig en heeft veel minder knoppen dan dat van het vorige model. De bediening is een stuk minder verwarrend geworden; aangevuld door enkele tiptoetsen rond de keuzehendel van de automaat, worden de meeste functies nu via het grote aanraakscherm in- en uitgeschakeld. Het kost nog steeds even tijd om eraan te wennen, maar het geheel maakt een veel minder chaotische indruk dan in het vorige model. De vooruitgang die Porsche heeft geboekt, wordt vooral duidelijk wanneer we kijken naar de Volvo. Het grote touchscreen in het bijzonder geslaagde dashboard van de XC90 roept zelfs na wat langer gebruik nog verwarring op. Het iDrive-systeem van BMW heeft echter ook een lange weg moeten bewandelen voordat het eindelijk zo intuïtief werkte als in de X5. Aan de veiligheidsuitrusting valt af te lezen dat de BMW X5 en de Mercedes GLE al een poosje meegaan. Voorzieningen waarmee de Porsche Cayenne geleverd wordt, zoals een kruisingsassistent of afslagwaarschuwing (waarbij radarsensoren letten op achteropkomend verkeer, maar ook fietsers en voetgangers in de gaten houden) zijn op deze auto’s niet verkrijgbaar, net zo min als een adaptieve cruisecontrol die rekening houdt met verkeerssituaties die je verder op de route tegenkomt. Nu gaat het te ver om een extra levensverzekering af te sluiten wanneer je een X5 of een GLE koopt, de gemiddelde gezinsauto kan met zijn veiligheidsuitrusting nog steeds niet in de schaduw staan van BMW’s en Mercedes’ mastodonten. De meeste voorzieningen waar wij punten op uitdelen, zijn wel te bestellen, maar de aansluiting met de jongere concurrenten zijn ze op dit gebied toch wel kwijt. Overigens gooit de Volvo XC90 een schepje boven op de veiligheidsuitrusting van de Porsche, door standaard een adaptieve cruisecontrol, ver-
keersbord- en vermoeidheidsherkenning en een spoorassistent aan boord te hebben. Vergeleken met zijn voorganger is de Porsche Cayenne 7 centimeter langer en een kleine 4 centimeter breder geworden. Een merkbare winst, de auto is bovengemiddeld ruim geworden, ook al levert de testauto enkele centimeters hoofdruimte in door het optionele panoramadak. Wie op de achterbank plaatsneemt, zit opvallend dicht tegen het portier aan, maar heeft aan been- en voetenruimte geen enkel gebrek. In de bagageruimte van de Porsche gaan de meeste koffers, tassen en kleine huisdieren mee. Zelfs met de achterbank in stelling, slokt het laadruim al 770 liter. Met de bank plat delft de Cayenne echter het onderspit, dan hebben de andere drie auto’s meer volume te bieden. De Mercedes versjouwt zelfs ruim 2 kuub, en daar is zijn laadvermogen op voorbereid. Met een maximum toelaatbaar gewicht van 2900 kilo is de GLE de vrachtwagen van dit gezelschap. De BMW, de Porsche en de Volvo zetten hier een flexibeler in te richten kofferruimte tegenover, met een (verschuifbare) achterbank die een in drie delen neerklapbare rugleuning heeft.
COMFORT
De verrassend comfortabele Porsche moet zijn meerdere erkennen in de Mercedes. Zoals je van een Porsche mag verwachten, is de Cayenne nadrukkelijk op sportiviteit gericht. Toch staat dit het comfort niet in de weg. Ondanks de relatief stugge basisafstemming van de optionele luchtvering met adaptieve schokdempers, worden zowel lange glooiingen als korte oneffenheden keurig gladgestreken. En dat terwijl de testauto op 21-inch wielen staat. Alleen de Mercedes weet de Cayenne te overtreffen op comfort. De optionele luchtvering met adaptieve dempers waarop de GLE staat, vangt de op- en neerwaartse bewegingen van de wielen nog soepeler op. Vooral op een slecht onderhouden B-weg is het verschil met de Cayenne goed te merken. De BMW laat zich van zijn soepelste kant zien wanneer de aanslagen op het onderstel wat minder zwaar zijn. Voor heeft de X5 schroefveren, achter wordt tegen meerprijs luchtvering met niveauregeling geleverd. Zodra we de BMW de kasseien opsturen, merk je dat de carrosserie veel meer in
Alleen wanneer je flink over de schreef gaat, laat de Mercedes zich verleiden tot enig onderstuur.
beweging is dan die van zijn twee Duitse concurrenten. De Volvo XC90 wordt pas echt comfortabel wanneer je hem zwaar belaadt. De luchtvering (ook bij Volvo optioneel) heeft moeite een opeenvolging van oneffenheden te verwerken. Zodra er meerdere mensen zijn ingestapt, is dit probleem de wereld uit.
MOTOR/TRANSMISSIE
De BMW is snel én zuinig – net zoals de Porsche. Om de sportieve belofte waar te maken, beschikt elke Porsche over een passende motor. De basisversie van de Cayenne heeft een nieuw ontwikkelde drieliter V6. Met een vermogen van 340 pk komt de auto krachtig van zijn plek, zonder dat de inzittenden vermoeid worden door een overmatige geluidsproductie. In 5,5 seconden wordt de honderd bereikt, de Cayenne heeft 21,3 tellen nodig om de 200 km/h aan te tikken – veel eerder dan de drie andere testauto’s. De achttraps automaat doet daarbij snel en zonder hinderlijke schokken zijn werk, ook al reageert hij wat nerveus op de bewegingen van het gaspedaal. Soms schakelt hij zonder enige noodzaak van versnelling, met 450 newtonmeter heeft de V6-motor immers koppel in overvloed. Na de Porsche staat de Mercedes op de tweede vermogensplaats. Zijn V6 met twee turbo’s levert 333 pk en bezorgt de GLE een zilveren medaille op prestatiegebied. Voor de standaardsprint heeft de auto 5,9 seconden nodig, tot 200 km/h legt hij 2 seconden toe op de Porsche. Daar staat een topsnelheid van 247 km/h tegenover, waarmee de GLE op dit onderdeel de meeste punten verzamelt. De zescilinder lijnmotor van de BMW schopt het tot 306 pk, en daarmee
komt niemand iets tekort. De X5 krijgt echter wel minder punten toebedeeld dan de GLE en de Cayenne, doordat hij met zijn topsnelheid van 235 km/h en acceleratie in 6,1 seconden de aansluiting snel verliest. Nogmaals: meer heb je niet nodig, maar ons puntensysteem is onverbiddelijk. Het geluid dat de BMW-motor maakt, krijgt de duimen wél gemakkelijk omhoog. De achttraps Steptronic-sportautomaat van de BMW laat de transmissies van zijn concurrenten verbleken. Hij doet zijn werk in alle rust en wisselt precies op het juiste moment van versnelling. Samen met de Porsche noteert de BMW de laagste verbruikscijfers: 11,6 liter gemiddeld over de gehele test. Waarbij de Cayenne het liefst wordt gevoed met duurdere RON 98-benzine. Met zijn tweeliter viercilinder is de Volvo XC90 een geval apart in deze test. De motor wordt beademd door een turbo én een compressor. Zo welgemanierd als de zescilinders is het hart van de Volvo niet, bij stationair toerental voel je ’m licht trillen. Dat de zware Zweed in 6,3 seconden naar 100 km/h sprint en een topsnelheid van 230 km/h bereikt, is gezien de kleine cilinderinhoud een keurige prestatie. Tegen zijn concurrenten weet de Volvo echter geen vuist te maken. Het verbruik dat wij bereikten, helpt daar ook niet bij: elke 100 testkilometers stroomde er 13,2 liter benzine door de leidingen. Zelfs de bijna 120 kilo zwaardere Mercedes neemt genoegen met een klein litertje minder.
RIJEIGENSCHAPPEN
De Porsche haalt de hoogste snelheden, de Volvo staat als eerste weer stil. Ook al is het comfort er flink op vooruitgegaan, op dynamisch gebied is de Porsche Cayenne nog altijd de benchmark. Een paar bochten zijn genoeg om tot de conclusie te komen, dat er geen andere grote suv bestaat die zijn bestuurder zó bij het rijden weet te betrekken. Kenmerkend voor elke Porsche is de precisie van de besturing: met veel gevoel en een kleine stuurhoek laat de auto zich door de bocht loodsen. Het valt moeilijk te bevatten hoe hoog de dwarskrachten zijn die de 2,2 ton wegende kolos weet op te bouwen. Ook met alle hulpsystemen uitgeschakeld, blijft de Cayenne tot op zeer hoge snelheden uiterst neutraal de bocht volgen, terwijl de tractie ook in krappe bochten behouden blijft. Voor de andere drie suv’s valt weinig eer meer te behalen. Zowel op de slalom als
Ook al is het comfort er flink op vooruitgegaan, op dynamisch gebied is de Porsche Cayenne nog altijd de benchmark.
op het testcircuit verdwijnt de Cayenne spoedig achter de horizon. De Mercedes GLE moet 3 seconden toeleggen op de Porsche. Voor het insturen van een bocht, dien je het stuur duidelijk verder te verdraaien. Het overhellen van de carrosserie wordt tegengegaan door de actieve stabilisatoren (3812 euro). Ook al is het ESP niet volledig uit te schakelen, het systeem grijpt pas heel laat en vrijwel ongemerkt in. Alleen wanneer je flink over de schreef gaat, laat de GLE zich verleiden tot enig onderstuur. Even gedoseerd het gaspedaal lossen volstaat om de auto weer terug op koers te brengen. Ook al is de Volvo met een gewicht van 2124 kilo de lichtste auto in deze test, op de geklokte ronde moet hij 4,6 seconden toegeven op de Porsche. De
De tweeliter viercilinder van de Volvo is een geval apart: hij wordt beademd door een turbo én een compressor.
XC90 is zwaar in de neus, waardoor hij bij lagere bochtsnelheden al over zijn voorwielen begint weg te schuiven. De besturing is rond de middenstand aangenaam direct, maar door de sterke bekrachtiging wordt je weinig contactgevoel gegund. De Volvo blinkt uit op de remmenproef, waar hij voor een noodstop vanaf 100 km/h al bij 33,3 meter tot stilstand komt. Wanneer de remschijven na herhaaldelijke pogingen goed zijn opgewarmd, snoept de Volvo er zelfs nog een half metertje vanaf. Ook de Porsche, die in deze test aantreedt met een keramische coating op de remschijven (zie kader), weet de remprestaties van de Volvo niet te evenaren – laat staan te overtreffen. Gevoelsmatig komt de BMW X5 met zijn lichtvoetige rijeigenschappen over als de snelste auto, maar de rondetijden op de stop- watch wijzen anders uit. De auto valt zelfs buiten het podium, doordat het ESP op de achtergrond blijft zoeken naar een aanleiding om in te grijpen. Daardoor wordt de X5 danig in zijn dadendrang beteugeld. Op de slalom gaat de BMW met een hogere snelheid tussen de pylonen door dan de Mercedes en de Volvo, maar op het testcircuit draagt hij de rode lantaarn. Daar kan de communicatieve besturing weinig aan veranderen.
MILIEU/KOSTEN
Met een modaal salaris zijn deze auto’s alleen te bekostigen als je een bijbaan neemt. Wie geregeld snuffelt in de koopjescorner of de piekenbak, moeten we teleurstellen: deze vier grote suv’s zul je er niet aantreffen. En al helemaal niet in de uitvoeringen zoals wij die hebben getest. Alleen de Volvo blijft nét onder de ton. De BMW en de Mercedes zitten er enkele duizendjes boven en de Porsche Cayenne – waarvoor de importeur niet heeft bezuinigd op opties – gaat richting de 128.000 euro. Nee, dit zijn geen auto’s die je met een modaal inkomen kunt bekostigen, alleen voor de jaarlijkse afschrijving heb je al een bijbaan nodig. Wat opvalt in dit hoofdstuk is dat de Volvo het goedkoopst (of minst duur) is in het onderhoud en de wegenbelasting, om vervolgens weer wat punten te verliezen op het verbruik. Porsche hanteert de minst gunstige garantievoorwaarden, Mercedes en Volvo leveren een (zo goed als) onbeperkte mobiliteitsgarantie. Het komt echter vooral door zijn prijs van net geen ton, dat de Volvo XC90 de overwinning in dit hoofdstuk naar zich toe trekt.