Beroemde foto
Sommige foto’s zijn wereldberoemd. Je ziet ze regelmatig in tijdschriften, op televisie en op internet. Maar ken je ook het verhaal achter deze foto’s?
Het verhaal achter de foto van de orerende Troelstra.
Deze foto herken je waarschijnlijk wel uit je schoolboeken voor geschiedenis. Pieter Jelles Troelstra spreekt een menigte toe tijdens een demonstratie voor algemeen kiesrecht. Hij spreekt vol passie met gebalde vuisten en lijkt uit de menigte omhoog te rijzen. En ook omdat alle ogen op hem gericht zijn vormt hij het aandachtspunt in de foto.
De dag van deze demonstratie ging de geschiedenisboeken in als tweede Rode Dinsdag (een linkse protestdag in 1912), maar deze afbeelding wordt ten onrechte ook vaak gebruikt ter illustratie van een ander protest waar Troelstra bij was. Dit protest was een mislukte poging tot een socialistische revolutie in november 1918 en werd later bekend als De vergissing van Troelstra.
De foto verscheen voor het eerst in De Notenkraker, een supplement van de krant Het Volk. Het origineel is niet bijgesneden en toont een grotere mensenmassa. De versie die we hier zien is wel bijgesneden, waarschijnlijk om meer nadruk te leggen op Troelstra’s gezichtsuitdrukking en toch toehoorders in beeld te hebben. Deze foto is vaak gebruikt als prentbriefkaart waarop de naam van Troelstra staat geschreven.
Er werden die dag meerdere foto’s van de sprekende Troelstra genomen. Maar deze werden vaak bijgesneden waardoor steeds hetzelfde beeld naar buiten kwam: Troelstra die midden in de mensenmassa staat. Dat is ook een reden waarom dit beeld zo iconisch is geworden – je ziet een politicus die lijkt gedragen te worden door het volk: Troelstra als verlosser van de arbeider. De gelegenheden waarbij de overgang naar het socialisme werd besproken gingen vaak gepaard met veel emotie en zelfs gezang. Zo kreeg deze foto tevens een haast religieuze lading en was ook het beeld van Troelstra als profeet geboren.