PAKEZELS MET KARAKTERISTIEKE BOCHEL

Toen de praktische Ford Taunus G73A en de Volvo PV444 (later PV544) werden gebouwd, lag Europa nog in puin en was de glitter en glamour ver te zoeken. De sobere Kattenrug werd een groot succes en in zijn tweede leven weet ook de gebochelde Taunus veel har

Ford Taunus G73A, Volvo PV544

De wereld kan zo mooi zijn, wanneer je je handen aan het flinterdunne stuur met sierlijke claxonring hebt en de met chroom omlijste instrumenten bekijkt. Het groene landschap lijkt in de herhaling aan je voorbij te gaan: onthaasting is het toverwoord. De tijd waarin de Ford Taunus en de Volvo PV444 (de voorloper van de 544) werden geïntroduceerd, was niet de meest zonnige. De Tweede Wereldoorlog was nog maar net voorbij, grote delen van Europa lagen in puin. Fabrieken waren gebombardeerd, er was gebrek aan materialen. In de meeste Europese landen hadden de meeste mensen wel iets anders aan hun hoofd dan een nieuwe auto. Toch werd met een voorzichtig optimisme naar de toekomst gekeken.

Ford haalde een oud plan uit de kast. Al in 1939 had het de Taunus (ontwikkelingscode G93A) gepresenteerd. Die auto moest het gat vullen tussen de Eifel en de V8. Alleen werd de economie in Nazi-Duitsland streng gereguleerd. Ford mocht alleen een motor gebruiken met een inhoud tussen de 1,2 en 2,0 liter, waardoor de Taunus de opvolger werd van de Eifel. De overeenkomsten waren nog groot: ze hadden dezelfde 1,2-liter motor en ook andere onderdelen werden voor beide modellen gebruikt. De remmen bijvoorbeeld, die veel te groot waren, omdat ze eigenlijk bedoeld waren voor een 1,5-liter viercilinder. De robuuste techniek van de achteras werd later ook toegepast bij het stationwagon-model van de Taunus 12M.

Meisterstück

Van de eerste generatie van de Ford Taunus werden tot 1942 bijna 7000 exemplaren verkocht, maar door de Tweede Wereldoorlog stokte de productie. Dat duurde zes jaar.

Toen was het tijd voor een iets gewijzigde versie, die de interne code G73A droeg. Het grootste verschil vind je aan de voorkant, die vriendelijker oogt dan bij de G93A. De naar achteren opende suicide doors zorgen voor een comfortabele instap in de compacte Ford, die overigens bij ons in Amsterdam van de band rolde. De verwarming onder de ‘revolverhandrem’ en het grote metalen schuifdak waren optioneel en golden als pure luxe. De uitvoering waarmee wij rijden, was pas leverbaar in 1952. Toen liep inmiddels ook de Taunus 12M al van de band in de Duitse Fordfabriek. Voor echte Ford-adepten hebben we een Nederlands weetje. Pas bij de opvolger van de G73A ging Ford werken met typenamen waarin de M van Meisterstück voorkwam.

Maar in de Nederlandse folder werd de Taunus G73A al als Taunus 10M aangekondigd. Een meesterwerk avant la lettre dus.

Met 34 pk is de Taunus vanuit modern perspectief natuurlijk niet overdadig gemoto-

De Taunus werd bij de Nederlandse Ford Fabriek

gebouwd.

riseerd. Al weegt hij ook maar 930 kilo. Ter vergelijking: de Volkswagen Kever deed het in die tijd met 25 pk, dus zo armetierig was die 34 pk ook weer niet. Hoewel ‘onze’ G73A van 1952 dateert, is zijn vormgeving nog typisch jaren veertig en met het vele chroom biedt hij een bijna Amerikaanse allure. Dat paste wel in die tijd, waarin de Amerikaanse cultuur in heel West-Europa sinds de bevrijding mateloos populair was. De vormgeving-met-bochel zorgde ondanks de compacte buitenafmetingen voor veel ruimte. Een tijdlang werd dit design als hopeloos ouderwets gezien; de G73A gold als de sterk verouderde voorloper van de 12M, die pas écht modern was. Maar in de loop der jaren is er toch een herwaardering voor het ontwerp gekomen.

Personvagn

De Volvo PV544 heeft al net zo’n karakteristiek jarenveertigdesign als de G73A. Hij is dan ook gebaseerd op de PV444, waarvan Volvo de ontwikkeling al vóór de Tweede Wereldoorlog had gestart. De productie van deze eerste compacte Volvo kwam echter pas vanaf 1947 goed op gang. De letters PV in de modelnaam staan voor personvagn, Zweeds voor personenauto. Ook de drie vieren in de typebenaming zijn niet uit de lucht gegrepen: vier cilinders, vier zitplaatsen en 40 pk. Na elf jaar werd het model door de PV544 afgelost met, jawel, plaats voor vijf inzittenden. Er waren nog meer verschillen met de PV444: de PV544 had een ongedeelde voorruit, een grotere achterruit en een nieuw dashboard. Maar de vorm waaraan de auto zijn bijnaam ontleende, de ‘Kattenrug’,

De Volvo is iets eleganter dan de Ford, omdat zijn afmetingen

beter in verhouding zijn.

was gebleven. De PV544 stond lange tijd samen met de gloednieuwe Amazon in de Volvoprijslijst. Eigenlijk was de in 1956 geïntroduceerde Amazon bedoeld als opvolger van de PV444, maar werd door het publiek te duur gevonden. Vandaar dat de Zweedse fabrikant in 1958 nog met de PV544 op de proppen kwam.

De Volvo is iets eleganter dan de Ford, omdat zijn afmetingen beter in verhouding zijn. Hij is 38 centimeter langer, maar ook breder en lager. Onze auto heeft een 1,8-liter B18-viercilinder, die goed is voor 75 pk en Volvo wist het gewicht te beperken tot 1070 kilo, waardoor de Kattenrug soepel van zijn plek komt. Het zal niemand verbazen dat de topsnelheid van de Volvo hoger ligt dan die van de Ford: de PV komt tot 155 km/h, de Taunus tot slechts 105 km/h.

Maar daar gaat het niet om in dit verhaal. Beide auto’s zijn exponenten van een tijdperk en hun vormgeving wordt allang niet meer bespot, maar bewonderd. De Ford is, gezien zijn beperkte vermogen, verrassend leuk in bochten als je weet hoe je hem moet behandelen. De carrosserie helt dan spectaculair over. In de Volvo zie je dat het merk vooruitstrevend was op veiligheidsgebied: de PV544 heeft driepuntsgordels, in die tijd was dat hoogst modern. Minder veilig zijn de trommelremmen voor en achter: ze piepen hevig en presteren zwak. De Volvo-motor heeft een mooie sonore brom. Er was overigens ook een sportieve versie van de viercilinder motor uit de PV544, die maar liefst 90 pk leverde. De Kattenrug werd zelfs door de fabriek bij rally’s ingezet. Kroon op het succes was de winst in 1965 in de East African Safari Rallye, met achter het stuur de Keniaan Joginder Singh.

De Taunus blinkt meer uit door zijn veelzijdigheid: er verschenen talrijke carrosserievormen. Hij was er als twee- of vierdeurs cabriolet, er was een verlengde versie met zes zitplaatsen en je kon hem ook als busje kopen. Zowel van de PV544 als van de Taunus verscheen een stationwagon. De Volvo PV210

Duett werd zelfs nog vier jaar langer geproduceerd en had in tegenstelling tot de PV544 geen zelfdragende carrosserie, maar een separaat ladderchassis.

Succesvolle Volvo

De populariteit van de gebochelde carrosserie duurde niet lang. De ronde vormen raakten al in de jaren vijftig gedateerd. Volvo leverde sinds 1956 de P121, beter bekend als Amazon, een moderne sedan die ook als vierdeurs en Combi te koop was. Toch hield de PV544 het nog lang uit naast de Amazon; pas in 1965 stopte de productie. Meer dan 20 jaar had de Kattenrug in het gamma gestaan, in die jaren wist hij 440.000 mensen te verleiden. De naoorlogse bochel-Taunus was veel minder succesvol: in 13 jaar tijd werden er 83.000 gesleten. Toch is de Taunus een klinkende naam in de Ford-geschiedenis: vele gedaanten en diverse generaties later, ruimde hij pas in 1983 het veld om plaats te maken voor de Sierra.