Leve de bewustwording!
De overheid kan het nooit goed doen. Denk aan de grens tussen privacy en opsporingsbevoegdheid. In de televisieserie Hunted was goed te zien hoe ver die bevoegdheden gaan. Bij familieleden en bekenden van de deelnemende 'voortvluchtigen' werd al het telefoonverkeer afgetapt en zelfs een vlucht over water was prima te volgen met beveiligingscamera's en het volgsysteem voor de scheepvaart AIS. Privacy is dan ver te zoeken.
Maar volgens een lid van het 'hunterteam' laat de serie juist zien dat de privacygrenzen soms opgerekt moeten worden om criminaliteit goed te kunnen bestrijden. Daar zit wat in (spoiler alert): uiteindelijk wist een van de twaalf deelnemers ondanks alle bevoegdheden drie weken lang uit handen van de hunters te blijven.
Bij cybercrime zie je datzelfde spanningsveld terug.
Toen onlangs bleek dat de Nederlandse politie door hen gevonden zero-day-kwetsbaarheden soms geheim mag houden – bijvoorbeeld om te voorkomen dat een crimineel doorheeft dat de politie hem op de hielen zit – waren de rapen op de techfora gaar. Om nog maar te zwijgen van het nieuws dat de Duitse geheime dienst BND miljoenen uitgeeft om lekken in versleutelprotocollen van chat-apps te vinden om daar vervolgens actief gebruik van te maken. Tegelijk roepen MKB Nederland en VNO NCW juist om 'meer blauw op de digitale snelweg', omdat cybercrime nu onvoldoende aangepakt wordt en dat een bedreiging is om digitaal zaken te doen.
Je kunt je echter afvragen of de overheid haar burgers beter moet beschermen of dat ze die burgers juist moet leren zichzelf te beschermen. Want wat bij grootschalige hacks en malware-uitbraken vooral opvalt, is de naïviteit van de gebruikers. Uit onderzoek blijkt keer op keer dat mensen hetzelfde wachtwoord gebruiken voor verschillende online diensten en dat meer dan de helft niet weet dat er software bestaat om wachtwoorden te beheren.
Daar is maar één middel tegen: bewustwording. Hulde daarom voor bijvoorbeeld de Boefproof-campagne als onderdeel van Alert Online, voor de Nationale Check Je Wachtwoorden Dag en voor de website veiliginternetten.nl. Bij al deze initiatieven is de overheid op zijn minst een van de organiserende partners. Dat doen ze dus goed en dat mag ook wel eens gezegd worden.
Nu denk je misschien dat ze jou als technisch onderlegd persoon niks meer hoeven te vertellen, maar dat zou nog wel eens tegen kunnen vallen. Lees onze artikelenserie vanaf pagina 58 en huiver. Maar vooral: ga ermee aan de slag en bescherm jezelf online. En ben je toch getroffen door malware, gebruik dan onze Desinfec't-dvd (pagina 35) om je systeem weer op orde te brengen.
P.S. Namens de hele redactie wensen we alle lezers een bijzonder fraai 2017!