Grafische power onder Linux
Voor alle gangbare gpu's voor notebooks en pc's zijn er ook Linux-drivers. Die voldoen als je hier en daar wat met Ubuntu en dergelijke wilt experimenteren. Als je Linux dagelijks gebruikt, moet je bij het kopen van een grafische kaart jezelf goed inlezen. Er zijn zeer grote verschillen in de kwaliteit en hoeveelheid functies bij het gebruik onder Linux. Helemaal perfect zal het niet worden, maar een goed compromis is wel mogelijk. De vuistregel is dat als je grafisch veeleisende games speelt Nvidia een goede keus is (maar AMD is daarbij ook op de goede weg) en als gaming je niet interesseert, is een AMD- of Intel-gpu de beste keus.
Dat zijn echter maar leidraden, in de werkelijkheid is het een stuk lastiger. Bij de HD Graphics van Intel weet je waar je aan toe bent: ze hebben een matige 3D-performance en zijn niet geschikt voor veeleisende games. Maar in andere gevallen zijn de Intel gpu's voor Linux-gebruikers eigenlijk best wel interessant. Intel ontwikkelt al jaren opensource drivers die alle moderne functies aardig goed ondersteunen. Linuxdistributies stellen die drivers bovendien standaard al in, zodat je je daar eigenlijk niet druk om hoeft te maken. Maar het is niet feilloos: bij het uitkomen van nieuwe gpu-generaties zijn er in het begin vaak wat problemen met de stabiliteit.
Voor de grafische chips van Nvidia zijn er twee soorten drivers. Standaard stellen distributies Nouveau in, dat door de opensourcecommunity ontwikkeld wordt. Er is vrijwel geen ondersteuning vanuit Nvidia, dus daarom duurt het soms maanden of jaren voordat de drivers de belangrijkste functies ook maar enigszins fatsoenlijk ondersteunen. Voor de 1000-serie kaarten is tot nu toe niet veel meer mogelijk dan beeld weergeven.
De driverfamilie met de naam Nvidia wordt door Nvidia zelf ontwikkeld en werkt aardig goed. De hoeveelheid functies komt redelijk in de buurt bij de drivers voor Windows. De drivers persen aardig wat performance uit de grafische processors. Een aantal softwaremakers die games naar Linux porteren, hebben erg lang vooral met GeForcekaarten getest en de games geoptimaliseerd. Nvidia's drivers zijn echter propriëtair en worden daarom niet automatisch door Linux-distributies ingesteld. Het installeren is bij Ubuntu en een aantal andere distributies een kwestie van een paar keer klikken, maar bij andere distributies wordt het al snel een ingewikkeld verhaal.
Net als bij Nvidia zijn er voor de Radeon-chips ook twee soorten drivers: de opensource versies heten Amdgpu en de propriëtaire AMD GPU-Pro. De propriëtaire drivers zitten nog in de bètafase en bestaan nog niet zo lang. Beide driversoorten worden door AMD zelf ontwikkeld.
Net als bij de drivers van Intel werken de opensource Amdgpu-drivers aardig goed en ze worden automatisch ingeregeld door Linux-distributies. Die drivers zijn ook prima voor veeleisende spellen, ze ondersteunen inmiddels OpenGL 4.3 en binnenkort zelfs 4.5. De drivers krijgen behoorlijk wat 3D-performance uit de gpu's geperst. De propriëtaire AMD GPUPro-driver doet daar vaak nog een schepje bovenop, maar is lang niet zo goed geoptimaliseerd als de Linuxdrivers voor Nvidia-kaarten.
Het installeren van AMD GPU-Pro is bewerkelijk. Die driversoort moet je meestal handmatig instellen omdat er nauwelijks makkelijk te installeren pakketten voor verschillende distributies beschikbaar zijn. Ook bij de opensource driver schort er nog het een en ander aan. Ze ondersteunen bij de Radeon 400-serie bijvoorbeeld nog geen HDMI-audio.
Beide drivers hebben nog meer minpunten. Dat geldt ook voor de drivers voor Intel- en Nvidia-gpu's. De voor- en nadelen zijn slechts een klein deel van het grotere plaatje. Er zijn bij het gpu-ondersteunde decoderen en coderen van video's bijvoorbeeld grotere verschillen te zien, net als bij GPGPU met behulp van OpenCL of CUDA.