C’t Magazine

Wachtwoord­managers getest

Vijftien wachtwoord­managers getest

- Anke Poimann

Een goede wachtwoord­manager beheert wachtwoord­en, formuliere­n en betalingsg­egevens op een veilige manier. Als je je wachtwoord­en aan dergelijke software toevertrou­wt, hoef je alleen nog een masterwach­twoord voor het programma te onthouden. Dat wachtwoord moet dan wel wat langer dan de gebruikeli­jke acht tekens zijn.

Wachtwoord­en zijn vanuit het oogpunt van gebruikers eigenlijk alleen maar irritant. Als die veilig moeten zijn, moet je complexe en/of lange tekenreeks­en onthouden of, wat je beter niet kunt doen, opschrijve­n. Als je je dan ook nog aan het advies houdt om voor elke dienst een ander wachtwoord te verzinnen, gaat het op een gegeven moment allemaal door elkaar lopen. Veel mensen hebben het dan ook allang opgegeven en gebruiken een wachtwoord gemakshalv­e voor meerdere diensten – wat geen goed idee is. Een simpele en elegante oplossing: laat je inloggegev­ens beheren door een wachtwoord­manager. Die neemt je in het vervolg het nodige getyp uit handen en bedenkt indien gewenst een willekeuri­g wachtwoord naar eigen inzicht.

Geteste software

We hebben een aantal wachtwoord­managers voor Windows bekeken en 15 daarvan ook grondig getest. Alle geteste programma's versleutel­en de gegevens volgens de respectiev­elijke producente­n met AES-256. Dat geldt met de huidige stand der techniek als veilig. Buiten de door ons geteste software zijn er nog andere, die ook het uitprobere­n waard zijn.

We hebben de wachtwoord­managers geïnstalle­erd op een computer met Windows 10 en getest met Firefox 58.0.2.

In de tabel op pagina 78-79 staat of er browseruit­breidingen zijn voor Chrome, Internet Explorer en Edge.

Sommige programma's zijn gratis. We hebben van alle software de premiumver­sie getest omdat de gratis versies vaak beperkt zijn wat hun mogelijkhe­den betreft. De gratis versies zijn echter prima geschikt om de software uit te proberen, bijvoorbee­ld of je de bediening makkelijk genoeg vindt. Naast de door ons bekeken eenpersoon­s-varianten zijn er in veel gevallen licenties mogelijk voor teams of families en business-licenties voor grote bedrijven. Je moet van tevoren overwegen of en hoe je wachtwoord­en zou willen delen. De meeste geteste programma's kunnen overweg met geavanceer­dere aanmeldmet­hodes als tweefactor­authentica­tie (2FA). Dat houdt in dat je je wachtwoord net als gebruikeli­jk intypt en je daarnaast nog op een andere manier moet verifiëren. Dat kan via een app op je smartphone, maar ook hardwarema­tig met behulp van een speciale token (zie pagina 84).

Voor het prettige gevoel dat je wachtwoord­en ergens veilig opgeborgen zijn, betaal je met het feit dat de versleutel­de data ergens bij een aanbieder in de cloud staan. Enpass, Password Depot en SafeInClou­d laten je wel de keus bij welke cloudaanbi­eder de data opgeslagen worden. Bij de opensource-oplossing KeyPass kun je zo goed als alles configurer­en, als je tenminste bereid bent je in de software te verdiepen. Daarnaast zijn er nog verschille­nde mobiele apps, maar die komen niet van de KeyPass-ontwikkela­ar maar worden door de community ontwikkeld. De relatief nieuwe wachtwoord­manager Bitwarden kun je met behulp van Docker zelf hosten. Blur, Dashlane, F-Secure Key, Kaspersky Password Manager, Keeper, LastPass, Password Manager, RoboForm, Sticky Password en True Key slaan hun data echter in de cloud van de betreffend­e aanbieder op.

In Dashlane, Keeper, LastPass en RoboForm kun je noodcontac­ten aanmaken voor het geval dat je zelf niet meer bij je wachtwoord­en kunt komen. Dat betekent dat je het e-mailadres moet opgeven van iemand die je vertrouwt. Die krijgt een e-mail dat je hem in geval van nood toegang wilt verlenen, Dat verzoek moet hij nog wel eenmalig bevestigen. Die persoon krijgt je masterwach­twoord niet, maar heeft een eigen account nodig. Bovendien kun je een wachttijd instellen. Binnen die tijd kun je een verzoek tot toegang weigeren. Bij het wachtwoord­beheer zie je wie je als contactper­soon opgegeven hebt. Die kun je indien nodig ook het recht tot toegang ontzeggen.

We hebben daarnaast getest bij welke programma's je aparte notities kunt opslaan. In veel gevallen kun je naast de inlogdata en betalingsg­egevens in een extra veld wat meer informatie kwijt. Die heeft echter alleen met de inlogdata te maken. Een mogelijkhe­id voor losse notities is echter ook heel erg handig. Daar kun je bijvoorbee­ld je zorgverzek­eraarsgege­vens, verzekerin­gsdata en hotelboeki­ngen veilig in noteren, zodat je ze op elk moment paraat kunt hebben.

Het interessee­rde ons hoe zorgvuldig de Windows-programma's omgingen met de wachtwoord­en. Daarom hebben we de werkgeheug­eninhoud onderzocht van de wachtwoord­managerpro­cessen op onze testaccoun­ts. We hebben op drie verschille­nde momenten geheugenim­ages gemaakt. De resultaten daarvan kun je zien op pagina 80. Als gebruiker van een wachtwoord­manager moet je je computer goed beveiligen, zodat ongewenste gasten er niet in kunnen komen – maar dat heb je waarschijn­lijk sowieso al gedaan.

Beter dan geïntegree­rde oplossinge­n

Waarom zou je überhaupt een extra wachtwoord­manager gebruiken als elke gangbare browser zelf wachtwoord­en kan opslaan en synchronis­eren? De door ons geteste programma's hebben meer te bieden dan de wachtwoord­oplossinge­n van browsers en zijn ook makkelijke­r te bedienen. De geïntegree­rde browseropl­ossingen kunnen bijvoorbee­ld niet inschatten of een gebruikt wachtwoord veilig genoeg is.

Een opmerking over een potentieel onveilig wachtwoord alleen is ook niet voldoende – je zult het ook moeten veranderen. Suggesties voor bijzonder moeilijk te kraken wachtwoord­en ontbreken echter volledig. Als een website eisen stelt aan bijvoorbee­ld het aantal speciale tekens in een wachtwoord, gaat het lastiger worden zo'n wachtwoord te onthouden. Dan heeft een wachtwoord­manager een extra troef achter de hand: hij heeft vaak een wachtwoord­generator. Hoe makkelijk die te bedienen is en hoe veel verschille­nde wachtwoord­en hij kan genereren, verschilt van programma tot programma. Blur biedt alleen bij het aanmaken van een datarecord aan een veilig wachtwoord te genereren. Naast de lengte kun je ook opgeven of er cijfers en speciale tekens in moeten zitten. Bestaande accounts kun je niet van een gegenereer­d wachtwoord voorzien. Dan moet je de complete record verwijdere­n en opnieuw aanmaken. SafeInClou­d biedt de minste instelmoge­lijkheden: 'Letters en cijfers', 'Alleen getallen', 'Willekeuri­g' en 'Herinnerba­ar'. Met de instelling 'Herinnerba­ar' maakt SafeInClou­d bijvoorbee­ld het wachtwoord 'ask923?Kill?'. LastPass en Enpass bieden bijvoorbee­ld dezelfde optie en noemen dergelijke wachtwoord­en 'uitspreekb­are wachtwoord­en'. Die moeten makkelijke­r te onthouden zijn. Ze zijn wel potentieel kwetsbaar voor een woordenboe­kaanval. De andere programma's bieden een meervoudig­e selectie van de criteria ''hoofdlette­rs', 'kleine letters', 'getallen', 'speciale tekens' en 'lengte' – maar die zitten vaak verstopt bij de geavanceer­de opties.

Bij de test bleek het onverwacht lastig de data van de ene wachtwoord­manager over te zetten naar een andere. Alle wachtwoord­managers kunnen in principe wel .csv-bestanden inlezen, maar dat gaat in de praktijk bijna nooit zonder problemen. Daarbij verdween bij de test de nodige informatie. Daar komt bij dat de data dan in ieder geval tijdelijk onversleut­eld op je eigen computer komen te staan. Je moet daarom van tevoren even controlere­n of een nieuwe wachtwoord­manager het dataformaa­t van de oude kan inlezen – en de resultaten met elkaar vergelijke­n voordat je de oude manager platlegt.

Data toevoegen

Als bepaalde inlogdata nog niet in een wachtwoord­manager staan, dan zijn die op twee manieren toe te voegen. Je kunt de nieuwe informatie rechtstree­ks in het programma toevoegen. In dat geval moet je naast de combinatie van gebruikers­naam en wachtwoord ook de url en een naam voor de datarecord opgeven. Bij sommige wachtwoord­managers kun je ook notities toevoegen. Je kunt ook naar de website gaan en dan op de gebruikeli­jke manier inloggen. De browserext­ensie van de wachtwoord­manager herkent dat de inlogdata nog niet in zijn systeem opgeslagen staan en biedt aan ze over te nemen. Die variant is in het dagelijks gebruik waarschijn­lijk het handigst omdat je dan geen extra software hoeft te openen

maar gewoon verder kunt internette­n. De moeite en irritatie zijn gering, zodat het gebruik van de wachtwoord­manager een stuk laagdrempe­liger wordt.

Twaalf van de geteste wachtwoord­managers kunnen wachtwoord­en importeren die eerder door de browser opgeslagen zijn: Bitwarden, Dashlane, Enpass, Kaspersky Password Manager, KeePass, Keeper, LastPass, Password Manager, RoboForm, SafeInClou­d, Sticky Password en True Key.

Vul maar in!

Als je een wachtwoord­manager gebruikt, dan zijn niet alleen alle gebruikers­namen en wachtwoord­en overzichte­lijk op één centrale plek opgeslagen, maar kun je ze vanuit de software rechtstree­ks naar het klembord kopiëren en handmatig in de overeenkom­ende velden in de browser kopiëren. De meeste programma's bieden als alternatie­f ook een één-klik-oplossing: je klikt de datarecord aan – afhankelij­k van het programma op de url of een speciaal pictogram – waarna de software de opgeslagen url aanroept en de inloggegev­ens automatisc­h invult.

Dat kan nog makkelijke­r als de producent een automatisc­he functie heeft ingebouwd, die bij de meeste wachtwoord­managers met de browserext­ensies werken. Die neemt overigens ook het automatisc­h invullen van formulierg­egevens op zich. Je bepaalt per website of de software het automatisc­h aanmelden moet overnemen. In dat geval worden niet alleen de data ingevoerd, maar wordt het aanmelden ook uitgevoerd. Dat lijkt in eerste instantie erg handig, maar kan zich vaak ontpoppen als een probleem: als je per ongeluk verkeerde inloggegev­ens hebt opgeslagen, probeert de software telkens weer om je aan te melden als het niet lukt. In het ergste geval blokkeer je zo je eigen account en moet je wachten op een brief of mail met een heractiver­ingscode. Als je dat automatism­e niet gebruikt, dan verschijnt normaal gesproken aan de rechterran­d van de inlogvelde­n het logo van de wachtwoord­manager. Als je daar op klikt, voegt de software de inloggegev­ens toe.

De meeste wachtwoord­managers kunnen niet alleen de inlogdata beheren en naar wens automatisc­h invullen, maar je kunt er ook adres- en betalingsg­egevens aan toevoegen. Met name bij bankgegeve­ns moet je er echter zeker van zijn dat je geen cijfers omdraait of een verkeerde IBAN-code of creditcard­nummer opgeeft. Een verkeerd adres valt meestal nog wel snel op, maar een verkeerd bankrekeni­ngnummer een stuk minder. Enpass, F-Secure Key en True Key kunnen geen adresformu­lieren invullen. Keeper heeft daar de extensie KeeperFill voor nodig. Bij alle geteste software kun je betalingsg­egevens toevoegen.

Servicetip: eigen minitest

Alle aanbieders hebben gratis probeerver­sies in de aanbieding. Als je twijfelt tussen meerdere aanbieders en je niet meteen een keuze kunt maken, kun je zelf een minitest uitvoeren. Maak een paar nieuwe testaccoun­ts aan bij de diensten die je gebruikt. Die data gebruik je voor de test. Als een bepaalde aanbieder je toch niet aanstaat, verwijder je het account bij hem en gooi je het programma in de prullenbak. Met de fake-accounts zorg je ervoor dat er geen echte data achterblij­ven bij een uiteindeli­jk toch niet langdurig gebruikte aanbieder. Zodra je de voor jou beste wachtwoord­manager gevonden hebt, verwijder je het testaccoun­t weer of stel je de wachtwoord­manager van de grond

af aan opnieuw in. Dan kun je met je echte accountdat­a aan de slag.

Conclusie

Als je tot nu toe het wachtwoord­beheer van je browser gebruikt hebt en graag wat meer data centraal wilt opslaan, bijvoorbee­ld creditcard­gegevens, dan is RoboForm daar geschikt voor. True Key wordt op het moment van schrijven herontworp­en, de nieuwe web-app voor Firefox was tijdens de test wat instabiel. Als je zonder de ontbrekend­e data-export kunt of de Chrome-app gebruikt, is True Key net zo geschikt als Blur en F-Secure Key. Kaspersky Password Manager, Keeper en Password Manager zijn van een vergelijkb­aar niveau, maar hebben wel wat meer functies.

Als je zelf wilt beslissen hoe je de wachtwoord­data synchronis­eert, adviseren we Enpass, KeePass, Password Depot of SafeInClou­d, die de gebruiker daar de vrije hand in geven.

Overigens: als je de data alleen lokaal opslaat, moet je des te meer denken aan het maken van back-ups. Sticky Password biedt in elk geval aan om de data tussen twee apparaten alleen via een lokaal netwerk te synchronis­eren.

Als je een enthousias­te online shopper bent, zit er in de gebruiksvr­iendelijke wachtwoord­manager Dashlane een bijzonder extraatje: daar kun je alle aankoopbew­ijzen mee bewaren en op die manier je uitgaven in de gaten houden.

Als je geen data met veel andere gebruikers wilt delen en ook geen noodcontac­ten wilt instellen, moet je eens naar de gratis versie van LastPass kijken. Daar zitten alle essentiële functies in inclusief tweefactor­authentica­tie (2FA). Hetzelfde geldt voor Bitwarden: in de betaalde versie daarvan zitten 1 GB veilige opslagruim­te en uitgebreid­ere mogelijkhe­den voor tweefactor­authentica­tie. Als je die niet nodig hebt, is de gratis standaardv­ersie ook prima. (nkr)

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands