Partitioneren onder Windows met Diskpart
Partitioneren met programma's van Windows – deel 2: DiskPart
In het vorige artikel hebben we Schijfbeheer behandeld, waarmee je onder Windows partitioneringstaken kunt uitvoeren met de muis. Nu gaan we verder met het commandline-programma DiskPart, dat ingewikkelder is – maar ook veel krachtiger.
Het commandline-programma DiskPart is het standaardgereedschap van een Windows-beheerder voor partitioneringstaken omdat het veel meer mogelijkheden biedt dan het in het vorige artikel besproken Schijfbeheer. Met DiskPart kun je de partitionering aan je behoeften aanpassen, nog voordat Windows geïnstalleerd is. Je kunt er scripts voor schrijven, je kunt schijven niet alleen wissen maar ook overschrijven met nullen, je kunt volumes in het systeem integreren waar Schijfbeheer dat niet kan en je krijgt meer informatie.
DiskPart vergt echter wel enige oefening. Er is niets om op te klikken, maar in plaats daarvan moet je opdrachten intypen. En dat op een andere manier dan je gewend bent van andere commandlineprogramma's. Maar als je het concept eenmaal doorhebt, is het werken met Diskpart heel eenvoudig.
Dit artikel geeft je niet alleen uitleg over het gebruik van het programma, maar geeft ook tips over het vermijden van bedieningsfouten. Om het maar ronduit te zeggen: dat het programma veel kan, betekent ook dat er veel dingen kunnen mislopen als je iets verkeerd doet. Maar geen paniek, er is ook wat bescherming ingebouwd. Als DiskPart wordt gestart in een actieve Windows-installatie, weigert het partities en volumes te verwijderen die het besturingssysteem zelf nodig heeft. Om precies te zijn: de partitie waarop het zelf geïnstalleerd is, de partitie met de bootloader en alle partities met wisselbestanden die momenteel in gebruik zijn. Twee andere partitietypes zijn ook beschermd, namelijk de herstelpartities en de in het vorige artikel genoemde MSR-partitie.
Bij het werken met gegevenspartities en parallelle installaties moet je echter heel voorzichtig zijn. DiskPart heeft namelijk geen 'Weet u het zeker'-vragen ter bevestiging. De taken worden altijd uitgevoerd zonder waarschuwing of vraag om bevestiging. Het is een goed idee om dit artikel naast het toetsenbord te leggen, zodat je alles meteen kunt uitproberen, bijvoorbeeld met een test-VHD. Als je echt voorzichtig wilt zijn, probeer je het eerst eens uit in een virtuele machine, die je speciaal voor dit doel kunt inrichten [1].
Eerste kennismaking
DiskPart werkt op een andere manier dan andere commandline-programma's. Je hoeft om te beginnen geen opdrachtregelvenster te openen om het te gebruiken. Druk in plaats daarvan op de Windows-knop en typ: diskpart. Na een druk op de Enter-toets vraagt Windows of je het zeker weet bent en dan start DiskPart in een consolevenster met administratorrechten, net als een opdrachtprompt. Dat werkt zelfs bij de 'Windows 10 S'-editie, die vooral bedoeld is voor scholen, hoewel daar alle andere commandline-opdrachten geblokkeerd zijn. Je kunt ook diskpart in het dialoogvenster 'Uitvoeren' typen (druk op Windows+R) en zelfs op de adresbalk van Windows Verkenner. Maar de traditionele weg vanaf een Opdrachtprompt werkt ook. Die hoeft niet eens administratorrechten te hebben: als die ontbreken, start DiskPart na bevestiging gewoon in een nieuw venster.
De bediening wijkt af van het gebruikelijke schema 'programmanaam optie parameters'. In plaats daarvan heeft DiskPart een eigen interpreter, die herkenbaar is aan 'diskpart>' aan het begin van elke regel. De opdracht help geeft een overzicht van de beschikbare opdrachten. Onzinnige invoer zoals haha leidt tot hetzelfde resultaat.
Wat je ook wilt doen, de procedure is altijd hetzelfde. Eerst vraag je een overzicht op van de bestaande objecten, vervolgens selecteer je het object dat je wilt bewerken. Heel belangrijk: controleer of je het juiste object hebt geselecteerd! Ten slotte geef je aan wat DiskPart ermee moet doen. Dat gebeurt door afzonderlijke commando's die in de interpreter getypt worden.
Overzicht krijgen
Het commando dat normaal als eerste wordt gebruikt, is list. Dat accepteert disk, partition, volume en vdisk als parameters. De parameter disk verwijst naar gegevensdragers die volumes kunnen bevatten. Hieronder vallen fysieke schijven zoals conventionele magnetische harde schijven, ssd's, usb-sticks en -schijven en geheugenkaarten. Bij gecombineerde schij-