Ryzen-cpu met Vega-graphics
Met Ryzen heeft AMD vorig jaar een comeback gemaakt op de cpu-markt. De volgende logische stap was een cpu met grafische unit en die is er nu met de Ryzen Raven Ridge. Wij hebben de Ryzen 3 2200G en Ryzen 5 2400G nader bekeken. AMD gebruikt dezelfde System-on-a-Chip als bij de mobiele Ryzen-cpu's: 4 cores, Vega grafische unit en een I/O-hub voor de SATA- en usb-poorten.
De Ryzen 5 heeft een hogere kloksnelheid dan de Ryzen 3 en verwerkt via SMT acht threads tegelijk in plaats van vier. Bovendien is de Vega 11 grafische unit met 704 shaders krachtiger dan de Vega 8 met 512 shaders, die ook lager geklokt zijn. De Raven Ridge processors werken op alle AM4-moederborden met een A320-, B350- of X370-chipset met een BIOS met AGESA-Firmware 1.0.0.7 of hoger.
In tegenstelling tot de processors zonder grafische unit, hebben de combi-cpu's niet twee, maar één Core Complex (CCX) met vier cpu-cores. AMD heeft ook de level 3-cache in de CCX gehalveerd naar 4 MB. De hogere kloksnelheid en lagere latentie bij de cache- en geheugenbenaderingen zouden volgens AMD dit ruimschoots compenseren. De koppeling van het CCX met de I/O-hub, de geheugencontroller, de shaderunits, de displayengine en de multimedia-engine van de Vega-gpu verloopt via de Infinity Fabric. Drie van de elf compute units (CU) in de Ryzen 3 2200G zijn gedeactiveerd. AMD heeft ook de geheugencontroller verbeterd en die ondersteunt nu officieel DDR4-2933. De hogere transferrate is met name effectief bij 3D-toepassingen, omdat de Vegagpu en cpu-cores dan om geheugentoegang vechten.
AMD heeft bij de Raven Ridge het aantal PCI Express 3.0-lanes van 24 naar 16 gereduceerd. De chipset en NVMe-ssd's worden elk via vier lanes gekoppeld en de overgebleven acht PCIe 3.0-lanes zijn gereserveerd voor het PEG-slot. De SoC ondersteunt vier USB 3.1 Gen 2 poorten met 10 Gb/s en een USB 3.0-poort. AM4-moederborden voorzien de processor met een uniforme spanning.
De cpu-cores en de Vega grafische unit passen de spanning naargelang de situatie aan via digitale Low Dropout (LDO) regelaars. Elke compute-unit krijgt zo precies genoeg stroom om stabiel te draaien. Bovendien dienen de LDO's ook als powergate. Als een core even niets te doen heeft, dan blokkeert de LDO in de C6-toestand de stroomtoevoer om zoveel mogelijk stroom te besparen.
De cpu-cores kunnen hun kloksnelheid in stappen van 25 MHz variëren. Met de nieuwe turbomodus Precision Boost 2 kan de cpu onder belasting de maximale boost-kloksnelheid toepassen op drie of vier kernen, mits het thermische budget van 65 watt dit toelaat. De Extended Frequency Range (XFR), waarmee de kloksnelheid tijdelijk met 200 MHz kon worden verhoogd, is echter verdwenen.
We hebben de Ryzen 3 2200G en Ryzen 5 2400G vergeleken met een Core i3-8100 en een Ryzen 1300X, met en zonder een GeForce GT 1030 grafische kaart. De Ryzen 5 is bij multithreadtoepassingen tot 35 procent sneller dan de i3 en Ryzen 3 1300X, bij singlethreadtoepassingen gaat het ongeveer gelijk op. AMD zegt dat de Vega-gpu 3D-prestaties levert vergelijkbaar met grafische kaarten van 70 euro, wat genoeg zou zijn om games met gemiddelde vereisten in Full HD weer te geven. De benchmarks bevestigen dit beeld, maar in de praktijk blijkt dat de prestaties sterk variëren per game. Je kunt de grafische prestaties rond 10% verbeteren met sneller maar duurder DDR4 3200 werkgeheugen. De Vega-gpu ontlast de cpu bij de weergave van 4K-video's in H.264-, HEVC/H.265en VP9-formaat, waardoor de Ryzen ideaal is voor een compacte mediaspeler. Ze verbruiken dan wel meer stroom dan een Core i3 8100-systeem zonder grafische kaart.