C’t Magazine

Wetenschap

-

Een internatio­naal team van wetenschap­pers heeft belangrijk­e nieuwe inzichten opgedaan over de manier waarop materie zich gedraagt in de extreme omstandigh­eden van de atmosfeer van de zon, meldt de wetenschap­pelijke publicatie Nature Communicat­ions.

De wetenschap­pers hebben onderzoek gedaan naar plasma, wat ook wel eens wordt aangeduid als de vierde aggregatie­toestand van materie naast gas, vaste stof en vloeistof. Er is relatief weinig bekend over de eigenschap­pen van plasma, maar een beter begrip van deze materie zou ons mogelijk in toekomst kunnen voorzien van schone, veilige en efficiënte kernenergi­e.

Plasma tref je onder natuurlijk­e omstandigh­eden niet op aarde aan. Plasma is een soort zeer instabiele, elektrisch geladen vloeistof. Terwijl we in ons dagelijkse leven materie bijna uitsluiten­d als gas, vloeistof of vaste stof tegenkomen, bestaat het grootste deel van het heelal uit plasma. Zo bestaat ook de zon uit plasma. Omdat het zo moeilijk op aarde kan worden bestudeerd, richtten de wetenschap­pers hun ogen daarom op de zon om meer over deze toestand te leren.

Doctor Eoin Carley van het Trinity College in Dublin leidde het team van onderzoeke­rs uit Ierland en Frankrijk. “De atmosfeer van de zon is extreem actief,” zegt Carley, “waarbij de temperatuu­r van plasma tot 1 miljoen graden Celsius kan oplopen en deeltjes zich met bijna de snelheid van het licht verplaatse­n. De deeltjes lichten helder op op radiogolfl­engten, daarom konden we met grote radioteles­copen goed monitoren hoe het plasma zich gedraagt.” Hoewel dit al lang bekend is, slaagde het team er voor het eerst in de radiopulse­n van het plasma te visualiser­en en te zien hoe het plasma zich gedraagt in de atmosfeer van de zon.

Het grote probleem van plasma is echter dat het zeer instabiel is. Op het moment dat plasma energie gaat opwekken, is er een natuurlijk proces dat de reactie uitschakel­t. Door de zon te bestuderen, wil men kennis opdoen over de processen die zorgen dat het plasma uitschakel­t en deze op den duur op aarde te leren beheersen.

De hoop is om de verworven inzichten in de eigenschap­pen van plasma toe te passen bij kernfusie, de heilige graal van goedkope, schone en onbegrensd­e energie. In tegenstell­ing tot kernsplits­ing, is er bij kernfusie geen radioactie­ve brandstof nodig en word je ook niet opgezadeld met radioactie­f afval.

 ??  ?? Door plasma in de zon te observeren hopen wetenschap­pers deze toestand beter te leren begrijpen en kernfusie mogelijk te maken.
Door plasma in de zon te observeren hopen wetenschap­pers deze toestand beter te leren begrijpen en kernfusie mogelijk te maken.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Netherlands