Overzicht grafische hardware voor Linux-gebruikers
Voor vrijwel alle gangbare pc-gpu's bestaan er Linux-drivers. Toch moet je bij het aanschaffen van de hardware oppassen, want deze drivers verschillen sterk in kwaliteit, onderhoud en omvang van de hardwaresupport. Bij grafische units van AMD en Intel ziet de situatie er behoorlijk goed uit. Voor de meeste van deze grafische chips installeren de huidige Linux-distributies automatisch de beste drivers. Daarmee is het belangrijkste eigenlijk al gezegd. De drivers van de distributies zijn echter vaak een paar weken of maanden oud en ondersteunen daarom pas ingevoerde gpu-generaties doorgaans niet. De benodigde driverbestanddelen zijn meestal wel bij het uitkomen van een gpu beschikbaar in projecten als de Linux-kernel of Mesa. Omdat je voor het gebruik van een moderne gpu meerdere driverbestanddelen nodig hebt, is het handmatig installeren alleen iets voor experts. Normale gebruikers moeten dus wachten tot hun eigen distributie nieuwe driverversies meebrengt – dat kan vaak meer dan een jaar duren. Voor een handvol in het bedrijfsleven gangbare distributies, zoals Ubuntu 18.04 LTS, biedt AMD een oplossing voor dit probleem. Het bedrijf stelt zelf een pakket met nieuwe Linuxdrivers beschikbaar op zijn website. Daarin zitten bovendien propriëtaire, alternatieve drivers – bijvoorbeeld een voor OpenGL, die voor professionele toepassingen geoptimaliseerd is en voor thuisgebruik of 3D-games meestal geen voordelen biedt. Het probleem is dat dit driverpakket onder Ubuntu 19.04 en de meeste andere eindgebruiker-distributies niet of alleen met grote moeite te installeren is.
Heel anders is de situatie bij Nvidia's GeForce-chips. Daarvoor installeren Linux-distributies meestal drivers die de huidige chips slechts rudimentair ondersteunen: sommige functies ontbreken, de 3D-performance is gebrekkig en energiebesparende functies en de ventilatorregeling werken niet optimaal. Je krijgt meestal alleen fatsoenlijke ondersteuning als je propriëtaire, door Nvidia zelf aangeboden Linux-drivers handmatig installeert. Als je dat met de eigen installer van Nvidia wilt doen, dien je over veel
Linux-knowhow te beschikken. Makkelijker gaat dat met driverpakketten die door sommige distributeurs of gebruikers samengesteld worden. Maar ook daar zitten addertjes onder het gras. De grootste: een deel van de driver moet precies passend gecompileerd worden voor de gebruikte Linux-kernel. Dat is dan nodig bij alle kernel-updates, die vaak meerdere keren per maand verschijnen. Gebruikers merken daar vaak niets van, omdat bepaalde driverpakketten dit proces erg goed achter de schermen houden. Maar veel gebruikers worden er vroeg of laat mee geconfronteerd, zoals valt af te leiden uit forumposts en lezerscommentaren. Voor sommigen werkt Nvidia daarom als een rode lap.
De genoemde punten stippen veel aspecten rondom grafische drivers voor Linux alleen aan en laten andere dingen buiten beschouwing. Sowieso zijn het vooral vuistregels. Als Linux-gebruiker kun je daarom vóór het kopen van hardware beter eerst op internet zoeken naar de beschikbaarheid van bijbehorende drivers.