REPORTAGE Meneer pastoor heeft het verbruid

In Reusel-De Mierden heeft de pastoor ruzie met zijn parochie. Vrijdag spreekt het bisdom erover. „Ik krijg huilende mensen aan tafel.”

Bram Endedijk

Elke zondagochtend zet hij de televisie aan voor de eucharistieviering, die wekelijks vanuit een andere stad komt. Het is alsof hij in de kerk zit, maar toch niet helemaal. Elke keer dwalen zijn gedachten eventjes af naar de Sint Clemens. Dat is de rooms-katholieke kerk van Reusel, zo’n beetje om de hoek van zijn huis. Eigenlijk zou hij daar moeten zitten. Maar dat kan niet meer.

Ruim zestig jaar ging Frans Wouters (68) naar de katholieke kerk in de gemeente Reusel-De Mierden. Tot 2014, sindsdien kijkt hij op tv naar een mis. De reden, net als voor veel dorpsgenoten: pastoor Karel van Roosmalen, sinds 2011 actief in de gemeente. Wouters, in plat Brabants: „Die? Dat is ginne pastoor. Dat is ginne priester.”

Een deel van de Brabantse gemeente is klaar met de pastoor van hun enige kerk. In juni liepen ruim 350 mensen in een stille tocht tegen de pastoor, georganiseerd door een actiegroep. Die groep heeft inmiddels negenhonderd handtekeningen verzameld die een vertrek van de pastoor ondersteunen. Aanstaande vrijdag vergadert de staf van het bisdom Den Bosch, waaronder ReuselDe Mierden valt, over de kwestie.

De klachten, zowel van gelovigen als ongelovigen, gaan alle kanten op. Maar het komt in de kern steeds op hetzelfde neer: de pastoor luistert niet naar wat inwoners willen, hij gaat zijn eigen gang. En als je hem tegenspreekt, wordt hij heel boos. Veel mensen in Reusel zijn verdrietig of teleurgesteld.

Een voorbeeld: de begrafenissen, waar de pastoor wil bepalen welke gebeden en gezangen ten gehore mogen worden gebracht. Conform de richtlijnen, zegt het bisdom: zowel de pastoor als de nabestaanden zijn niet volledig vrij in welke gebeden en gezangen bij een uitvaart klinken.

Koren mogen niet meer zingen

Onbegrijpelijk, zeggen veel bewoners. Ze wijzen naar de vrijwilligers die opstappen, koren die niet meer willen of mogen zingen in de kerk. Het gaat zo ver dat een deel van de dorpelingen niet meer naar de kerk zegt te willen.

Reusel-De Mierden is een echte Brabantse boerengemeente, maar zoals in de hele provincie hoort het katholieke geloof er meer bij het verleden dan bij de toekomst. Van de vier kerken die de gemeente ooit telde, is nu enkel die in Reusel nog open.

Het verzet tegen de pastoor wordt gevoerd door een kern van zes mensen, aangevoerd door Yvonne van der Put (72) en Frank Rovers (58). Van der Put is gepensioneerd en Rovers actief als veiligheidskundige en vrijwillig brandweerman. Beiden zijn geen kerkgangers, maar zeggen de kar te trekken vanwege „het verdriet dat we zien in de gemeente”.

Frank Rovers heeft zelf ook een ervaring met de pastoor. Toen zijn een vrijwilliger bij de kerk. Midden: de Calvarieberg op het kerkhof. Onder: Frank Rovers en Yvonne van der Put. schoonmoeder overleed, moest zijn schoonvader opgegraven worden: ze wilden samen gecremeerd worden. Volgens Rovers gaf pastoor Van Roosmalen eerst toestemming, maar begon hij op de dag van de opgraving op hoge toon te protesteren. „Hij schoffeerde de opgravers en smeet de deur voor mijn neus dicht toen ik verhaal kwam halen. Nu is het afgelopen, dacht ik toen. Nu gaat hij gewoon weg.” In 2006 was de pastoor ook al in conflict gekomen met zijn toenmalige parochianen in Waalwijk.

Het was het startsein voor de stille tocht en een heuse mediacampagne: van de Volkskrant tot aan PowNed. Een verslaggeefster van die omroep raakte verzeild in een worsteling met de pastoor. Daarna werd het stil. Rovers: „Wij hebben maandenlang bewust niks meer gezegd, omdat we geprobeerd hebben er in alle redelijkheid uit te komen.”

Volgens de actiegroep is er een gesprek geweest met Van Roosmalen, maar die zou niet geïnteresseerd zijn geweest in vervolgafspraken. Ook is het bisdom met vijftien mensen in gesprek gegaan. Maar, zegt de actiegroep, er is niets veranderd, de pastoor blijft gewoon zitten. Volgens een woordvoerder van het bisdom zou Van Roosmalen niet meer in gesprek willen omdat hij het vertrouwen zou hebben verloren, door de inhoud van een samenvatting van een eerder gesprek.

Karel van Roosmalen wil niet reageren. „Het gaat om geloven, het gaat om de kerk”, zegt hij, terwijl hij

Boven: