Iedereen fluisterde over Weinstein, niemand praatte
De machtige Hollywood-producer Harvey Weinstein kon jarenlang vrouwen aanranden en intimideren. Niemand zei iets. „Men kneep de neus dicht en deed zaken.” aar is de van zijn voetstuk gevallen filmmogol Harvey Weinstein (65)? In een elitespa voor seksverslaafden in Arizona of Europa, willen de geruchten. Hopend op een tweede kans na zijn ‘genezing’.
Die lijkt niet waarschijnlijk in het geval van Harvey Weinstein; The New York Times (NYT) publiceerde op 5 oktober een artikel dat een patroon van seksuele intimidatie en verkrachting aan het licht bracht. Het schandaal roept vragen op. Hoe hield Weinstein het in de doofpot terwijl half Hollywood erover fluisterde? Tijdens de Oscar-ceremonie van 2013 feliciteerde gastheer Seth McFarlane de kandidaten voor beste vrouwelijke bijrol: „U hoeft niet langer te doen alsof u zich tot Harvey Weinstein voelt aangetrokken.” De zaal lachte ongemakkelijk.
De NYT onthulde dat Weinstein het zwijgen van ten minste acht misbruikte vrouwen had gekocht, onder wie actrice Rose McGowan. Weinstein reageerde met een open brief vol excuses en berouw, daarna met dreigementen. Zijn advocaten overwogen foto’s van slachtoffers in „vriendelijke poses met Harvey na zijn vermeende wandaden” te publiceren. De raad van bestuur van filmbedrijf The Weinstein Company – Harvey en broer Bob bezitten 42 procent van de aandelen ervan – besloot anders. Harvey Weinstein werd geschorst en zondag op staande voet ontslagen. Net op tijd, want dinsdag volgde een tweede, vernietigend exposé in The New Yorker over drie verkrachtingen. Inmiddels beschuldigen ruim dertig vrouwen hem openlijk van seksuele intimidatie, handtastelijkheden, aanranding of verkrachting. Onder hen actrices als Léa Seydoux, Angelina Jolie, Gwyneth Paltrow, Mira Sorvino, Asia Argento en Rosanna Arquette.
Harvey Weinsteins prooi bestond doorgaans uit jonge medewerkers en beginnende, vaak buitenlandse actrices. Hij nodigde hen uit voor een bespreking of auditie in zijn hotelsuite. Ontving ze daar in openvallende kamerjas. Vroeg ze bij hem in bad of onder de douche te komen of hem een massage te geven. Charmante conversatie kon dan in een oogwenk omslaan in kille dreigementen, woede of fysieke dwang. Actrice Asia Argento liet zich zo in 1997 overhalen tot zo’n massage, waarna Weinstein haar orale seks opdrong. Ze stribbelde tegen, bezweek, liet het daarna vaker gebeuren. „Als ik hem nu zie, voel ik mij nog altijd klein en stom en zwak”, aldus Argento, die de ontmoeting met Weinstein verwerkte in haar film Scarlet Diva.
Weinstein is een titaan, de mentor van Steven Soderbergh en Quentin Tarantino, Matt Damon en Ben Affleck. Door hem werden onafhankelijke Amerikaanse kwaliteitsfilms – ‘indies’ – groot in de jaren negentig; hij maakte Pulp Fiction mogelijk. Een manipulatieve bullebak, maar zijn studio Miramax haalde 220 Oscarnominaties en 53 Oscars binnen met chique films als Shakespeare in Love en The English Patient. Als producer had hij een Oscar voor beste film op zijn schoorsteenmantel.
De broers Weinstein – jonge broer Bob legde zich toe op lucratieve horror – waren tevens steunpilaren van de Democratische Partij. In verkiezingsjaar 2004 vertrokken ze met slaande deuren bij moederbedrijf Disney, die hun anti-Bush-documentaire Fahrenheit 9/11 niet wilde uitbrengen. Na een bijna-bankroet scoorde hun nieuwe studio The Weinstein Company hits met Inglourious Basterds, The King’s Speech en The Artist, maar TWC legde het op de kwaliteitsmarkt af tegen nieuwe, steenrijke spelers als Netflix, Amazon, A24 en Annapurna Pictures. Wellicht is TWC al failliet voordat de eerste eisen voor smartegeld wegens de on-