Laat je horen in de zaak-Weinstein

Dat de producent eerder werd geloofd dan een misbruikte actrice is een kwestie van macht. Vrouwen, maar vooral ook mannen, moeten zich uitspreken, betoogt l decennia maakt de Amerikaanse filmproducent Harvey Weinstein zich schuldig aan seksuele intimidatie, seksueel misbruik en zelfs verkrachting. Sinds begin oktober publiceerde The New York Times artikelen waarin tientallen vrouwen zich uitspreken over zijn misdaden.

Een van hen is actrice Rose McGowan, die eerder vertelde te zijn verkracht door Weinstein. Indertijd werd ze amper geloofd, nu zoveel andere vrouwen naast haar staan is het tij eindelijk aan het keren.

Vijfendertig vrouwen zijn inmiddels naar buiten getreden. Gwyneth Paltrow vertelt dat Weinstein haar dwong om haar handen op hem te leggen, waarna hij haar bleef vragen om een massage. Cara Delevingne werd onder druk gezet om met een andere vrouw te zoenen in zijn hotelkamer, waarna Weinstein zelf probeerde Cara te zoenen. Léa Seydoux werd besprongen door Weinstein, ze moest zich hardhandig verdedigen om hem van zich af te krijgen.

En de lijst tikt door. Werknemers van The Weinstein Company moesten een code of silence ondertekenen, alles om de criminele uitspattingen van hun baas te verhullen. Het was immers geen geheim hoe hij zich gedroeg, vrouwelijke werknemers durfden niet alleen naar hem toe; ze zorgden ervoor dat ze met een andere vrouw of liever nog met een man naar binnen gingen.

De aantijgingen en de hoeveelheid vrouwen die naar buiten treden zijn omvangrijk. Al hoeven we ons daar niet langer over te verbazen. Mannen als Weinstein bestaan.

In Nederland is een op de acht vrouwen ooit verkracht. Dat is de realiteit. Het is dan ook tijd om boos te zijn. Het is tijd om je uit te spreken. Het is tijd om zulk gedrag van mannen als Weinstein niet langer te accepteren. In de Verenigde Staten lijkt er een omslag gaande te zijn.

Voor het eerst spreken mannen uit de filmindustrie zich uit. Op aandringen van onder anderen Girls-regisseur en actrice Lena Dunham, die een stuk schreef in The New York Times over de stilte onder mannen in Hollywood, komen dagelijks meer acteurs naar voren. Mark Ruffulo was een van de eersten die zich op Twitter uitliet. Kumail Nanjiani trok de aantijgingen aan het adres van Weinstein breder en zei: „Hollywood heeft een ‘sexism problem’.” De Britse krant The Guardian vroeg zesentwintig mannen die hebben samengewerkt met Weinstein om een reactie, niemand reageerde. Vrouwelijke fans van Leonardo DiCaprio lieten het daar niet bij zitten en drongen erop aan dat hij zich zou uitspreken. Nog geen dag later stond er een statement op zijn Facebook-pagina, waarin hij het gedrag van Weinstein afkeurde.

Nu wil ik absoluut geen veren in de reet van mannen stoppen die geluisterd hebben naar wat de vrouwen afgelopen weken hebben gedaan. Toch leven we nu eenmaal in een wereld waar er nog altijd beter geluisterd wordt naar mannen dan naar vrouwen. Kijk maar naar Rose McGowan. Mensen geloofden liever een machtige producent dan een inwisselbare actrice. Nu kan niemand meer om de aantijgingen heen. Vreselijk dat zoiets nodig is voordat een vrouw wordt geloofd. n ons eigen land maken we in zekere zin hetzelfde mee. Wanneer een vrouw op televisie vertelt dat ze door haar vader misbruikt is, hebben we het liever over de omstreden behandeling die daarmee gepaard ging. Er was geen enkele reden voor schrijfster Griet Op de Beeck om over het misbruik te liegen. Toch wordt haar geloofwaardigheid in twijfel getrokken. Ze zou het doen om aandacht te trekken voor de promotie van haar aanstaande boek. Alsof Op de Beeck dat nodig heeft. Voor de eerste druk van Het beste wat we hebben alleen al werden 75.000 exemplaren gemaakt.

Ze vertelde juist over het misbruik om te voorkomen dat ze ermee geconfronteerd zou worden tijdens een interview. Ik kan me niet voorstellen dat mensen die haar motieven in twijfel trekken zelf seksueel misbruik hebben meegemaakt. Daar praat je namelijk niet graag over, dat kost grenzeloos veel energie en geeft zelfs kans op herbeleving. De eerste stap die we in Nederland moeten nemen, is luisteren wanneer iemand naar buiten treedt met een verhaal over misbruik.

De samenhang tussen seksueel misbruik en machtsverhoudingen is voor sommigen lastig te begrijpen, dat geldt ook in het geval van Harvey Weinstein. Die vrouwen hoeven toch niet naar zijn hotelkamer als ze daar worden uitgenodigd, luidt een veel gehoorde reactie. Kijk eens naar de aflevering American Bitch van de tv-serie Girls . Daarin wordt hoofdrolspeelster Hannah uitgenodigd in het appartement van een beroemde schrijver die ze heeft bekritiseerd. Als aspirantschrijver is Hannah diep van hem onder de indruk en het komt zover dat het hem lukt om zijn penis in haar hand te leggen. Een angstaanjagend realistische aflevering die iedereen die het probleem nog niet snapt zou moeten kijken.

Inmiddels gaat Weinstein ten onder, hopelijk wordt hij strafrechtelijk vervolgd. Of er nu werkelijk iets gaat veranderen, ligt in ieders eigen handen.

Mannen hebben nog steeds een sterkere positie dan vrouwen. Juist daarom is het van belang dat ze hun macht op een positieve manier gebruiken. Stil zijn is zo makkelijk.

Het feminisme kan prima zonder mannen, maar mocht jij, man, mee willen in de trein dan is nu het moment. Spreek je uit. Laat van je horen.